Εις τον Άγιο Σπυρίδωνα τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Ρ. Ζουμῆ

Καί ὄφιν εἰς χρυσοῦν μετέβαλες.

Τό ἀπολυτίκιο τοῦ ἁγίου Σπυρίδωνος τοῦ θαυματουργοῦ μᾶς παρουσιάζει μέσα σέ λίγες λέξεις σχεδόν ὁλόκληρη τήν ζωή καί πολλά ἀπό τά θαύματα τοῦ Μεγάλου αὐτοῦ Ἁγίου. Ἐμεῖς σήμερα θά ἀσχοληθοῦμε μέ ἕνα στίχο, πού ἀναφέρεται σ᾿ ἕνα θαυμαστό γεγονός, πού ὁ ἅγιος ἐπετέλεσε.

Γνωρίζουμε ἀπό τόν βίο του, ὅτι ἦταν πολύ ἐλεήμων καί φιλάνθρωπος. Μία φτωχή γυναίκα πῆγε σ᾿ ἕνα πλούσιο καί ζήτησε κάποια βοήθεια, μία ἐξυπηρέτηση. Νά τῆς δώσει λίγα χρήματα, γιά νά ξεπεράσει τό πρόβλημα, πού ἀντιμετώπιζε καί κατόπιν, ὅταν μποροῦσε, θά τοῦ ἐπέστρεφε τό ποσόν. Μέ ἄλλα λόγια δέν ζήτησε ἐλεημοσύνη, ἀλλά δανικά. Ὁ πλούσιος ὅμως ἀρνήθηκε νά προσφέρει τήν βοήθειά του καί ἡ γυναίκα ἀπευθύνθηκε στόν ἅγιο Σπυρίδωνα.

Ἐκεῖνος πάντοτε φτωχός καί πάντοτε μέ ἄδειες τίς τσέπες, λόγῳ τῆς συνεχοῦς ἐλεημοσύνης πού ἔδινε, δέν εἶχε τίποτε νά τῆς δώσει. Δέν τήν ἀπογοήτευσε ὅμως. Εἶναι πολύ κακό νά ἐλπίζει κάποιος σέ σένα, νά στηρίζει τίς ἐλπίδες του πάνω σου κι᾿ ἐσύ νά ἀδιαφορεῖς, νά μή καταλαβαίνεις, νά μή θέλεις νά βοηθήσεις.

Βγῆκε ἔξω στά χωράφια καί εἶδε ἕνα φίδι. Τό σταύρωσε κι᾿ ἐκεῖνο κοκκάλωσε. Ἔγινε ὁλόκληρο χρυσό. Τό πῆρε καί τό ἔδωσε στή γυναίκα, γιά νά κάνει τήν δουλειά της. Ὅταν ἐκείνη τακτοποίησε τίς ὑποθέσεις της, ἔφερε τό φίδι πίσω στόν Ἅγιο. Τό πῆρε ὁ ἅγιος, τό πῆγε πίσω πάλι στά χωράφια, ἀπό ἐκεῖ πού τό πῆρε. Τό ἄφησε κάτω κι᾿ ἐκεῖνο ζωντάνεψε. Ἄντε τώρα νά πᾶς στό σπιτάκι σου καί στά παιδιά σου.

Μᾶς κάνει ἐντύπωση, γιατί πῆρε φίδι καί ὄχι κάτι ἄλλο, ἕνα κομμάτι ξύλο π.χ. πού ἦταν καί πιό εὔκολο νά βρεῖ. Θέλησε μέ τήν κίνηση αὐτή νά μᾶς δείξει, ὅτι ἡ φιλαργυρία εἶναι φίδι, πού πρέπει πολύ νά προσέχουμε. Καί ὅπως ἀπομακρυνόμαστε ἀπό ἕνα φίδι, ἔτσι νά ἀποφεύγουμε καί τήν πλεοναξία.

Ὁ Χριστός μέσα στό ἱερό Εὐαγγέλιο μᾶς λέει: Ὁρᾶτε καί φυλάσσεσθε ἀπό πάσης πλεονεξίας. Μή νομίζουμε, ὅτι ὅσο μεγαλώνει ἡ περιουσία μας, θά μεγαλώνει καί ἡ ζωή μας. Τά πολλά ἀγαθά δέν φέρνουν μακροζωΐα. Ἄς θυμηθοῦμε τόν ἄφρωνα πλούσιο τῆς γνωστῆς παραβολῆς τοῦ Εὐαγγελίου. Εἶχε πάρα πολλά ἀγαθά, ὥστε δέν ἤξερε ποῦ νά τά ἀποθηκεύσει, ἀλλά ζωή δέν εἶχε οὔτε μία μέρα, ἀφοῦ τήν ἴδια νύχτα οἱ δαίμονες ἔπαιρναν τήν ψυχή του.

Οὔτε πάλι πάντοτε τά χρήματα καλυτερεύουν τήν ζωή μας. Πολύ σωστά εἶπε κάποιος σοφός: Μέ τά χρήματα ἀγοράζεις τό ἀκριβότερο κρεββάτι, ὄχι ὅμως καί ὕπνο. Ἀγοράζεις τά καλύτερα φάρμακα, ὄχι ὅμως πάντοτε τήν ὑγεία σου. Ἐξαγοράζεις συνειδήσεις, κλείνεις πολλά στόματα, ἀλλά τήν φωνή τῆς δικῆς σου συνειδήσεως δέν μπορεῖς νά σταματήσεις.

Ἡ πλεονεξία, σύμφωνα μέ τόν ἀπόστολο Παῦλο εἶναι εἰδωλολατρεία. Γιατί; Γιατί λατρεύουμε τόν χρυσό καί τόν ἄργυρο σάν τά εἴδωλα. Προσκυνοῦμε τήν ὕλη. Γιατί αὐτά πού ἔπρεπε νά προσφέρουμε στόν Θεό, τά προσφέρουμε στά γήϊνα. Ἀντί νά ἀγαπᾶμε τόν Θεό ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καί ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καί ἐξ ὅλης τῆς διανοίας, ἀγαπᾶμε τά χρήματα. Βγάζουμε τόν Θεό ἀπό τήν καρδιά μας καί βάζουμε τά ὑλικά. Ἀντί νά δουλεύουμε στόν Κύριο, δουλεύουμε στόν μαμωνᾶ. Ὅταν ἡ ἀγάπη μας γιά τά πλούτη εἶναι μεγαλύτερη καί περισσότερη ἀπό τήν ἀγάπη πρός τούς συνανθρώπους μας, καίτί λέω παραπάνω ἀπό τόν Θεό, δέν εἶναι εἰδωλολατρεία;

Ἐλάβαμε τήν ἐντολή νά μή εἴμαστε προσκολημένοι στά ὑλικά πράγματα. Ἐξ αἰτίας των κάνουμε πολλά ἀπό τά ἀπαγορευμένα. Εἶπε ὁ Κύριος, ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός μας ἐκεῖ θά εἶναι καί ἡ καρδιά μας. Σ᾿ ἐκεῖνο μέ τό ὁποῖο δένεται ἡ καρδιά μας, καί ἐκεῖνο πού τόσο πολύ ἐπιθυμοῦμε, μᾶς τραβάει πολύ, ἐκεῖνο καί γίνεται ὁ Θεός μας, ὁ Κύριος τῆς καρδιᾶς μας. Ἡ σκέψη μας καί τά βλέμματά μας δέν εἶναι στραμμένα στόν οὐρανό, στό Θεό, ἀλλά στή γῆ καί στά βιωτικά, στά ὑλικά.

Ρίζα πάντων τῶν κακῶν ἡ φιλαργυρία, λέει πάλι ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Δέν ἀφήνει ἥσυχους καί ἀνενόχλητους οὔτε ζωντανούς, οὔτε πεθαμένους. Ἡ λύσσα τῆς φιλαργυρίας κάνει κάποιους νά ἀνοίγουν τούς τάφους καί νά γδύνουν ἀκόμη καί νεκρά λείψανα. Ἡ φιλαργυρία ξεσηκώνει τά παιδιά ἐνάντιο στούς γονεῖς, ἀδέλφια ἐνεντίον ἀδελφῶν. Ἡ φιλαργυρία κάνει τούς ἀνθρώπους νά κλέβουν ἀκόμη καί τά πράγματα τοῦ Θεοῦ, δηλ. τά ἀφιερωμένα στό Θεό, τούς κάνει ἱερόσυλους. Ἀπό φιλαργυρία κινούμενος καί ὁ Ἰούδας πρόδωσε τόν Χριστό.

Βγάλε τήν πλεονεξία ἀπό τούς ἀνθρώπους καί τότε δέν θά γίνει οὔτε πόλεμος,οὔτε ἔχθρα, οὔτε πορνεία. Γιά τά ἀργύρια γίνονται οἱ πόλεμοι τῶν βασιλέων, οἱ ἔχθρες ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους. Ἡ πόρνη γιά νά πάρει τά χρήματα ρίχνεται στήν πορνεία. Βόθρος διαβολικός ἡ πλεονεξία, λέει ἕνας ἑρμηνευτής τῶν Θείων Γραφῶν, ὁ Κυπριανός.

Ἡ πλεονεξία σπρώχνει τόν ἄνθρωπο νά ἀποκτᾶ ὅλο καί περισσότερα. Ὅταν ὅμως τά ἀποκτήσει δέν χαίρεται, ἀρχίζει ἀμέσως νά ψάχνει τό ἑπόμενο.

Λέει ὁ Μέγας Βασίλειος: Θά πεῖς ὅτι εἶναι δικά σου καί τά κάνεις ὅ,τι θέλεις. Καί ἀπαντᾶ πάλι ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος. Πῶς εἶναι δικά σου; Ὅταν ἦρθες στόν κόσμο, ἦρθες γυμνός. Γυμνός πάλι θά ἐπιστρέψεις στή γῆ. Δέν θά πάρεις τίποτε μαζί σου. Γι᾿ αὐτό τά σάβανα δέν ἔχουν τσέπες. Ἄν ἦταν δικά σου, κάτι θά ἔπαιρνες. Γιά νά μή παίρνεις, σημαίνει ὅτι δέν εἶναι δικά σου. Δέν ἤσουν κάτοχος κανενός πράγματος, παρά μόνον ἤσουν διαχειριστής. Καί συνεχίζει. Αὐτός πού γδύνει τόν ντυμένο λέγεται λωποδύτης καί εἶναι κατακριτέος. Αὐτός πού δέν ντύνει τόν γυμνό καί γυμνό τόν ἀφήνει τί διαφορά ἔχει; πόσο καλύτερος εἶναι; Αὐτόν πῶς θά τόν ὀνομάσουμε; Ὁ πλοῦτος εἶναι εὐλογία, μόνο ὅταν γινώμαστε εὐεργετικοί στούς ἄλλους καίτούς ἐξυπηρετοῦμε μέ αὐτόν, ὄχι ὅταν τόν κρατοῦμε μόνο γιά τόν ἑαυτό μας.

Τό ψωμί πού ἀποθηκεύεις, ἐφόσον δέν σοῦ χρειάζεται, εἶναι τοῦ πεινασμένου. Μουχλιάζει καί τό πετᾶς. Τά ροῦχα πού μαζεύεις καί σαπίζουν μέσα στά ντουλάπια σου εἶναι τοῦ γυμνοῦ, τοῦ φτωχοῦ, πού δέν ἔχει. Εἶναι τόσοι καί τόσοι πού θά μποροῦσες νά βοηθήσεις, μά δέν τό κάνεις. Τότε εἶσαι ἔνοχος καί δέν θά ξεφύγεις τήν τιμωρία τοῦ Θεοῦ.