Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ*(**)

Ἰωάννου Ν. Θεοδωρακοπούλου

Ὁ ἄν­θρω­πος ζεῖ μέ­σα στὸ πα­ρόν, μέ­σα στὸ πα­ρελ­θὸν καὶ μέ­σα στὸ μέλ­λον.  Τὸ σύ­νο­λο τοῦ πα­ρόν­τος, ὅ­που μέ­σα ζεῖ ὁ ἄν­θρω­πος ἀ­πο­τε­λεῖ­ται ἀ­πὸ βι­ώ­μα­τα πολ­λα­πλά, τὰ ὁ­ποῖ­α τὸν συγ­κι­νοῦν καὶ ρυθ­μί­ζουν τὴ ζω­ή του. Ὅμως, ὅ,τι ὀ­νο­μά­ζου­με πα­ρὸν δὲν ἔ­χει μέ­σα μας σα­φῆ ὅ­ρια, για­τί ἤ­δη γιὰ τὸ χθὲς ἐ­πι­στρα­τεύ­ου­με τὴ μνή­μη μας γιὰ νὰ τὸ ξα­να­ζή­σω­με. Μὲ τὴ μνή­μη γυ­ρί­ζο­με στὸ πα­ρελ­θὸν καὶ ζοῦ­με μέ­σα σ᾿ αὐ­τὸ ἕ­να με­γά­λο μέ­ρος τῆς ζω­ῆς μας. Ἤ­δη ἡ κα­θη­με­ρι­νὴ ζω­ὴ δὲν μπο­ρεῖ νὰ στα­θῆ στὰ ἄ­με­σα βι­ώ­μα­τά της καὶ νὰ πε­ρι­ο­ρι­σθῆ σ᾿ αὐ­τά, ἀλ­λὰ ἀ­να­τρέ­χει στὸ ἄ­με­σο πα­ρελ­θόν, στὸ χθές. Χω­ρὶς τὸ χθὲς δὲν μπο­ρεῖ νὰ γί­νη λό­γος γιὰ τὸ σή­με­ρα. Ὅ­μως ὁ ἄν­θρω­πος εἶ­ναι ἄν­θρω­πος για­τί ζεῖ καὶ μὲ τὴν προ­ο­πτι­κή τοῦ μέλ­λον­τος. Ὅ­πως τὸ πα­ρελ­θὸν ἔ­τσι καὶ τὸ μέλ­λον ρυθ­μί­ζει τὴ ζω­ὴ τοῦ ἀν­θρώ­που. Τὸ μέλ­λον ὑ­πάρ­χει ὡς προσ­δο­κί­α, ἡ ὁ­ποί­α ὅ­μως ἔ­χει ὡς προ­ϋ­πό­θε­ση τὸ πα­ρὸν καὶ τὸ πα­ρελ­θόν.

Δὲν ὑ­πάρ­χει μέλ­λον χω­ρι­στὰ ἀ­πὸ τὸ πα­ρόν καὶ τὸ πα­ρελ­θόν. Καὶ οἱ τρεῖς αὐ­τὲς δι­α­στά­σεις συ­νι­στοῦν τὸν ἱ­στο­ρι­κὸ χρό­νο. Ὁ ἄν­θρω­πος μό­νο ἔ­χει τὴ συ­νεί­δη­ση τοῦ χρό­νου. Ὁ ἄν­θρω­πος μό­νον εἶ­ναι ὂν ἱ­στο­ρι­κόν.

Ἂν τώ­ρα θε­λή­σω­με νὰ ἀ­ξι­ο­λο­γή­σω­με γε­νι­κὰ τὴ ζω­ὴ τοῦ ἀν­θρώ­που, εἴ­με­θα ὑ­πο­χρε­ω­μέ­νοι νὰ στη­ρι­χθοῦ­με πε­ρισ­σό­τε­ρο στὸ πα­ρελ­θόν του, για­τί τὸ πα­ρὸν εἶ­ναι πο­λὺ στε­νό, τὸ δὲ μέλ­λον, ὡς ἁ­πλὴ προσ­δο­κί­α, εἶ­ναι ἄ­δη­λο. Γε­νι­κῶς ἡ ζω­ὴ τοῦ ἀν­θρώ­που καὶ ὡς συγ­κε­κρι­μέ­νου ἀ­τό­μου καὶ ὡς συγ­κε­κρι­μέ­νου λα­οῦ, στη­ρί­ζε­ται σὲ ὅ,τι ὀ­νο­μά­ζο­με πα­ρά­δο­ση.

Πα­ρά­δο­ση εἶ­ναι τὸ σύ­στη­μα τῶν ἀ­ξι­ῶν, τὶς ὁ­ποῖ­ες ὁ ἄν­θρω­πος ἔ­χει ἀ­να­δεί­ξει μὲ τὸν ἀ­γώ­να τῆς ζω­ῆς του. Ἡ πα­ρά­δο­ση ὅ­μως δὲν εἶ­ναι κά­τι ποὺ ὑ­πάρ­χει κα­θ᾿ ἑ­αυ­τό, ἀλ­λὰ νο­εῖ­ται πάν­το­τε ἀ­πὸ τὴ σκο­πιὰ τοῦ πα­ρόν­τος, τὸ ὁ­ποῖ­ον τὴ φω­τί­ζει καὶ τὴν κα­τα­ξι­ώ­νει. Κα­τ᾿ οὐ­σί­αν ἡ πα­ρά­δο­ση ἔ­χει τό­σο βά­θος, ὅ­σο ἔ­χει καὶ τὸ ἑ­κά­στο­τε πα­ρόν. Ἡ πα­ρά­δο­ση, μὲ ἄλ­λα λό­για, εἶ­ναι κι­νού­με­νη καὶ πλά­θε­ται μέ­σα ἀ­π᾿ τὸ πα­ρόν. Ὁ ἀ­γω­νι­σταὶ τοῦ 1821 εἶ­χαν μί­α πο­λὺ ζων­τα­νὴ συ­νεί­δη­ση γιὰ τὸ ἱ­στο­ρι­κὸ με­γα­λεῖ­ο τῆς πα­τρί­δας των, χω­ρὶς ὅ­μως νὰ ἔ­χουν ἀ­κρι­βῆ ἱ­στο­ρι­κὴ γνώ­ση τῶν πε­ρα­σμέ­νων. Ἡ ζων­τα­νὴ ὅ­μως συ­νεί­δη­ση, ποὺ εἶ­χαν γιὰ τὰ πε­ρα­σμέ­να τὰ ἐ­φώ­τι­ζε πα­ρὰ πο­λὺ ἔν­το­να καὶ ἔ­τσι τὰ με­τέ­βαλ­λε σὲ σύμ­βο­λα. Ἔ­τσι μέ­σα στοὺς ἀ­γω­νι­στάς τοῦ ᾿21 ὁ Μα­ρα­θών, ὁ Λε­ω­νί­δας καὶ ὁ Θε­μι­στο­κλῆς εἶ­ναι με­γά­λα σύμ­βο­λα ποὺ φω­τί­ζουν καὶ φω­τί­ζον­ται.

Ἡ πα­ρά­δο­ση, λοι­πόν, εἶ­ναι κά­τι ζων­τα­νὸ καὶ κι­νού­με­νο.

Ὑ­πάρ­χει βέ­βαι­α καὶ ἡ νε­κρὴ πα­ρά­δο­ση. Ὅ­μως αὐ­τὴ εἶ­ναι νε­κρή, ἐ­πει­δὴ εἶ­ναι νε­κροὶ ἐ­κεῖ­νοι ποὺ τὴν ἔ­χουν. Οἱ ἄν­θρω­ποι αὐ­τοὶ δὲν ἔ­χουν καμ­μιὰ φαν­τα­σί­α, οὔ­τε συγ­κι­νοῦν­ται ἀ­πὸ ἰ­δέ­ες με­γά­λες, ἀλ­λὰ κα­τ᾿ οὐ­σί­αν κι­νοῦν­ται μέ­σα σ᾿ ἕ­ναν κό­σμο στε­γνό, στεῖ­ρο καὶ ἄ­καρ­πο, ὁ ὁ­ποῖ­ος ὑ­πάρ­χει μό­νον μέ­σα τους.

Τὸ ζων­τα­νὸ ρεῦ­μα τῆς πα­ρα­δό­σε­ως, ποὺ τὸ βλέ­πο­με νὰ κυ­λᾶ ὁρ­μη­τι­κὰ ἀ­πὸ τὸν Ὅ­μη­ρο ὣς σή­με­ρα, νὰ συν­τρί­βη εἴ­δω­λα καὶ νὰ προ­βά­λη με­γά­λα σύμ­βο­λα, τὸ παν­το­δύ­να­μο τοῦ­το ρεῦ­μα εἶ­ναι ἄ­γνω­στο σ᾿ αὐ­τοὺς τοὺς νε­κροὺς ἐν ζω­ῇ.

Ἡ σύγ­χρο­νη ἑλ­λη­νι­κὴ πραγ­μα­τι­κό­της δὲν νο­εῖ­ται δί­χως τὰ με­γά­λα σύμ­βο­λα τοῦ πα­ρελ­θόν­τος, για­τί ἐ­κεῖ­νοι ποὺ τὴν ἐ­δη­μι­ούρ­γη­σαν αὐ­τὴν τὴν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα εἶ­χαν γε­μά­τη τὴν ψυ­χή τους ἀ­πὸ τὰ σύμ­βο­λα αὐ­τά. Κα­τ᾿ οὐ­σί­αν ἡ πα­ρά­δο­ση δὲν εἶ­ναι τί­πο­τε ἄλ­λο, πα­ρὰ μί­α χο­ρεί­α συμ­βό­λων, τὰ ὁ­ποῖ­α εἶ­ναι κα­θι­ε­ρω­μέ­να μὲ τὸ αἷ­μα τῶν δη­μι­ουρ­γῶν τους.

Οὔ­τε, λοι­πόν, τὴ στει­ρό­τη­τα ἐ­κεί­νων ποὺ εἶ­ναι νε­κροὶ ἐν ζω­ῇ ἔ­χει ἀ­νάγ­κη ἡ πα­ρά­δο­ση, οὔ­τε πά­λι τὴν ἀ­νι­στό­ρη­τη προ­ο­πτι­κὴ τῶν κο­σμο­κα­τα­σκευα­στῶν καὶ κο­σμο­σω­τή­ρων. Καὶ οἱ πρῶ­τοι καὶ οἱ δεύ­τε­ροι εἶ­ναι ἔ­ξω ἀ­πὸ τὴ ζω­ή, κα­τορ­θώ­νουν ὅ­μως καὶ τὴ ζη­μι­ώ­νουν, δη­λα­δὴ ἀ­να­κό­πτουν τὴν πρό­ο­δο τῆς ζω­ῆς, τὴν ἐ­λεύ­θε­ρη κί­νη­σή της πρὸς τὸ μέλ­λον. Ἡ ἐ­λεύ­θε­ρη αὐ­τὴ κί­νη­ση πρὸς τὸ μέλ­λον δη­μι­ουρ­γεῖ πάν­τα και­νού­ργι­ες ἀ­ξί­ες, οἱ ὁ­ποῖ­ες ὅ­μως προ­ϋ­πο­θέ­τουν πάν­τα τὶς κα­θι­ε­ρω­μέ­νες. Χω­ρὶς κα­θι­ε­ρω­μέ­νες ἱ­στο­ρι­κὲς ἀ­ξί­ες δὲν εἶ­ναι δυ­να­τὸν νὰ δη­μι­ουρ­γη­θοῦν και­νού­ργι­ες.

Ἡ πα­ρά­δο­ση δὲν εἶ­ναι ἕ­να εἴ­δω­λο, ποὺ πρέ­πει οἱ πι­στοὶ νὰ τὸ λα­τρεύ­ουν σι­ω­πη­λοί, ἀλ­λὰ εἶ­ναι ἕ­να ἀ­γώ­νι­σμα τῆς ζω­ῆς, τὸ ὁ­ποῖ­ον τῆς δί­νει πάν­το­τε τὰ μέ­τρα της. Ὅ­σο με­γά­λος εἶ­ναι ἕ­νας λα­ός, τό­σο καὶ με­γά­λη πα­ρά­δο­ση ἔ­χει. Ἕ­νας μά­λι­στα κο­σμο­ϊ­στο­ρι­κὸς λα­ός, ὅ­πως εἶ­ναι ὁ Ἑλ­λη­νι­κός, ἔ­χει καὶ πα­ρά­δο­ση κο­σμο­ϊ­στο­ρι­κή. Κο­σμο­ϊ­στο­ρι­κὴ πα­ρά­δο­ση εἶ­ναι ἐ­κεί­νη, ἀ­πὸ τὴν ὁ­ποί­αν ἀν­τλοῦν καὶ οἱ ἄλ­λοι λα­οί. Ἀ­πὸ τὴν πα­ρά­δο­ση τοῦ Ἑλ­λη­νι­σμοῦ ἄν­τλη­σαν ὄ­χι μό­νον οἱ γει­το­νι­κοί μας λα­οί, ἀλ­λὰ καὶ πολ­λοὶ ἄλ­λοι, ποὺ εὑ­ρί­σκον­ται πιὸ μα­κρυ­ὰ ἀ­πὸ τοὺς γεί­το­νες.

Γνω­ρί­ζο­με ὅ­λοι τί ἔ­γι­νε κα­τὰ τὴν Ἀ­να­γέν­νη­ση στὴν Ἰ­τα­λί­α καὶ στὴ Δυ­τι­κὴ Εὐ­ρώ­πη, ὅ­που τὰ σύμ­βο­λα τῆς ζω­ῆς τῶν ἀν­θρώ­πων κα­τά­γον­ταν ἀ­πὸ τὴν ἑλ­λη­νι­κὴ πα­ρά­δο­ση. Ἀλ­λὰ καὶ κα­τὰ τὸν τε­λευ­ταῖ­ο Παγ­κό­σμιο πό­λε­μο ποὺ πο­λε­μοῦ­σαν γιὰ τὴν ἐ­λευ­θε­ρί­α ἐ­χρη­σι­μο­ποι­οῦ­σαν τὰ σύμ­βο­λα τῆς ἑλ­λη­νι­κῆς πα­ρα­δό­σε­ως. Ἀ­πὸ τὰ πράγ­μα­τα λοι­πὸν ἐ­πι­κυ­ρώ­νε­ται ἡ ἀ­ξί­α τῆς πα­ρα­δό­σε­ως, ἢ μᾶλ­λον ἐ­πι­βε­βαι­ώ­νε­ται ἡ ἱ­στο­ρι­κὴ αἰ­ω­νι­ό­της τῆς Ἑλ­λη­νι­κῆς ἀν­θρω­πι­στι­κῆς πα­ρα­δό­σε­ως.

*ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ‘ΑΝΘΟΛΟΓΗΜΑΤΑ’, ΟΕΔΒ, 1979                 

**ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ‘Ἐρῶ’ , Ε΄ ΤΕΥΧΟΣ, ΙΑΝ.-ΜΑΡ. 2011

πηγή

ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΙΔΗΣΗ - ΣΧΕΔΙΟ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗ - Θα χτυπούσαν στην επέτειο της Άλωσης

Συγκλονιστικά γεγονότα συμβαίνουν αυτή την στιγμή στην Τουρκία με συλλήψεις και αναζήτηση υπόπτων για σχεδιασμό δολοφονίας του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Ένας σχεδιασμός ο οποίος θα πραγματοποιούνταν ως επετειακό χτύπημα φανατικών στην επέτειο της Άλωσης της Πόλης.

Σχέδιο δολοφονίας του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου αποκάλυψε η τουρκική αστυνομία και ηδη συνέλαβε ένα άτομο και αναζητούνται άλλοι δυο επίδοξοι δράστες. Σύμφωνα με το σχέδιο των δραστών η δολοφονία του Πατριάρχη θα πραγματοποιούνταν στις 29 Μαϊου την ημέρα της 560ης επετείου της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης. Ηδη η εισαγγελία της Άγκυρας ξεκίνησε προανάκριση για την υπόθεση.

Το νήμα των υποθεσης άρχισε να ξετυλίγεται όταν στην εισαγγελία της Καισαρείας έφτασε μια επιστολή που κατήγγειλε πως υπήρχε σχέδιο δολοφονίας του Οικουμενικού πατριάρχη. Στην επιστολή αναφέρονταν πως η δολοφονία του Πατριάρχη θα γίνονταν στις 29 Μαϊου και πως ηδη μια ομάδα των επίδοξων δολοφόνων είχε ξεκινήσει τις εργασίες στην Κωνσταντινούπολη.

Μόλις η αστυνομία έλαβε την επιστολή έκανε έρευνες για τα άτομα που καταγγέλθηκαν και όταν διαπιστώθηκε ότι πήγαν στην Κωνσταντινούπολη αμέσως ξεκίνησε η επιχείρηση εντοπισμού τους.

Συνελήφθη ο Σερντάρ Α. ο οποίος αρνήθηκε τις κατηγορίες και δήλωσε πως «πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να εργαστεί δίπλα στους συγγενείς του. Δεν γνωρίζω ποιος είναι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος ούτε γνωρίζω που μένει. Τον έχω δει μόνο στην τηλεόραση και δεν έχω κανένα σχέδιο για τη δολοφονία του». Η αστυνομία αναζητεί άλλα δυο άτομα.

Η εισαγγελία της Καισαρείας έστειλε τον φάκελο της υπόθεσης στην εισαγγελία της Άγκυρας με την ονομασία « σχέδιο δολοφονίας Βαρθολομαίου» όπου ξεκίνησε μεγάλη έρευνα.

Αναμένεται να υπάρξουν νέες συλλήψεις, καθότι στον σχεδιασμό φέρεται να συμμετείχαν τουλάχιστον άλλα δύο άτομα, αριθμός ο οποίος μπορεί και να αυξηθεί.

πηγή

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ (Ἰω. 4, 5-42) Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερβιών και Κοζάνης

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΤΗΣ  ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ

(Ἰω. 4, 5-42)

 Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Σέ κάθε πίστη ἡ λατρεία προσδιορίζει τίς σχέσεις ἀνάμεσα στόν ἄνθρωπο καί τόν Θεό. Ὁ ἄνθρωπος πού πιστεύει αἰσθάνεται πηγαῖα τήν ἀνάγκη νά λατρεύει τόν Θεό καί νά προσεύχεται σ’ Αὐτόν. Ὅσο μάλιστα πιό δυνατή εἶναι ἡ πίστη, τόσο πιό μεγάλη εἶναι καί ἡ ἀνάγκη γιά προσευχή. Ἐξάλλου ἡ πίστη ἑνός ἀνθρώπου ὑποστηρίζεται καί ἐνισχύεται ἀπό τήν πίστη τῶν ἄλλων. Σ’ αὐτό ἔγκειται ἡ σημασία τῆς λειτουργίας καί τῆς κοινῆς λατρείας τοῦ Θεοῦ. Τῆς λατρείας πού, σύμφωνα μέ τή βιβλική ἀντίληψη, ἔχει ἔντονο κοινοτικό χαρακτήρα. Ἀποτελεῖ τή στάση καί τήν προσφορά τοῦ πιστεύοντος λαοῦ πρός τόν ζῶντα καί ἀληθινό Θεό πού ἀποκαλύπτεται μέσα στό χρόνο καί τήν ἱστορία.

Στή λατρεία, τήν προσκύνηση καί τήν κοινή προσευχή, πού ἀναπέμπουμε πρός τόν Θεό, ἀναφέρεται καί ὁ θαυμαστός διάλογος τοῦ Κυρίου μέ τήν Σαμαρείτιδα γυναίκα, τήν κατοπινή ἁγία καί ἰσαπόστολο Φωτεινή. Ὁ Ἰησοῦς, παίρνοντας ἀφορμή ἀπό τό ἐρώτημα πού τοῦ ἔθεσε ἡ Σαμαρείτιδα γιά τόν ἐνδεδειγμένο τόπο λατρείας τοῦ Θεοῦ, θά προσδιορίσει μέ ἐλάχιστες λέξεις τήν οὐσία τῆς λατρείας καί τά θεμελιώδη ἐκεῖνα γνωρίσματά της, πού τήν καθιστοῦν γνήσια καί εὐάρεστη μπροστά στόν Θεό. Ἔτσι κλείνει τό κεφάλαιο τῆς ἀρχαίας λατρείας καί στή ζωή τῶν ἀνθρώπων εἰσάγεται μιά καινούργια λατρεία, πνευματική καί ἀληθινή. «Ἔρχεται ὥρα καί νῦν ἐστιν, ὅτε οἱ ἀληθινοί προσκυνηταί προσκηνύσουσι τῷ Πατρί ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ».

Κοινωνία καί ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό «ἐν προσώπῳ Ἰησοῦ Χριστοῦ» (Β΄ Κορ. 4,6). Εἶναι τό ξεχείλισμα τῆς ἀγάπης καί τῆς εὐγνωμοσύνης μας. Ὁ αἶνος τῶν χειλέων καί ἡ δοξολογία τῆς καρδιᾶς μας. Ἡ ἐναπόθεση τῆς ὑπάρξεώς μας στά χέρια τοῦ Θεοῦ· στήν πρόνοια, τήν ἀγάπη καί τήν πατρική φροντίδα Του.

Κέντρο τῆς χριστιανικῆς λατρείας εἶναι ἡ προσφορά τῆς θυσίας τοῦ Χριστοῦ γιά τή σωτηρία μας· «ὑπέρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς καί σωτηρίας». Μέ τή θυσία τοῦ Χριστοῦ τερματίζεται ἡ ἀρχαία λατρεία τοῦ Ἰσραήλ, πού ἦταν προορισμένη νά ἐκφράσει καί νά διασώσει τήν ταπεινή καί ἐλπιδοφόρα προσδοκία τῆς σωτηρίας. Ἡ σωτηρία, χάρη στή θυσία πού ὁ Ἰησοῦς Χριστός προσέφερε πάνω στό θυσιαστήριο τοῦ σταυροῦ, εἶναι πλέον πραγματικότητα. Καί ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά λάβει τούς καρπούς αὐτῆς τῆς θυσίας μετέχοντας στήν θεία Εὐχαριστία.

Μέσα στό χρόνο, στό παρόν, πραγματώνεται ἡ κοινωνία μας μέ τόν Θεό, ἡ ὁποία μᾶς προετοιμάζει γιά τήν αἰώνια καί πλήρη κοινωνία τοῦ οὐρανοῦ. Ἡ εὐχαριστιακή κοινωνία, τό κέντρο τῆς νέας λατρείας καί ἡ δίοδος γιά τή νέα ζωή, εἶναι ἡ «εἰκών» καί τό «σημεῖον» τῆς οὐράνιας κοινωνίας καί τό μέσο γιά τήν ἐπίτευξή της.

Ποιά εἶναι τά οὐσιώδη γνωρίσματα τῆς καινούργιας αὐτῆς λατρείας πού εἰσάγει ὁ Χριστός μας; Πρῶτα-πρῶτα ὅτι εἶναι προσκύνηση καί λατρεία «ἐν πνεύματι». Δικαιοῦνται καί μποροῦν νά τήν προσφέρουν μόνο οἱ ἀναγεννημένοι «ἐκ τοῦ Πνεύματος» (Ἰω. 3,8).

Λατρεύω τόν Θεό «ἐν πνεύματι» σημαίνει τοῦ ἀφιερώνω τήν ὕπαρξή μου, τή σκέψη μου, τήν καρδιά μου, τή θέλησή μου. Προσηλώνομαι καί ἀνταποκρίνομαι ὁλόθυμα στήν ἀγάπη Του. Ἀναδεικνύω τήν ὕπαρξή μου θυσιαστήριο καί ναό συνεχοῦς δοξολογίας τοῦ θεϊκοῦ μεγαλείου Του.

Τό δεύτερο γνώρισμα τῆς νέας λατρείας πού ἐπεσήμανε στή Σαμαρείτιδα ὁ Κύριος εἶναι τό «ἐν ἀληθείᾳ». Προσκύνηση καί λατρεία τοῦ Πατρός ἀληθινή. Τί νά σημαίνει ἄραγε αὐτός ὁ προσδιορισμός τῆς χριστιανικῆς λατρείας; Ὄχι, βέβαια, ὅτι προέρχεται ἀπό εἰλικρινή διάθεση, διότι κάτι τέτοιο ἦταν δυνατό νά γίνει καί στήν ἀρχαία λατρεία. Μέ εἰλικρινῆ διάθεση εἶχε τήν ὑποχρέωση νά λατρεύει τόν Θεό καί ὁ Ἰουδαῖος καί ὁ Σαμαρείτης. Λατρεία ἀληθινή σημαίνει πραγματική λατρεία.

Ἡ δυνατότητα νά λατρεύουμε ἀληθινά οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό μᾶς ἐξασφαλίστηκε μέ τήν ἐνανθρώπηση καί τή θυσία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Κύριος μᾶς φανέρωσε τό μυστήριο τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Μᾶς γνωστοποίησε τήν Οἰκονομία Του, τό σχέδιο δηλαδή τῆς σωτηρίας μας. Προσέφερε αὐτή τή σωτηρία μέ τή σταυρική θυσία καί τήν ἔνδοξη Ἀνάστασή Του. Ἔτσι ὁ ἔνδοξος Χριστός εἶναι μυστηριωδῶς παρών ἀνάμεσά μας. Μᾶς παρέχει τή δυνατότητα νά κοινωνοῦμε τό σῶμα καί τό αἷμα Του καί νά γινόμαστε μέ τή συμμετοχή μας αὐτή ὅλοι ἕνα καί μόνο σῶμα, πού δοξάζει τόν Πατέρα «ἐν Χριστῷ» διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Στό σημεῖο αὐτό ὅμως εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νά ἀναρωτηθοῦμε:

Λατρεύουμε τόν Θεό «ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ»; Δυστυχῶς ὀφείλουμε νά ὁμολογήσουμε ὅτι ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο προσευχόμαστε καί λατρεύουμε τόν Θεό συχνά εἶναι ἐντελῶς ἐξωτερικός. Τύπος χωρίς οὐσία. Πράξη μηχανική. Συνήθεια καί ὄχι προσωπική πνευματική ἐμπειρία. Ἐρχόμαστε στό ναό. Μετέχουμε στήν κοινή λατρεία. Ἀναπέμπουμε προσευχές. Κάνουμε τίς προσφορές μας. Ὅλα αὐτά ὅμως ἐξωτερικά· συμβατική καί τυποποιημένη ἐκπλήρωση «θρησκευτικῶν καθηκόντων». Χωρίς ν’ ἀναγεννιέται ἡ ὕπαρξη καί νά μεταμορφώνεται ἡ ζωή μας. Ἐδῶ ἰσχύει ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ πού ἀκοῦμε ἀπό τόν προφήτη Ἠσαΐα καί πού ἀναφέρεται στήν ἐξωτερική καί τυποποιημένη λατρεία: «Ὁ λαός τοῦτος μέ πλησιάζει μέ τά λόγια του στόματός του καί μέ τιμᾶ μόνο μέ τά χείλη του, ἐνῶ ἡ καρδιά του εἶναι μακριά ἀπό μένα» (29, 13).

Ὁ Θεός ὅμως θέλει λατρεία πού ν’ ἀναβλύζει μέσα ἀπό τήν καρδιά μας. Εὐαρεστεῖται στήν προσευχή πού προέρχεται ἀπό τά βάθη τῆς ὑπάρξεως καί ἡ ὁποία ἐκφράζει τή θερμή ἀγάπη καί τήν πλήρη ἀφοσίωση τῆς ψυχῆς μας. Ἀξιώνει νά τοῦ προσφέρουμε τήν ἴδια τήν καρδιά μας. Γιά νά γίνει ὁ ἔνοικός της. Καί νά ἀναδειχθεῖ ἔτσι ὁ πιό ὑπέροχος τόπος λατρείας· ὁ πιό περίλαμπρος ναός, ὅπου θά λατρεύεται καί θά δοξάζεται.

Ὁ Θεός ἐπιζητεῖ ἀκόμη τή θέληση καί τόν ἀγώνα μας. Ἐπαναπαύεται ὄχι στίς ὑλικές προσφορές ἀλλά στήν πιστότητά μας. Στήν προσπάθεια πού καταβάλλουμε γιά ν’ ἀκολουθήσουμε τό θέλημά Του καί νά ζήσουμε σύμφωνα μέ τό Εὐαγγέλιό Του. Μέ τό στόμα τοῦ προφήτου Ὡσηέ μας ἐπισημαίνει: «Ἔλεον θέλω καί οὐ θυσίαν, καί ἐπίγνωσιν Θεοῦ ἤ ὁλοκαυτώματα» (6,6).

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Ἡ μεγάλη ἐλπίδα τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου, πού ὑποφέρει ἀπό μοναξιά καί συμπιέζεται κάτω ἀπό τήν κυριαρχία τῆς μηχανῆς, εἶναι ἕνα μεταφυσικό ἄνοιγμα στή ζωή του. Ὁ δρόμος τῆς πίστεως. Ἡ χαρά καί ἡ ἀνάπαυση τῆς προσωπικῆς συναντήσεως μέ τόν Θεό. Στό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας. Στό κλίμα τῆς προσευχῆς. Στήν ἀτμόσφαιρα τῆς θείας λατρείας. Μιά λατρεία ὅμως πού, ὅπως ὁ Κύριος μᾶς διδάσκει σήμερα, θά προσφέρουμε πάντοτε στόν Θεό «ἐν πνεύματι καί ἀληθείᾳ». Ἀμήν

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Η ερμηνεία της εικόνας της Ανάστασης Χρήστου Γ. Γκότση

 

Η εικόνα της Αναστάσεως στην ορθόδοξη Εκκλησία έχει δύο τύπους:

Ο ένας είναι η κάθοδος του Χριστού στον Άδη, ο δεύτερος εικονογραφικός τύπος είναι εκείνος που εικονίζει άλλοτε τον Πέτρο και τον Ιωάννη στο κενό Μνημείο και άλλοτε τον άγγελο που «επί τον λίθο καθήμενος» εμφανίστηκε στις Μυροφόρες.

Αργότερα η εικόνα της Αναστάσεως του τύπου αυτού πλουτίστηκε με τις σκηνές της εμφάνισης του Χριστού στη Μαρία Μαγδαληνή (το «Μη μου άπτου») και στις δύο Μαρίες (το «Χαίρε των Μυροφόρων»).

Ο Λεωνίδας Ουσπένσκη γράφει σχετικά:

«Οι δύο αυτές συνθέσεις χρησιμοποιούνται στην Ορθόδοξη Εκκλησία ως εικόνες της Αναστάσεως. Στην παραδοσιακή ορθόδοξη αγιογραφία η πραγματική στιγμή της Ανάστασης του Χριστού ουδέποτε απεικονίστηκε. Τόσο τα Ευαγγέλια, όσο και η Παράδοση της Εκκλησίας, σιγούν για τη στιγμή αυτή και δε λένε πως ο Χριστός αναστήθηκε, πράγμα που δεν κάνουν για την Έγερση του Λαζάρου. Ούτε η εικόνα δείχνει αυτό.

»Η σιγή αυτή εκφράζει καθαρά τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ των δύο γεγονότων. Η Έγερση του Λαζάρου ήταν ένα θαύμα, το οποίο μπορούσαν όλοι να κατανοήσουν, ενώ η Ανάσταση του Χριστού ήταν απρόσιτη σε οποιαδήποτε αντίληψη... Ο ανεξιχνίαστος χαρακτήρας του γεγονότος αυτού για τον ανθρώπινο νου και συνεπώς το αδύνατο της απεικόνισής του είναι ο λόγος που απουσιάζουν εικόνες αυτής ταύτης της Αναστάσεως. Γι’ αυτό στην Ορθόδοξη εικονογραφία υπάρχουν δύο εικόνες, που αντιστοιχούν στη σημασία του γεγονότος αυτού και που συμπληρώνουν η μία την άλλη. Η μία είναι συμβολική παράσταση. Απεικονίζει τη στιγμή που προηγήθηκε της θεόσωμης Ανάστασης του Χριστού – την Κάθοδο στον Άδη, η άλλη τη στιγμή που ακολούθησε την Ανάσταση του Σώματος του Χριστού, την ιστορική επίσκεψη των Μυροφόρων στον Τάφο του Χριστού».

Τα παραπάνω συμφωνούν και με τα αναστάσιμα τροπάρια της Εκκλησίας μας, που υπογραμμίζουν το ανεξιχνίαστο μυστήριο της Αναστάσεως και το παραλληλίζουν με τη Γέννηση του Κυρίου από την Παρθένο και την εμφάνισή του στους μαθητές μετά την Ανάσταση («Προήλθες εκ του μνήματος, καθώς ετέχθης εκ της Θεοτόκου». «Ώσπερ εξήλθες εσφραγισμένου του τάφου, ούτως εισήλθες και των θυρών κεκλεισμένων προς τους μαθητάς σου»).

Εκτός από τους παραπάνω δύο τύπους της Αναστάσεως, συναντάμε στους ναούς μας κι άλλο τύπο: αυτόν που δείχνει το Χριστό γυμνό, μ’ ένα μανδύα ριγμένο, πάνω του να βγαίνει από τον Τάφο κρατώντας κόκκινη σημαία. Η εικόνα αυτή δεν είναι ορθόδοξη, αλλά δυτική. Επικράτησε στην Ανατολή, όταν η ορθόδοξη αγιογραφία αποκόπηκε από τις ρίζες της, τη βυζαντινή παράδοση, λόγω της επικράτησης της ζωγραφικής της Αναγέννησης. Υποστηρίχθηκε πως «η μεγάλη προτίμηση για την δυτικότροπη απόδοση της Αναστάσεως οφείλεται, μεταξύ των άλλων, και στην επίδραση των προσκυνητών των Αγίων Τόπων, γιατί πάνω από την είσοδο του Παναγίου Τάφου βρισκόταν παρόμοια (δυτικότροπη) εικόνα της Αναστάσεως, που, αντιγραφόμενη στα διάφορα ενθύμια των προσκυνητών, έγινε υπόδειγμα για πολλούς ζωγράφους. Ώστε μπορούμε να πούμε πως, ο συγκεκριμένος εικονογραφικός τύπος, διαδόθηκε τόσο από τη δυτική τέχνη, όσο και απ’ τους Αγίους Τόπους» (Εικόνες της κρητικής τέχνης... σ. 357).

Παρακάτω θα παρουσιάσουμε και θα αναλύσουμε την εικόνα της Αναστάσεως, που λέγεται και «Η εις Άδου Κάθοδος, γιατί είναι η γνήσια εικών της Αναστάσεως, ην παρέδωσαν ημίν οι παλαιοί αγιογράφοι, σύμφωνος με την υμνωδίαν της Εκκλησίας μας. Εκφράζει δε δια της ζωγραφικής όσα ιερά και συμβολικά νοήματα εκφράζει ιδία το πασίγνωστον και υπό πάντων ψαλλόμενον, από παίδων έως γερόντων, τροπάριον, «Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος» (Φ. Κόντογλου).

Περιγραφή της εικόνας

Στη βάση της εικόνας ανάμεσα σε απότομους βράχους, ανοίγεται μια σκοτεινή άβυσσος. Διακρίνουμε τις μαρμάρινες σαρκοφάγους, τις πύλες της κολάσεως με τις σκόρπιες κλειδαριές, καρφιά και κλείθρα, καθώς και τις μορφές του σατανά και του Άδη με τα φοβισμένα πρόσωπα και τα γυάλινα μάτια. Είναι τα «κατώτατα της γης», «τα ταμεία του Άδου», όπουκατέβηκε ο Κύριος για να κηρύξει τη σωτηρία «τοις απ’ αιώνος εκεί καθεύδουσι».

Πάνω από το σπήλαιο, στο κέντρο της εικόνας, προβάλλει ο νικητής του θανάτου, ο Χριστός. Ο φωτοστέφανος της κεφαλής του, τα χρυσοκόκκινα ιμάτιά του που ακτινοβολούν, και η θριαμβευτική όψη του προσώπου του εναρμονίζονται πλήρως με το δίστιχο της πασχαλινής ακολουθίας:

Χριστός κατελθών προς πάλην άδου μόνος,
Λαβών ανήλθε πολλά της νίκης σκύλα (=λάφυρα).

Ο Χριστός επιστρέφει τροπαιούχος από τη μάχη του με τον άδη κρατώντας τα πρώτα λάφυρα της νίκης. Είναι ο Αδάμ που τον κρατάει από το χέρι, ενώ εκείνος γονατιστός τον κοιτάζει ευχαριστιακά. Πίσω του η Εύα με κατακόκκινο μαφόριο και κοντά της οι δίκαιοι, που περίμεναν με πίστη την έλευση του Λυτρωτή. Ανάμεσά τους ο Άβελ που πρώτος γεύτηκε τον θάνατο. Στην αριστερή πλευρά εικονίζονται οι βασιλείς και οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης Δαβίδ, Σολομών, Μωυσής, Πρόδρομος κ.ά. Όλοι αυτοί αναγνώρισαν το Λυτρωτή όταν κατέβηκε στον άδη και προετοίμασαν το κήρυγμά του, ώστε να βρει ανταπόκριση στις ψυχές των κεκοιμημένων.

Σε μερικές εικόνες η παράσταση του τροπαιούχου Κυρίου είναι πιο εκφραστική, γιατί σ’ αυτές ο Κύριος κρατάει στο χέρι του το ζωηφόρο Σταυρό, της ευσεβείας το «αήττητον τρόπαιον», με τον οποίο καταργήθηκε η δύναμη και το κράτος του θανάτου.

Αλλού έχουμε στο επάνω μέρος της εικόνας δύο αγγέλους που κρατούν στα χέρια τους τα σύμβολα του Πάθους και στο σπήλαιο το θάνατο να παριστάνεται με γέροντα αλυσοδεμένο. Είναι δεμένος από τους αγγέλους με τα ίδια δεσμά, με τα οποία είχε δέσμιο και υποχείριο το γένος των ανθρώπων.

Την παράσταση κλείνουν δύο γκρίζοι βράχοι με επίπεδους εξώστες και οι επιγραφές:

Η ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ
ΙΣ ΧΣ

Ωραία παρατηρήθηκε, πως «η σύνθεση της εικόνας είναι βαθιά μελετημένη, ακόμα και στις μικρότερες λεπτομέρειές της. Όλα, από το σχήμα των βράχων στο δεύτερο επίπεδο ως και τις αναλογίες των χρωμάτων, περιέχουν ένα βαθύτερο νόημα και υπακούουν σ’ ένα γενικό σχέδιο. Η εικαστική απεικόνιση του απόκρυφου κειμένου αποκτά συμβολικό χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, όμως, δεν χάνεται η σχέση με τα συγκεκριμένα επεισόδια του κειμένου» (Εικόνες της κρητικής τέχνης..., σ. 327).
 

Από το βιβλίο «Ο Μυστικός Κόσμος των Βυζαντινών Εικόνων»
Χρήστου Γ. Γκότση (Εκδ. Αποστολική Διακονία)

Αναδημοσίευση από:

Ιερός Χρυσόστομος:"...Ποῦ σου θάνατε τὸ κέντρον; ποῦ σου ᾍδη τὸ νῖκος;"

Εἴ τις εὐσεβὴς καὶ φιλόθεος 

ἀπολαυέτω τῆς καλῆς ταύτης καὶ λαμπρᾶς πανηγύρεως, 

Εἴ τις δοῦλος  εὐγνώμων,  εἰσελθέτω χαίρων εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου αὐτοῦ. 

Εἴ τις ἔκαμε νηστεύων,  ἀπολαυέτω νῦν τὸ δηνάριον. 

Εἴ τις ἀπὸ τῆς πρώτης ὥρας εἰργάσατο, δεχέσθω  σήμερον  τὸ δίκαιον ὄφλημα.

Εἴ τις μετὰ τὴν τρίτην ἦλθεν, εὐχαρίστως ἑορτασάτω.

  Εἴ τις  μετὰ τὴν ἕκτην ἔφθασε, μηδὲν ἀμφιβαλλέτω· καὶ γὰρ οὐδὲν ζημιοῦται.

Εἴ  τις  ὑστέρησεν εἰς τὴν ἐννάτην, προσελθέτω, μηδὲν ἐνδοιάζων.

Εἴ τις εἰς μόνην  ἔφθασε  τὴν ἑνδεκάτην, μὴ φοβηθῇ τὴν βραδύτητα·
φιλότιμος γὰρ ὢν ὁ Δεσπότης,  δέχεται τὸν  ἔσχατον, καθάπερ καὶ τὸν πρῶτον. 

Ἀναπαύει τὸν τῆς ἑνδεκάτης, ὡς τὸν  ἐργασάμενον  ἀπὸ τῆς πρώτης. 

Καὶ τὸν ὕστερον ἐλεεῖ, καὶ τὸν πρῶτον θεραπεύει, 

κᾀκείνῳ  δίδωσι,  καὶ τούτῳ χαρίζεται.

Καὶ τὰ ἔργα δέχεται, καὶ τὴν γνώμην ἀσπάζεται.

Καὶ  τὴν  πρᾶξιν τιμᾷ, καὶ τὴν πρόθεσιν ἐπαινεῖ· 

οὐκοῦν εἰσέλθετε πάντες εἰς τὴν  χαρὰν τοῦ  Κυρίου ἡμῶν,

καὶ πρῶτοι καὶ δεύτεροι τὸν μισθὸν ἀπολαύετε.

Πλούσιοι καὶ  πένητες  μετ' ἀλλήλων χορεύσατε.

Ἐγκρατεῖς καὶ ῥάθυμοι τὴν ἡμέραν τιμήσατε. 

Νηστεύσαντες  καὶ μὴ νηστεύσαντες, εὐφράνθητε σήμερον. 

Ἡ τράπεζα γέμει τρυφήσατε  πάντες, ὁ  μόσχος πολὺς μηδεὶς ἐξέλθῃ πεινῶν. 

Πάντες ἀπολαύετε τοῦ συμποσίου τῆς  πίστεως. 

Πάντες ἀπολαύσατε τοῦ πλούτου τῆς χρηστότητος. 

Μηδείς θρηνείτω πενίαν·  ἐφάνη γὰρ  ἡ κοινὴ βασιλεία. 

Μηδεὶς ὀδυρέσθω πταίσματα· συγγνώμη γὰρ ἐκ τοῦ τάφου  ἀνέτειλε.

 Μηδεὶς φοβείσθω θάνατον· ἠλευθέρωσε γὰρ ἡμᾶς τοῦ Σωτῆρος ὁ θάνατος. 

Ἔσβεσεν  αὐτόν, ὑπ' αὐτοῦ κατεχόμενος.

Ἐσκύλευσε τὸν ᾍδην, ὁ κατελθὼν εἰς τὸν  ᾍδην.

  Ἐπίκρανεν αὐτόν, γευσάμενον τῆς σαρκὸς αὐτοῦ, καὶ τοῦτο προλαβὼν Ἡσαΐας,   ἐβόησεν· ὁ ᾍδης, φησίν, ἐπικράνθη συναντήσας σοι κάτω.

Ἐπικράνθη, καὶ  γὰρ  κατηργήθη. 

Ἐπικράνθη, καὶ γὰρ ἐνεπαίχθη. 

Ἐπικράνθη, καὶ γὰρ ἐνεκρώθη.  

Ἐπικράνθη,  καὶ γὰρ καθῃρέθη.

Ἐπικράνθη, καὶ γὰρ ἐδεσμεύθη.

Ἔλαβε σῶμα, καὶ Θεῷ  περιέτυχεν. 

Ἔλαβε γῆν, καὶ συνήντησεν οὐρανῷ.

Ἔλαβεν, ὅπερ ἔβλεπε, καὶ πέπτωκεν,  ὅθεν οὐκ  ἔβλεπε. 

Ποῦ σου θάνατε τὸ κέντρον; ποῦ σου ᾍδη τὸ νῖκος;

Ἀνέστη Χριστός,  καὶ σὺ  καταβέβλησαι.

Ἀνέστη Χριστὸς καὶ πεπτώκασι δαίμονες.

Ἀνέστη Χριστός, καὶ   χαίρουσιν Ἄγγελοι. 

Ἀνέστη Χριστός, καὶ ζωὴ πολιτεύεται. 

Ἀνέστη Χριστός,  καὶ  νεκρὸς οὐδεὶς ἐπὶ μνήματος.

Χριστὸς γὰρ ἐγερθείς ἐκ νεκρῶν ἀπαρχὴ τῶν  κεκοιμημένων ἐγένετο. 

Αὐτῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν  αἰώνων,  Ἀμήν.

Ἀναστάσεως ἡμέρα λαμπρυνθῶμεν Λαοί, Πάσχα Κυρίου, Πάσχα· ἐκ γὰρ θανάτου πρὸς ζωήν, καὶ ἐκ γῆς πρὸς οὐρανόν, Χριστὸς ὁ Θεός, ἡμᾶς διεβίβασεν, ἐπινίκιον ᾄδοντας

Ἀναστάσεως ἡμέρα, 

καὶ λαμπρυνθῶμεν  τῇ πανηγύρει, 

καὶ ἀλλήλους περιπτυξώμεθα. 

Εἴπωμεν ἀδελφοί, καὶ τοῖς  μισοῦσιν  ἡμᾶς·

Συγχωρήσωμεν πάντα τῇ Ἀναστάσει,

καὶ οὕτω βοήσωμεν· 

Χριστὸς ἀνέστη  ἐκ  νεκρῶν, 

θανάτῳ θάνατον πατήσας, 

καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι, 

ζωὴν  χαρισάμενος.

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΤΑΠΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΩΚΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΕΝΩΝ. Αρχιμανδρίτης Ιωήλ Κωνστάνταρος

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΤΑΠΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΔΙΩΚΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΕΝΩΝ.

Αποστολικό Ανάγνωσμα της Κυριακής του Πάσχα

(Πράξ. Αποστ. Α΄1-8)

Πάσχα! Πάσχα Κυρίου Πάσχα, αδελφοί! Ανάστασις Κυρίου Ιησού Χριστού!

Και για τον λόγο αυτό, η χαρά μας είναι ασυγκράτητη. Την διαλαλούμε δε και την κηρύσσουμε στα πέρατα της οικουμένης. Συμψάλλουμε με την θριαμβεύουσα εν ουρανοίς Εκκλησία τον παιάνα της Νίκης «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος»!

Γι' αυτό ακριβώς το θεμελιώδες γεγονός της πίστεώς μας, κάνει λόγο και το Αποστολικό ανάγνωσμα. Γράφει ο Έλληνας Ευαγγελιστής Λουκάς στο βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων ότι ο Κύριος Ιησούς, προ της Αναλήψεώς του στους ουρανούς «παρέστησεν εαυτόν ζώντα μετά το παθείν αυτόν εν πολλοίς τεκμηρίοις», στους μαθητές του. (Πράξ. Αποστ. Α΄3).

Δηλ. ο Αναστάς Κύριος, τους παρουσίασε τον εαυτόν του ζώντα μετά το πάθημα του Σταυρού. Και το θαυμαστό είναι ότι αυτό έγινε με πολλές αποδείξεις. Εμφανιζόταν ο Κύριος «δι ημερών τεσσαράκοντα».

Επί σαράντα ημέρες, κατά διαλείμματα τους έλεγε περί της βασιλείας του Θεού. Και τους ετόνιζε ότι «ου μετά πολλάς ταύτας ημέρας» θα βαπτισθούν «εν Πνεύματι Αγίω».(Πράξ. Απ. Α΄5). Θα λάβουν δηλ. το Πνεύμα το Άγιον, και αφού δεν είναι δικό τους θέμα το να γνωρίζουν τους «χρόνους ή τους καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία» (Πράξ. Απ. Α΄7), δηλ. περί των εσχάτων, τους δίνει την ευλογημένη εντολή να γίνουν «μάρτυρες εν τε Ιερουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης» (Πράξ. Απ. Α΄8). Δηλαδή τους είπε ότι θα λάβετε ενίσχυση και δύναμη, όταν έλθει επάνω σας η χάρις του Παναγίου Πνεύματος και θα είστε μάρτυρες του βίου μου και της διδασκαλίας μου και στον χώρο της Ιερουσαλήμ και της Ιουδαίας και Σαμαρείας, αλλά και έως το έσχατον και το πλέον απομεμακρυσμένο σημείο της γης.

Φυσικά όλ' αυτά που είπε ο αναστάς Κύριος πραγματοποιήθηκαν, αλλά και θα πραγματοποιούνται προς δόξαν του Τριαδικού Θεού έως το τέλος της Ιστορίας. Ουδέποτε θα παύσει να κηρύσσεται η ένδοξος Ανάστασις του Χριστού «έως εσχάτου της γης», προς πείσμα των δαιμόνων.

Τι κι αν κατά καιρούς φαίνεται ότι σε ορισμένα σημεία του κόσμου κυριαρχούν οι σκοτεινές δυνάμεις του Άδου; Όχι μόνο δεν εμποδίζουν την αλήθεια της Ευαγγελικής διδαχής και την πραγματικότητα της Αναστάσεως, αλλ΄όλως αντιθέτως, η ίδια η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι δίχως να το θέλουν, κατορθώνουν το εντελώς αντίθετο.

Κλασσικό πλέον παράδειμα τούτου, για την γενεά μας την «μοιχαλίδα και αμαρτωλόν» αποδείχθηκε ο θρίαμβος της Εκκλησίας του Χριστού στα πρώην κουμουνιστικά κράτη.

Εκεί που φαινόταν ότι είχε τον θρόνο του, το αιμοβόρο θηρίο του αθεϊσμού και του απαίσιου και ξεπερασμένου πλέν μαρξισμού, στην Μόσχα, εκεί δηλαδή ακριβώς που φαινόταν να κυριαρχούσε η άρνηση της Αναστάσεως, εκεί ήταν που υπέστη και τον εξευτελισμόν του. Διαλύθηκε εις τα εξ' ων συνετέθη, και στους ίδιους χώρους τώρα κτίστηκε από την επίσημη Ρωσική κυβέρνηση ο μεγαλοπρεπής Ορθόδοξος Ναός του Σωτήρος Χριστού!

Εκεί που οι ανόητοι αντίχριστοι ετύπωναν το περιοδικό «Άθεος» για να χτυπήσουν την πίστη των Χριστιανών, εκεί τώρα οι Αρχές και οι εξουσίες τη νύκτα της Αναστάσεως θα κοινωνήσουν το Σώμα και το Αίμα του Αναστάντος Χριστού! Εκεί που υπήρχε ο πάγος και η βουβαμάρα του διωγμού, τη νύχτα της Αναστάσεως, και όχι μόνον, οι πελώριες καμπάνες του Κρεμλίνου θα μεταφέρουν πανηγυρικώς τον θρίαμβο της Αναστάσεως, έως τις εσχατιές της αχανούς αυτής χώρας. Θα μεταφέρεται το ζεστό και γλυκό, συνάμα δε και λαμπρό μήνυμα της Αναστάσεως, έως εκεί που μέχρι προσφάτως υπήρχαν τα αλήστου μνήμης γκουλάγκ. Τα πλέον σκληρά και φρικτά στρατόπεδα συγκεντρώσεως, στα οποία εγκλείονταν τα τέκνα του φωτός και της Αναστάσεως, για να περάσουν από κει στο φωτεινό χώρο των Αγίων, και για να ικετεύσουν τον Θεό υπέρ των δεινώς χειμαζομένων και δεδιωγμένων αδελφών τους (Αποκάλυψις ΣΤ΄10).

Αλλά τι να πρωτοπεί κανείς για τις ιστορικές και αδιαμφισβήτητες πλεόν αυτές αλήθειες; Πού να πρωτοσταθούμε, και πού να εστιάσουμε το βλέμμα μας; Να ανοίξουμε την τραγική, συνάμα δε και τόσο λαμπερή σελίδα, όσον αφορά τη δύναμη της Αναστάσεως; Να ανοίξουμε την μαύρη βίβλο της γειτονικής μας Αλβανίας, ή με κομμένη την ανάσα να ατενίσουμε σε τόσα άλλα μέρη της πονεμένης Ρωμιοσύνης, και της όπου γης Εκκλησίας του Χριστού, δηλ. της Ορθοδοξίας μας;

«Επιλήψει με διηγούμενον ο χρόνος».

Αναμφιβόλως, για όσους διαθέτουν τον κοινόν νουν και θέλουν να είναι ελεύθερες προσωπικότητες, όλα αυτά είναι ακαταμάχητες αλήθειες, «εν πολλοίς τεκμηρίοις». Αλήθειες για το ότι ο Χριστός «εξήλθε νικών και ίνα νικήση»! (Αποκάλ.ΣΤ΄2).

Και τονίζουμε αδελφοί μου τον «κοινόν νουν» και το «ελεύθερον της προσωπικότητος», κυρίως δε της ορθοδόξου και δη Ελληνικής Χριστιανικής προσωπικότητας. Ναι, για να κατανοήσει κανείς τα της πίστεως και συγκεκριμένα τα της Αναστάσεως, ότι δηλ. ο Χριστός είναι ακατανίκητος, επιβάλλεται να τονίζουμε το στοιχείο του κοινού νου και της ελεύθερης προσωπικότητας!

Διότι τι άλλο μπορεί κανείς να επισημάνει όταν βλέπει όχι πλέον αθέους και απίστους (θα λέγαμε ότι για την περίπτωση αυτών ισχύει ο λόγος «εκ κόρακος κρα», τέτοιοι είναι, τέτοια μόνο γνωρίζουν να ζουν και να εκφράζουν), αλλά χριστιανούς και μάλιστα κληρικούς, επισκόπους, να συμμετέχουν απροκάλυπτα και να φωτογραφίζονται αδιάντροπα σε εκδηλώσεις μασσωνικές, τουτέστιν σατανικές, αφού ο Θεός της επάρατης μασσωνίας, δεν είναι ο Αναστάς Ιησούς, αλλά στη μορφή του Μπαθομέτ, ίδιος ο διάβολος;

Και απορεί κανείς με όλα αυτά. Τί λοιπόν συμβαίνει με αυτούς τους ανθρώπους; Ανήκουν με την θέληση τους στο «λόμπι» του Ιούδα; Του προδότου μαθητού, ο οποίος καίτοι ευρισκόταν στον κύκλο των δώδεκα Αποστόλων, και μάλιστα με ιδιαίτερο διακόνημα, τελικώς έφτασε να κάνει το έγκλημα των αιώνων, εντελώς συνειδητά; Ή μήπως συμβαίνει τούτο, ότι δηλ. παρά το αξίωμα που φέρουν είναι εντελώς αδαείς και ανόητοι, και βραδείς τη καρδία;

Ομολογουμένως, βρίσκεται κανείς σε δίλημμα. Μήπως πάλι κάποιοι τους «κρατούν από κάπου» και δεν μπορούν οι ταλαίπωροι να ξεφύγουν από την φωλιά του όφεως, διότι τούτο συνεπάγεται είτε προσωπικό εξευτελισμό είτε θάνατο ή στην καλύτερη των περιπτώσεων «ύπνωση»;...

Αλήθεια, τί χαρακτηρισμό να προσάψει κανείς σ' αυτές τις περιπτώσεις; Του προδότη ή του ανόητου; Ή μήπως το συναμφότερον, που μάλλον είναι και το πιθανότερον;

Και αλλοίμονο, ας μη βρεθεί κανένας πιστός έχοντας «ευλάβεια με βλάβη» κατά τον προσφυή λόγο του Γέροντος Παϊσίου και υποστηρίξει ότι βρέθηκαν οι κληρικοί στις μασσωνικές (σατανικές) στοές, λόγω υπακοής στην προϊσταμένη τους αρχή. Αν ακουστεί κάτι τέτοιο ή παρόμοιο τότε θα αποδειχθεί αφ' ενός η «βλάβη», αφ' ετέρου το ότι πράγματι είμαστε άξιοι υποδουλώσεως...

Στην περίπτωση όμως όπου αποδειχθεί ότι «κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας», ότι δηλ. όντως η προϊσταμένη αρχή κάλυψε την όλη κίνηση του εξευτελισμού, ή έστω απλώς και γνώριζε τα τεκταινόμενα του παραρτήματος του Άδου και τον διασυρμό του Ορθοδόξου ράσου, τότε πλέον τον λόγο, τόσο για υφισταμένους, όσο κυρίως για προϊσταμένους, θα πρέπει να λάβει η Εκκλησιαστική δικαιοσύνη, με ό,τι βεβαίως αυτό συνεπάγεται εκ των Ιερών κανόνων.

Επιπροσθέτως δε να σημειωθεί ότι έχουν κάθε νόμιμο δικαίωμα οι συνειδητοί τουλάχιστον κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί να αρνηθούν να λάβουν ευχή και να έχουν οποιαδήποτε άλλης μορφής επικοινωνία με τα πρόσωπα αυτά που τόλμησαν να «κοινωνήσουν ποτηρίου Κυρίου και ποτηρίου δαιμόνων» (Α΄Κορινθ. Ι΄21).

Και αυτά μεν, συνοπτικώ τω τρόπω για τους προδότες της πίστεως ή τους ανοήτους που διασύρονται διαδικτυακώς μάλιστα απ' αυτούς τους ίδιους που τους προσκάλεσαν δήθεν για να τους «ευλογήσουν», ουσιαστικώς όμως να εξευτελίσουν το σχήμα τους μέσα στις ρετουσαρισμένες «κοινωνικές τελετές».

Εμείς όμως αδελφοί μου, παρά τους τυχόν κραδασμούς, που πάντα υφίστανται στην κοινωνία μας, δεν έχουμε παρά να χαιρόμαστε με όλη μας την ύπαρξη την χαρά της Αναστάσεως.

Και όπως οι πρώτοι χριστιανοί, δεν τα έχασαν και δε κλονίστηκε η πίστη τους από την προδοσία και το κατάντημα του Ιούδα, και κατόπιν βεβαίως με τους πεπτωκότας και τους εν γένει αποστάτες, αλλά στηρίχθηκαν στην πίστη τους από τα «τεκμήρια» δηλ. τις αποδείξεις της Αναστάσεως, έτσι ακριβώς ας συμβαίνει και με εμάς.

Να καλλιεργούμε συνεχώς την πίστη μας στη Θεότητα του Χριστού!

Μάλιστα, το γεγονός της Αναστάσεως δηλώνει όχι μόνο την νίκη εναντίον του θανάτου και του διαβόλου, αλλά και αυτή την Θεότητα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού.

Αγαπητοί μου. Η Ανάσταση πολλαπλασιάζεται και καταυγάζει το ανέσπερο φως της στην καθημερινότητα και σε όλες τις ευλογημένες πράξεις των ανθρώπων, θέλοντας και μη.

Το θέμα όμως είναι, τί στάση θα κρατήσει ο καθένας; Θα ανήκει στον ευλογημένο κύκλο των μαθητών και στις ανδρείες Μυροφόρες που έλαβαν τα «χαράς ευαγγέλια»; Ή τραγικά θα μιμηθεί τον Ιούδα που μετά το έγκλημα της προδοσίας πήγε να βρει καταφυγή στο συνέδριο των Εβραίων, με αποτέλεσμα οι ίδιοι οι «πάτρωνές» του, αμέσως να τον απορρίψουν και να τον αρνηθούν « τι προς ημάς; συ όψει»(Ματθ. ΚΖ΄4), για να τον καταβροχθήσει τελικώς ο Άδης;

Το μόνο βέβαιο είναι ότι ουδέποτε ουδείς κατόρθωσε ή θα κατορθώσει να συνδιάσει και τα δύο. Δηλ. να απολαμβάνει και το φως του Χριστού και ταυτοχρόνως να θητεύει στα σκοτεινά παραρτήματα των Εβραίων.

Ουδέποτε μπορεί κανείς να είναι συνειδητό μέλος της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας και ταυτοχρόνως συνειδητό μέλος ή τιμής ένεκεν (εν προκειμένω ατιμίας), συνοδοιπόρος στο κατρακύλισμα των εχθρών και «ανταλλακτικό» (βεβαίως αναλώσιμο) στα γρανάζια του διαβόλου. Τελικώς η ίδια η πράξη δείχνει ότι τα «ανταλλακτικά» αυτά, συνθλίβονται μέσα στα φοβερά γρανάζια της μηχανής, που δήθεν θα τα αναδείκνυε.

Το λοιπόν. Ή Χριστός ή χάος!

Ή διηνεκής χαρά της Αναστάσεως ή πρόγευση κολάσεως απ' αυτή τη ζωή.

Και ας μη λησμονούμε ότι το φως της Αναστάσεως για όσους συνειδητά το αρνούνται ή νομίζουν ότι μπορούν να «παίξουν» με τον Ιησού, γίνεται «πυρ καταναλίσκον» αφού «φοβερόν το εμπεσείν εις χείρας Θεού ζώντος» κατά τον αψευδή λόγο του Θεού, αλλά και όπως αποδεικνύει η ίδια η ζωή που είναι η αδιάψευστη πραγματικότητα.

Αδελφοί μου. Ζούμε και θα ζούμε προς δόξαν Θεού, πάντα και για πάντα, το φως, την χαρά, την ευωδία, τον θρίαμβο και την αιώνια νίκη του Αναστάντος Κυρίου ημών Ιησού Χριστού!

Χριστός Ανέστη-Αληθώς Ανέστη!

Αμήν.

Λάμπρος Κ. Σκόντζος, Ο Άδης κάτω στένων βοά:Κατελύθη μου η εξουσία!

Ο ΑΔΗΣ ΚΑΤΩ ΣΤΕΝΩΝ ΒΟΑ: ΚΑΤΕΛΥΘΗ ΜΟΥ Η ΕΞΟΥΣΙΑ!

Λάμπρου Κ. Σκόντζου, Θεολόγου - Καθηγητού

Το Άγιο και Μεγάλο Σάββατο είναι μια ξεχωριστή ημέρα για την Εκκλησία μας. Τιμάμε κατ' αυτή τη θεόσωμη ταφή και την εις Άδου κάθοδο του Κυρίου και Θεού μας Ιησού Χριστού. Την οδύνη μας για τα σωτήρια παθήματα του Λυτρωτή μας διαδέχεται η θλίψη, η σιωπή και η περισυλλογή. Με την καρδιά σφιγμένη από τη βίωση των Αγίων Παθών της Μεγάλης Παρασκευής, βιώνουμε την αγία αυτή ημέρα έναν μεγάλο θρίαμβο, το μυστήριο της μεγαλύτερης πάλης όλων των εποχών, της μάχης του Χριστού με τον Άδη. Της πάλης της ζωής με το θάνατο. Εκεί στο σκοτεινό και ανήλιο τόπο των βασάνων, στο φοβερό και αδυσώπητο δεσμωτήριο των ψυχών, στο θλιβερό μεταθανάτιο προορισμό του ανθρώπου, εκείνο το υπερευλογημένο Σάββατο ο Αρχηγός της Ζωής νίκησε το θάνατο με το δικό Του θάνατο και απάλλαξε την ανθρωπότητα από την τυραννία του Σατανά. Τον σύντριψε και κατέλυσε το σκοτεινό του βασίλειο. Για τους πιστούς του Χριστού η κυριαρχία του διαβόλου, ο θάνατος και ο Άδης αποτελούν πια εφιαλτικό παρελθόν, ένα φρικιαστικό όνειρο, το οποίο δε μπορεί να επαναληφτεί, διότι η βασιλεία του Χριστού μας είναι πια η μόνη πραγματικότητα, η ατέρμονη πορεία προς τη θέωσή μας και καμιά αντίθεη δύναμη δε μπορεί να την ματαιώσει και να την καταλύσει!

Ο Θεάνθρωπος Λυτρωτής μας, αφού καταδέχτηκε να υποστεί τα επώδυνα παθήματα και να θανατωθεί επάνω στο σταυρό, το πνεύμα Του, ενωμένο αδιάσπαστα με τη θεότητά Του, κατήλθε «εν τοις κατωτάτοις της γης και συνέτριψε μοχλούς αιωνίους» κατά τον ιερό υμνογράφο του Πάσχα. Κατέβηκε στον παμφάγο Άδη για να συνεχίσει και εκεί το απολυτρωτικό Του έργο. Κατέβηκε στο φοβερό εκείνο τόπο, όπου βρισκόταν τα πνεύματα όλων των ανθρώπων φυλακισμένα και διατελούντα σε αφάνταστη διαρκή τυραννία για να λύσει τα πικρά προαιώνια δεσμά τους.

Ο Άδης υπήρξε εφεύρημα του διαβόλου για να κατακρατεί τα πνεύματα των ανθρώπων σε παντοτινή αιχμαλωσία και τιμωρία και να τα εμποδίζει να αναχθούν στην σφαίρα της κατά χάριν θεώσεώς των, όπως ήταν πλασμένα και προορισμένα, εκεί όπου «ο σκώληξ ου τελευτά και το πυρ ου σβέννυται» (Μαρκ.9,43). Παρακινημένος από ασύλληπτο μίσος κατά του Θεού και μη μπορώντας να πλήξει Αυτόν, ξέσπασε κατά του κορυφαίου δημιουργήματός Του, τον άνθρωπο. Δεν άντεχε να βλέπει τον άνθρωπο να ευδαιμονεί κοντά στο Θεό και γι' αυτό τον παρέσυρε στην αμαρτία και τον απομάκρυνε από Εκείνον. Η βαριά πύλη του Άδη, της φρικτής κολάσεως, άνοιξε την αποφράδα εκείνη ημέρα της πτώσεως των πρωτοπλάστων, όχι την ώρα που «έφαγαν τον καρπό» της γνώσεως του καλού και του κακού, αλλά την ώρα του φοβερού διαλόγου τους με το Θεό, όπου δεν εξεδήλωσαν ίχνος μεταμέλειας για την παρακοή τους. Όταν μετέθεταν την ευθύνη της παρακοής τους ακόμη και σ' αυτόν το Δημιουργό τους! Την ίδια ημέρα ο «Κήπος της Εδέμ» έκλεισε οριστικά για κάθε ανθρώπινο πρόσωπο. Το χερουβίμ με την φλόγινη ρομφαία φύλαγε την πύλη του Παραδείσου, ώστε να μην εισέλθει κανένας, όσο δίκαιος και αν ήταν (Γεν.3,24). Προορισμός λοιπόν πάντων, δικαίων και αδίκων ήταν το φρικτό δεσμωτήριο του σκοτεινού Άδη.

Είναι θεμελιώδης πίστη της Εκκλησίας μας πως τα «πεπεδημένα» πνεύματα των ανθρώπων στον Άδη ανέμεναν και αυτά την απολύτρωσή τους. Οι θεόπνευστοι προφήτες και οι δίκαιοι της παλιάς εποχής προανήγγειλαν και καλλιεργούσαν τη βέβαιη ελπίδα της απολυτρώσεώς τους από τα βάσανα της κολάσεως στο Θείο Πρόσωπο του αναμενόμενου Μεσσία, ο Οποίος θα έσωζε «παγγενή τον Αδάμ». Ο Κύριος «θανατοί και ζωογονεί, κατάγει εις άδου και ανάγει» (Α΄ Βασιλ.2,6). Ο Ωσηέ είχε προφητεύσει: «Υγιάσει (ο Κύριος) ημάς μετά δύο ημέρας, εν τη τρίτη ημέρα εξαναστηθώμεθα και ζησόμεθα ενώπιον αυτού» (Ωσηέ 6,1). Ο Ησαΐας

προείπε: «Αναστήσονται οι νεκροί και εγερθήσονται οι εν τοις μνημείοις» (Ησ.26,19). Επίσης ο Ψαλμωδός προφήτευσε: «Κατέβη εις άδου η δόξα σου, η πολλή ευφροσύνη σου» (Ησ.14,13), προαναγγέλλοντας σαφώς την κάθοδο του Μεσσία στον Άδη. Βεβαίως δεχόμαστε την εκδοχή πως, όπως και στη γη, υπήρχαν και στον κόσμο των ψυχών άπιστοι, οι οποίοι δεν είχαν την ελπίδα της σωτηρίας και φυσικά δεν πίστεψαν στο κήρυγμα του Χριστού και εν τέλει αποτέλεσαν τους ένοικους του Άδη μετά τη συνανάσταση των νεκρών.

Ο απόστολος Πέτρος αναφέρει κατηγορηματικά πως ο Κύριος μετά την εκπνοή Του ως άνθρωπος επί του σταυρού «θανατωθείς μεν σαρκί, ζωοποιηθείς δε πνεύματι, εν ω και τοις εν φυλακή πνεύμασι πορευθείς εκήρυξεν» (Α΄Πετρ.3,19). Κατέβηκε στον Άδη για να κηρύξει το ευαγγέλιο της σωτηρίας και στις αιχμάλωτες ψυχές. Το ίδιο και ο απόστολος Παύλος αναφέρει πως: ο Χριστός «κατέβη εις τα κατώτερα μέρη της γης . ίνα πληρώσει τα πάντα» (Εφεσ.4,9), θέλοντας να δηλώσει την κάθοδο του Κυρίου στον Άδη, σύμφωνα με την αντίληψη της εποχής του, περί «υπογείου δεσμωτηρίου».

Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας μας, η οποία αντλήθηκε από θεόπνευστες μαρτυρίες, η κάθοδος του Κυρίου στον Άδη υπήρξε επεισοδιακή. Μπήκε σαν τον πιο δοξασμένο στρατηλάτη, ματωμένο από τις νικηφόρες μάχες, καταλαμβάνοντας το κάστρο των αντιπάλων του, για να εκδικηθεί σκληρά τους τυράννους του λαού του. Ο προφητάναξ Δαβίδ προείδε ως εξής το φοβερό αυτό γεγονός στον 23^ο Ψαλμό, (στ.7-10): Οι άγιοι άγγελοι, οι οποίοι συνόδευαν το πνεύμα του Κυρίου στάθηκαν έξω από τη φοβερή και ζοφερή φυλακή των ψυχών, τον τρομερό τόπο της βασάνου, τον Άδη και φώναζαν γοερά: «άρατε πύλας οι άρχοντες υμών, και επάρθητε πύλαι αιώνιοι, και εισελεύσεται ο βασιλεύς της δόξης». Οι σκοτεινοί δαίμονες της κολάσεως ρωτούσαν: «Τις εστιν ούτος ο βασιλεύς της δόξης;». Οι άγγελοι απάντησαν: «Κύριος κραταιός και δυνατός, Κύριος δυνατός εν πολέμω»! Ο Ησαΐας είχε προφητεύσει την ήττα του Άδη: «Ο άδης κάτωθεν επικράνθη συναντήσας σοι, συνηγέρθησαν (εν Αυτώ) πάντες» (Ησ.53,4). Και επίσης ο Ιώβ προείπε: «Ανοίγονται δε σοι πύλαι θανάτου, πυλωροί δε άδου ίδονταί σε έπτηξαν» (Ιωβ 38,17). Ο προφήτης Ωσηέ σκιρτώντας από άκρατο ενθουσιασμό φώναζε να το ακούσουν όλοι οι άνθρωποι «Πού σου η δίκη σου, θάνατε, πού το κέντρον σου άδη;» (Ωσηέ 13,14).

Αμέσως σωριάστηκαν οι μεγάλες πύλες και εισήλθε ο Χριστός στα απόρθητα ως τότε βασίλεια του Διαβόλου, ως ελευθερωτής των ψυχών, που ήταν δέσμιες από την αρχή της ιστορίας. Άπλετο ουράνιο φως φώτισε για πρώτη φορά τον ανήλιο καταχθόνιο τόπο της κολάσεως. Για πρώτη φορά αγαλλίασαν οι δύσμοιρες δέσμιες ψυχές. Περισσότερο χάρηκαν οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, οι οποίοι είδαν να πραγματοποιείται το προφητικό τους κήρυγμα, διότι έφθασε η πολυπόθητη ημέρα της σωτηρίας του κόσμου. Ο πλέον περιχαρής ήταν ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο οποίος σύμφωνα με την εκκλησιαστική μας παράδοση, υπήρξε ο προδρομικός κήρυκας του Χριστού και στον Άδη. Ο Χριστός κήρυξε στα εκεί πνεύματα το ευαγγέλιο της σωτηρίας και όσα από αυτά πίστεψαν στο κήρυγμά Του συναναστήθηκαν μαζί Του, «λύσας τας ωδύνας του θανάτου» σ' αυτούς (Παρξ.2,24).

Οι ιεροί υμνογράφοι του Μεγάλου Σαββάτου απέδωσαν με άφθαστη ποιητικότητα και λυρισμό το μέγα γεγονός της ευλογημένης καθόδου του Κυρίου στον Άδη, της θριαμβευτική Του νίκη κατά του διαβόλου και της καταργήσεως του θανάτου. «Σήμερον. υπνοί η ζωή και Άδης τρέμει, και Αδάμ των δεσμών απολύεται.» (1^ο τροπ. αίνων, όρθρου Μ. Σαββάτου). «Δεύτε ίδωμεν την ζωήν ημών εν τάφω κειμένην, ίνα τους εν τάφοις κειμένους ζωοποιήση.» (3^ο τροπ.

αίνων, όρθρου Μ. Σαββάτου). «Σήμερον ο Άδης στένων βοά, κατελύθη μου η εξουσία. εγώ είχον τους νεκρούς απ' αιώνος, αλλά ούτος ιδού πάντας εγείρει.»

(2^ο στιχ. Εσπερινού του Πάσχα). «Σήμερον ο Άδης στένων βοά, κατεπόθη μου το κράτος. Ο Ποιμήν εσταυρώθη, και τον Αδάμ ανέστησεν, ώνπερ εβασίλευον εστέρημαι, και ους κατέπιον ισχύσας, πάντας εξήμεσα. Εκένωσε τους τάφους ο σταυρωθείς, και ου ισχύει του θανάτου το κράτος.» (3^ο στιχ. Εσπερινού Πάσχα)!

Ο θάνατος του Κυρίου και η εκ νεκρών ανάστασή Του συντέλεσαν στη δική μας ζωοποίηση και αναγέννηση: «αυτός παραπλησίως μετέσχε των αυτών, ίνα δια του θανάτου καταργήση τον το κράτος έχοντα του θανάτου, τουτ' έστι τον διάβολον, και απαλλάξη τούτους, όσοι φόβω θανάτου διά παντός του ζην ένοχοι ήσαν δουλείας» (Εβρ.2,14-15). Δεν υπάρχει πια θάνατος για τους πιστούς του Χριστού, διότι «ο εγείρας τον Χριστόν εκ νεκρών ζωοποιήσει και τα θνητά σώματα ημών» (Ρωμ.8,11). Δεν υπάρχει αιώνιο δεσμωτήριο να τους κατακρατεί σε ανήλια και αραχνιασμένα διαμερίσματα, μακριά από το ανέσπερο φως του Χριστού. Ο φοβερός άδης υπάρχει για τους αμετανόητους αρνητές και εχθρούς του Χριστού, οι οποίοι θα βασανίζονται εκεί αιωνίως μαζί με τους εντολοδόχους τους αγγέλους της κολάσεως (Ματθ.25,41). Αντίθετα με αυτούς, οι δίκαιοι θα κληρονομήσουν «την ητοιμασμένην βασιλείαν (Του) από καταβολής κόσμου» (Ματθ.25,34).

Αφού νικήθηκε πια ο διάβολος, καταργήθηκε ο θάνατος και έκλεισαν οι πύλες του Άδη, έχουμε κάθε λόγο να βρισκόμαστε σε ψυχική κατάσταση μόνιμης χαράς και ευφροσύνης, διότι ο Αναστάς Κύριος έχει καταργήσει το χειρότερό μας εχθρό, το θάνατο με το δικό Του θάνατο! «Ο Θεός ερρύσατο ημάς εκ της εξουσίας του σκότους και μετέστησεν εις την βασιλείαν του υιού της αγάπης αυτού, εν ω έχομεν την απολύτρωσιν, την άφεσιν των αμαρτιών» (Ρωμ.6,15). Υπάρχει μεγαλύτερη ευεργεσία από αυτή; Ο εξαίσιος υμνογράφος του Πάσχα δικαιολογημένα προτρέπει ολόκληρη τη δημιουργία σε αέναη ευφροσύνη και ατελεύτητη πανήγυρη: «Ουρανοί μεν επαξίως ευφραινέσθωσαν, γη δε αγαλλιάσθω, εορταζέτω δε κόσμος, ορατός τε άπας και αόρατος! Χριστός γαρ εγήγερται ευφροσύνη αιώνιος»!

Στους νοητούς στεναγμούς του Άδη, στους απέλπιδες καγχασμούς των εχθρών του Αναστάντος Χριστού μας και στους θλιβερούς γρυλλισμούς των αρνητών της Αναστάσεώς Του, εμείς οι λελυτρωμένοι, εν «χαρά ανεκλαλήτω και δεδοξασμένη» (Α΄Πετρ.1,8), αντιπαραθέτουμε την ιλαρότητά μας και καταρτίζουμε ασίγαστο αίνο και επινίκια ωδή στο Μεγάλο Νικητή του Πάσχα. Η πίστη μας σ' Αυτόν δεν είναι ένα ρηχό θεωρητικό σχήμα και ο εορτασμός της λαμπροφόρου Αναστάσεώς Του, δεν είναι μια επετειακή και ευκαιριακή ανάπαυλα, αλλά μόνιμη και βαθύτατη οντολογική βίωση του υπέρτατου μυστηρίου της εν Χριστώ απολυτρώσεώς μας. Με άκρατο ενθουσιασμό, κραυγάζουμε με όλη τη δύναμη της ψυχής μας, για να ακουστεί σε όλους τους κόσμους, για να χαροποιήσει κάθε ανθρώπινη ύπαρξη: «μηδείς φοβείσθω θάνατον΄ ηλευθέρωσεν γαρ ημάς ο του Σωτήρος θάνατος. Έσβεσεν αυτόν, υπ' αυτού κατεχόμενος. Εσκύλευσε τον Άδην ο κατελθών εις τον Άδην» (Migne P.G.59,721)!