Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

(Από βιβλίο για παιδιά· “ΒΟΣΚΕ ΤΑ ΑΡΝΙΑ ΜΟΥ”)

Τo Μαργαριταρι

Ἀγαπητά μου παιδιά,

ΘΑ ἔχετε ἀκούσει ὅτι ὑπάρχουν κάτι πολύτιμα πετράδια ἀστραφτερά, ποὺ ἀξίζουν ἑκατομμύρια δραχμές. Πολύτιμα πετράδια εἶναι τὰ διαμάντια, εἶναι τὰ μαργαριτάρια. Ἔχουν καὶ αὐτὰ τὴν ἱστορία τους. Ἐὰν ρωτούσαμε ἕνα διαμάντι πῶς ἔγινε καὶ αὐτὸ μποροῦσε νὰ μᾶς ἀπαντήση, θὰ μᾶς ἔλεγε τὴν ἱστορία του. Θὰ μᾶς ἔλεγε˙

Ἐγὼ κάποτε ἤμουνα ἕνα κάρβουνο κλεισμένο βαθειὰ μέσα στὴ γῆ. Ἐκεῖ ἔμενα χιλιάδες χρόνια. Κάποτε, χωρὶς νὰ ξέρω νὰ σᾶς πῶ πῶς ἐγινε, μέσα μου κάτι ἄλλαξε. Ἐκεῖ ποὺ ἤμουν κάρβουνο, ἐγινα διαμάντι. Τὸ πῶς, σᾶς εἶπα, μὴ μὲ ρωτάτε. Αὐτὸ εἶναι μυστήριο, ἔνα ἀπὸ τὰ πολλὰ μυστήρια ποὺ κρύβει ὁ φυσικὸς κόσμος. Τὰ ξέρει μόνο Ἐκεῖνος ποὺ δημιούργησε τὸ σύμπαν. Ἀπὸ ʼκεῖ μέσα ποὺ ἤμουνα ἦρθαν καὶ μʼ ἔβγαλαν οἱ ἄνθρωποι, γιατὶ λένε πὼς ἔχω μεγάλη ἀξία. Μὲ παίρνουν. Μὲ πηγαίνουν στὰ ἐργοστάσια. Μὲ πλένουν. Μὲ καθαρίζουν. Μὲ κατεργάζονται, ὅπως λένε. Καὶ ὕστερα ἀπὸ τὴν κατεργασία βγαίνω ἕνα διαμάντι, ποὺ οἱ ἔμποροι μὲ πουλοῦν ἀκριβὰ καὶ μόνο πλούσιοι καὶ βασιλιᾶδες μποροῦν νὰ μὲ ἀγοράσουν. Δὲν θὰ μὲ βρῆς στὶς καλύβες καὶ στὰ σπίτια τῶν φτωχῶν. Κατοικῶ στὰ μέγαρα καὶ τὰ παλάτια. Ἀλλὰ ἀλλοίμονο! Ὅπως ἤμουν κάποτε κλεισμένο μέσα στὴν γῆ, ὅταν ἤμουν κάρβουνο, ἔτσι καὶ τώρα εἶμαι κλεισμένο σὲ θησαυροφυλάκια, καὶ μὲ φυλᾶνε φύλακες, γιατὶ ὑπάρχει φόβος νὰ μὲ κλέψουν. Εἶμαι, βλέπετε, τὸ διαμάντι καὶ ἡ ἀξία μου εἶναι μεγάλη. Ἄν θελήσω τώρα νὰ σᾶς πῶ σὲ πόσα χέρια ἔπεσα, πόσα στέμματα βασιλιάδων καὶ σπαθιὰ στρατηγῶν ἔχω στολίσει, καὶ πόσοι φόνοι καὶ ἐγκλήματα ἔχουν γίνει ἐξ αἰτίας μου, ἡ ἱστορία μου θὰ εἶναι πολύ μεγάλη…

Ἀλλὰ δὲν εἶναι τὸ διαμάντι τὸ μόνο πολύτιμο πετράδι. Κοντὰ στὸ διαμάντι πολύτιμο πετράδι εἶνε καὶ τὸ μαργαριτάρι. Ἔχει κι αὐτὸ τὴν ἱστορία του, ποὺ καμμιὰ ἄλλη φορά, ἀγαπητά μου παιδιά, θὰ τὸ παρακαλέσουμε νὰ μὰς τὴν πῆ. Εἶνε μιᾶ ἱστορία πολύ περίεργη. Τὸ μαργαριτάρι δὲν βγαίνει ἀπὸ τὰ σπλάχνα τῆς γῆς ἀλλʼ ἀπὸ τὰ σπλάχνα ἑνὸς θαλλασσινοῦ ὀργανισμοὺ ποὺ λέγεται κοχύλι καὶ ζῆ σὲ μακρινὲς θάλασσες.

* * *

Ἀλλὰ σήμερα ποὺ μὲ ἀκοῦτε νὰ μιλῶ γιὰ διαμάντια καὶ μαργαριτάρια, ἴσως παραξενευθῆτε καὶ μοῦ πῆτε˙

̶ Γιατί μᾶς μιλᾶς γιʼ αὐτὰ τὰ πολύτιμα πετράδια; Ἐμεῖς εἴμαστε ὅλα φτωχὰ παιδιά. Καὶ να θέλαμε ἀκόμα νʼ ἀγοράσουμε τέτοια πολύτιμα πετράδια, δὲν μποροῦμε…

Τὸ ξέρω, παιδιά μου. Ἀλλὰ ὑπάρχει λόγος σοβαρὸς ποὺ σᾶς μιλάω γιὰ διαμάντια καὶ μαργαριτάρια. Σᾶς μιλάω μὲ μιὰ γλῶσσα, μὲ τὴν ὁποία μιλάει ἠ ἁγία Γραφή. Λέγεται γλῶσσα ἀ λ λ η γ ο ρ ι κ ή. Καὶ ἀλληγορικὴ γλῶσσα εἶναι κάτω ἀπὸ τὰ συνηθισμένα πράγματα ποὺ βλέπουμε ἐμεῖς νὰ ἐννοοῦμε κάτι ἄλλα πράγματα.

Ποιό, λοιπόν, εἶναι τὸ μαργαριτάρι; Ἐλᾶτε, παιδιά μου, νὰ σᾶς τὸ δείξω.

* * *

Ὅλοι ξέρετε, ὅτι στὸ ἱερὸ βῆμα κάθε ναοῦ ὑπάρχει μία τράπεζα. Ἡ τράπεζα αὐτὴ ὀνομάζεται ἁ γ ί α   τ ρ ά π ε ζ α. Καὶ τὴν ὀνομάζουμε ἔτσι, γιὰ νὰ τὴν ξεχωρίσουμε ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα τραπέζια τῶν σπιτιῶν μας, ὅπου τρῶμε καὶ πίνουμε κάθε μέρα. Φαγητὰ ὑλικά καὶ ἐπίγεια ἔχει τὸ τραπέζι τοῦ σπιτιοῦ μας, ἀλλὰ φαγητὸ οὐράνιο καὶ ἄφθαρτο ἔχει ἡ ἀγία τράπεζα. Καὶ ὅποιος φάη αὐτὸ τὸ φαγητό, αὐτὸς θὰ ζήση αἰώνια.

Ἐπάνω στὴν ἀγία τράπεζα ὁ ἱερεὺς ποὺ λειτουργεῖ βάζει ἄρτο (=ψωμί), ἕνα τεμάχιο (=κομμάτι) ἄρτου, ποὺ εἶναι παρμένο ἀπὸ ἕνα ἄρτο ποὺ ὀνομάζεται προσφορά. Ἄρτο βάζει σὲ ἕνα χρυσὸ ἤ ἀσημένιο σκεῦος ποὺ ἔχει ἀριστερά του καὶ λέγεται ἅγιο δισκάριο. Καὶ οἶνο (=κρασί) βάζει σὲ ἕνα ἐπίσης χρυσὸ ἤ ἀσημένιο ἱερὸ σκεῦος ποὺ ἔχει στὰ δεξιά του καὶ λέγεται ἅγιο δισκοπότηρο. Αὐτὰ τὰ εἴδη δὲν διαφέρουν ἀπὸ τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασὶ ποὺ τρῶμε καὶ πίνουμε. Δὲν διαφέρουν ὥς τὴ στιγμή, ποὺ ὁ ἱερεὺς σκυμμένος μὲ φόβο θὰ ζητήση ἀπὸ τὸ Θεό, νὰ γίνη τὸ θαῦμα˙ ὁ ἄρτος, δηλαδή, νὰ γίνη σῶμα Χριστοῦ καὸ ὁ οἶνος αἷμα Χριστοῦ. Ὅταν ὁ ἱερεῦς κάνη τὴν ἐπίκλησι αὐτή, τότε γίνεται τὸ θαῦμα. Ὀ ἄρτος σῶμα Χριστοῦ, καὶ ὁ οἶνος αἷμα Χριστοῦ.

Μή, παιδί μου, μὴ ρωτήσης τὸ πῶς. Γιατὶ εἶνε μυστήριο. Εἶναι, δηλαδή, ἕνα πρᾶγμα ποὺ συμβαίνει, ἀλλὰ δὲν μπορεῖ ὁ ἀνθρώπινος νοῦς νὰ τὸ καταλάβη. Τὶ εἴδαμε στὴν ἱστορία τοῦ διαμαντιοῦ; Ὅτι τὸ κάρβουνο ἔγινε διαμάντι. Ἔ λοιπόν, ὁ Θεός, ποὺ κάνει τὸ κάρβουνο διαμάντι καὶ βγάζει μέσʼ ἀπʼ τὸ κοχύλι τὸ μαργαριτάρι, ὁ Θεός εἶναι ἐκεῖνος ποὺ κάνει καὶ τὴ θαυμαστὴ αὐτὴ μεταβολὴ στ[ον ἄρτο καὶ στὸν οἶνο τῆς ἀγίας τραπέζης. Καὶ σʼ αὐτὴ τὴν ἀγία τράπεζα μᾶς καλεῖ ἡ γλυκειὰ φωνὴ τοῦ Χριστοῦ, ποὺ κάθε φορὰ ποὺ τελεῖται θεία λειτουργεία ἐπαναλαμβάνεται ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ ἱερέως˙ «Λάβετε, φάγετε, τοῦτό μού ἐστι τὸ σῶμα, τὸ ὑπὲρ ὐμῶν κλώμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν» καὶ «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες, τοῦτό ἐστι τὸ αἷμα μου, τὸ τῆς καινῆς διαθήκης, τὸ ὑπὲρ ὑμῶν καὶ πολλῶν ἐκχυνόμενων εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν». Ἐλᾶτε, λέει, χριστιανοί μου, ἐλᾶτε νὰ κοινωνήσετε. Κοινωνώντας παίρνετε μέσα σας τὸ Χριστό. Μέσα στὶς φλέβες σας θὰ κυλήση τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ, ποὺ χύθηκε πάνω στὸ σταυρὸ γιὰ τὶς ἁμαρτίες ὅλου τοῦ κόσμου.

Νά λοιπὸν τὸ μαργαριτάρι. Τὸ μαργαριτάρι εἶναι ἡ Θεία Κοινωνία. Κάθε ψίχουλο ἀπὸ τὸν ἁγιασμένο ἄρτο καὶ κάθε σταγόνα ἀπὸ τὸν ἁγιασμένο οἶνο περιέχουν μιὰ ἀνεκτίμητη ἀξία. Ὅσο ἀξίζει ἕνα ψίχουλο καὶ μιὰ σταγόνα τῆς Θείας Κοινωνίας, δὲν ἀξίζουν ὅλα τὰ διαμάντια καὶ τὰ μαργαριτάρια τοῦ κόσμου. Γιʼ αὐτὸ στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν λέμε «πρόσεχε τοὺς μαργαρίτας», σημαίνει πρόσεχε τὴ Θεία Κοινωνία, πρόσεχε μὴν πέση τίποτε ὅταν κοινωνεῖς.

Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια, ποὺ ὑπῆρχε εὐσέβεια, ὄταν τὰ παιδιὰ πήγαιναν στὴν ἐκκλησία καὶ κοινωνοῦσαν τὰ ἄχραντα μυστήρια, κάθε μητέρα ἔλεγε˙ Πῆρες, παιδί μου τὸ μαργαριτάρι, πῆρες τὸ Χριστό˙ φύλαξέ το μέσα στὴν καρδιά σου…

* * *

Τώρα ποὺ πλησιάζει ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα, συνήθεια εἶνε, ὅλα τὰ παιδιὰ νὰ πηγαίνουν στὴν ἐκκλησία τὴ Μεγάλη Πέμπτη ἤ τὸ Μέγα Σάββατο καὶ νὰ κοινωνοῦν τὰ ἄχραντα μυστήρια. Κʼ ἐσεῖς μαζὶ μὲ τʼ ἄλλα παιδιὰ θὰ πᾶτε νὰ κοινωνήσετε. Ἀλλὰ πρέπει νὰ προσέξετε. Γιατὶ πολλὰ παιδιὰ δὲν κοινωνοῦν ὅπως θέλει ὁ Θεός. Σπρώχνονται, φωνάζουν, κάνουν διάφορες ἀταξίες μέσα στὸ ναό, καὶ ὅταν βγαίνουν ἐξω δὲν σκέπτονται τὶ κοινώνησαν. Μὰ ἐσεῖς προσέξτε. Πρὶν κοινωνήσετε, νὰ πάτε νὰ ἐξομολογηθῆτε τὰ ἀμαρτήματά σας στὸν πνευματικὸ πατέρα. Νὰ προετοιμασθῆτε. Νὰ διαβάσετε ἀπὸ τὴν ἱερὰ Σύνοψι τὴν ἀκολουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως (ὑπάρχει καὶ βιβλιαράκι ποὺ περιέχη τὴν ἀκολουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως). Νὰ ζητήσετε κατόπιν συγγνώμη ἀπὸ τοὺς γονεῖς, τοὺς δασκάλους, τʼ ἀδέλφια καὶ τοὺς συμμαθητὰς ποὺ ἔχετε λυπήσει, κʼ ἔτσι, μὲ μιὰ καρδιὰ καθαρὴ ἀπὸ μίσος καὶ κακία, μὲ μιὰ καρδιὰ γεμάτη ἀπὸ πίστι στὸ Θεὸ καὶ ἀγάπη στὸ Θεὸ καὶ στὸν πλησίον, νὰ πάτε στὴν ἐκκλησία. Νὰ σταθῆτε ἐκεῖ μὲ πολλή εὐλάβεια. Καὶ ὅταν σᾶς προσκαλέση ὁ ἱερεὺς νὰ προσέλθετε νὰ κοινωνήσετε, νὰ μὴ σπρώξετε γιὰ νὰ κοινωνήσετε ἀπὸ τοὺς πρώτους. Ἀλλά, παιδί μου, ἀφοῦ κοινωνήσουν ὅλα τὰ παιδιά, προσπάθησε νὰ κοινωνήσης ἀπὸ τοὺς τελευταίους. Κοινωνώντας ἔτσι, θὰ πάρης τὸ πολύτιμο μαργαριτάρι, τὸ δὲ πολύτιμο μαργαριτάρι εἶναι ὁ Χριστός.

Σʼ ὅλους τοὺς μαθητὰς καὶ τὶς μαθήτριες τῶν κατηχητικῶν σχολείων εὔχομαι, τώρα τὶς ἄγιες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος νὰ προσέλθουν καὶ νὰ κοινωνήσουν τὰ ἄχραντα μυστήρια. Ἀλλʼ ὅχι μόνο τὴ Μ. Ἑβδομάδα καὶ τὸ Πάσχα. Εὔχομαι τακτικὰ νὰ κοινωνοῦν. Νὰ παρακινήσουν δὲ καὶ τοὺς γονεῖς τους, νὰ κοινωνήσουν κι αὐτοί ὅπως πρέπει. Τότε ὁ Χριστὸς θὰ εἶνε στὸ σπίτι καὶ θὰ γιορτάσουν τὸ Πάσχα μὲ ἀνείπωτη χαρὰ καὶ ἀγαλλίασι.

Μὲ πατρικὴ ἀγάπη

Ὁ πνευματικός σας πατέρας