Ἀρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου: Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία δεν έχουν θέση μέσα στην Εκκλησία.

*********************

«Ξενοφοβία-ρατσισμός, ἀπό τή μιά καί φιλαδελφία, από τήν ἄλλη». Ὁ ἀπό­στολος Παῦλος ἔχει κάνει ἤδη τήν ἐπιλογή του ἀνάμεσα στίς δύο αὐτές ἔννοιες, ἀνάμε­σα σέ αὐτέςτίς δύο συμπε­ριφο­ρές, στήν ἐπιστολή του πρός τούς Ἑβραίους:«Ἡ φιλα­δελφία με­νέ­τω· τῆς φιλοξενίας μή ἐπιλαν­θάνε­σθε».

Ἡ ἐπιλογή τοῦ ἀποστόλου εἶναι σαφής. Καί δέν μποροῦ­σε νά εἶναι διαφορετική γιά τόν ἀπόστολο πού γεννήθηκε σέ μία πόλη-τόπο συναντήσεως ἐθνῶν καί θρησκειῶν, σέ μία πόλη ἀνοι­κτή στό διαφορετικό καί στό «ξένο». Ἡ μετα­στρο­φή του στή θρησκεία τοῦ Ναζω­ραίου, τόν ἔκαναν νά ἐπανεξετάσει τή ση­μασία τῶν δύο ὅρων στή ζωή του καί νά ἐπανα­δια­τυπώσει τό περιε­χόμενο καί τό νόημά τους. Ἀφετηρία καί τῶν δύο εἶναι ἡ ἀγά­πη, ἡ ἀγάπηὅπωςτήν δίδαξε καί τήν ἐνσάρ­κωσε ὁ Χριστός καί ὅπως τή βίωσε ἡ Ἐκκλησία μας στό πέρασμα τῶν καιρῶν.

Ἡ βίωση τῆς ἀγάπης ὑπό τό φῶς τοῦ Εὐαγγελίου, ἡ ὁποία ἀντιμε­τωπίζει τόν πλησίον ὡς ἑαυ­τόν, ἔχει ὡς αὐτο­νόητο ἐπακό­λουθό της τή φιλα­δελ­φία. Συχνά δημιουργεῖται ἡ ἐντύ­πωσηὅτι, ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἀνα­φέ­ρεται στή φιλα­δελ­φία, ἀναφέ­ρεται ἀπο­­κλειστικά σέ ἀδελ­φού ἐν Χριστῷ. Ἡ Ἐκκλησία ἀντι­με­­τωπίζει ὡς ἀδελφούς ὅλους τούς ἀνθρώπους γιά τούς ὁποίους «Χριστός ἀπέ­θανεν», καί πρός χάριν ὅλων αὐτῶν, ἀνε­ξαρτήτως τῆς ἐθνι­κότητος καί τοῦ θρησκεύ­ματος, ἀσκεῖ τό ἱεραποστολικό, φιλανθρωπικό καί κοινωνικό τῆς ἔργο.

Ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν ἔρχεται πρός τή Μα­κε­δονία, δέν ἔρχεται πρός ἀδελ­φούς, ἀλλά πρός ξέ­νους. Ὅταν ἀνεβαίνει στόν Ἄρειο Πάγο καί ἀπευθύνεται στούς Ἀθηναίους πού ἔχουν στήσει βωμό στόν ἄγνωστο Θεό, δέν ὁμι­λεῖ πρός ἀδελφούς ἀλλά πρός ξέ­νους. Ὁ ἴδιος, ἄλλωστε, ζεῖ ὡς ξένος στή γῆ, καθώς ἀντιμε­τω­πίζεται ὡς ξένος κατά τή διάρκεια τῶν ἀπο­στολικῶν πε­ριοδειῶν του καί ἀνα­γκά­ζεται συχνά νά φεύγει κατα­­­διω­κό­μενος καί συκοφα­ντού­μενος ἀπό τίς πόλεις  στίς ὁποῖες κηρύττει τόν εὐαγγε­λικό λόγο. Ζεῖὡς ξένος καί κινεῖται ὡς ξένος. Ὅμως ὁ ἴδιος μοχθεῖ καί κο­πιάζει καί κινδυ­νεύει καί προσεύχεται γιά ὅλους ὅσους τόν διώκουν ἤ τόν εἰρω­νεύο­νται ἤ τόν κατηγοροῦν, γιατί θέλει νά ἐξοικειώσει αὐτούς τούς ξένους γι᾽αὐτόν ἀνθρώ­πους μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί νά τούς μεταποιήσει σέ ἀδελ­φούς του.

*********************

Αὐτή ἡ ἀντιμετώπιση τοῦ κό­σμου καί τῶν ἀνθρώπων ὁδήγησε τήν Ἐκκλησία στό νά ἔχει μιά δια­φο­ρετική ἀπό τή συνήθη θεώρηση τῶν ξένων. Γιά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν ὑπάρχουν οὐσιαστι­κά ξένοι. Εἴμαστε ὅλοι ξένοι στή γῆ, γιατί «οὐκ ἔχομεν ὧδε μένουσαν πόλιν ἀλλά τήν μέλ­λουσαν ἐπιζητοῦμεν», τήν ἐπουράνια πατρίδα. Δέν εἴμαστε ὅμως ξένοι, ἐφόσον ὅλοι ἀν εξαι­ρέ­τως εἴμαστε τέκνα τοῦ Θεοῦ. Γι᾽αὐτό καί ἡ ἔννοιες τῆς ξενο­φοβίας καί τοῦ ρατσισμοῦ εἶναι παντελῶς ξένες πρός τήν Ἐκκλησία, καθώς «οὐκἔνι Ἕλλην καί Ἰου­δαῖος, ... βάρβαρος, δοῦλος, ἐλεύ­θερος».

Ὑπό τήν προοπτική αὐτή εἶναι ἀνά­γκη νά ἐπανατοποθε­τηθοῦμε καί ἐμεῖς ὡς πρό­σωπα καί ὡς μέλη τῆς Ἐκκλη­σίας στό ἀντιθετικό δίπολο τῆς ξενοφοβίας-ρατσισμοῦ καί τῆς φιλα­δελφίας, ἀκολουθώντας τή δισχιλιετῆ διδασκαλία καί πρακτική τῆς Ἐκκλησίας.

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος καί ὁ σύγχρονος κόσμος καλεῖται διά τῆς οὐσιαστικῆς ἐφαρμογῆς τῆς ἀρετῆς τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον νά ἀντι­μετωπίσει τό φαινόμενο τῆς ξενοφο­βίας καί τοῦ ρατσισμοῦ, πού τελι­κά ἀποξενώνει τόν ἴδιο καί ἀπό τόν συνάνθρωπό του καί ἀπό τόν Θεό.

Ἀρχιμ. Γεώργιος Χρυσοστόμου

Πρωτοσύγκελλος Ι.Μ.Βεροίας - Καθηγητής Πανεπιστημίου

πηγή