ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΘΑΡΙΩΤΙΣΣΑ Η πολιούχος της Ιθάκης

Η θαυματουργή εικόνα του Γενεσίου της
Θεοτόκου στην Ιερά Μονή Παναγίας
Καθαριωτίσσης Ιθάκης

Στο γραφικό και ρομαντικό νησί της Ιθάκης και σε υψόμετρο 556μ. στη νοτιοανατολική πλευρά του ξακουστού ομηρικού βουνού Νήριτος βρίσκεται ανάμεσα σε βαθύσκιωτα πεύκα και λυγερόκορμα κυπαρίσσια το ιστορικό μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών ή Παναγίας Καθαριώτισσας, όπως είναι ευρύτερα γνωστό. Σ’ αυτό το θεομητορικό προσκύνημα και ιστορικό μοναστήρι, το οποίο αποτελεί το σημείο ευλαβικής αναφοράς των απανταχού της Γης ευρισκομένων Ιθακησίων, κτυπά η καρδιά κάθε Θιακού, αφού μόλις βρεθεί στο αγαπημένο του νησί, ανηφορίζει στη «Χάρη Της» για να προσευχηθεί και να ζητήσει τις μεσιτείες Της στην επίλυση των προβλημάτων της ζωής. «Καθαριώτισσά μου» λέει ο Θιακός, σε όποιο σημείο του κόσμου και αν βρίσκεται! Αυτήν παρακαλούν για τους ξενιτεμένους και τους ναυτικούς, το όνομά Της δίνουν οι πλοιοκτήτες στα πλοία τους, τις πρεσβείες Της επικαλούνται ακόμη και στους γάμους για να στεριώσει κάθε νέο ανδρόγυνο. 

Σύμφωνα με παλαιό σωζόμενο χειρόγραφο το μοναστήρι της πολιούχου και εφόρου της Ιθάκης Παναγίας Καθαριώτισσας ανακαινίστηκε το 1696, αλλά η ιστορία της θαυματουργής εικόνος του Γενεσίου της Υπεραγίας Θεοτόκου, στο οποίο είναι αφιερωμένο το μοναστήρι, είναι ακόμη παλαιότερη και χάνεται μέσα στη μακρόχρονη παράδοση του νησιού. Σύμφωνα με αυτή κάποιοι Ηπειρώτες βοσκοί εκδιώχθηκαν από τους Τουρκαλβανούς και έφτασαν κατά τη διάρκεια της σκοτεινής περιόδου της Τουρκοκρατίας στην Ιθάκη. Εγκαταστάθηκαν στους πρόποδες του βουνού Νήριτος και συγκεκριμένα στην περιοχή Μαζός, η οποία βρίσκεται σε απόσταση τετρακοσίων μέτρων από τον χώρο του σημερινού μοναστηριού. Αφού τακτοποίησαν τα πράγματά τους, διαπίστωσαν με μεγάλη θλίψη ότι από τα λιγοστά υπάρχοντά τους έλειπε μία θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. 

Άποψη του καθολικού της Μονής

Ένα βράδυ παρατήρησαν έκπληκτοι ότι στον χώρο, όπου βρίσκεται σήμερα το μοναστήρι, έλαμπε ένα δυνατό φως. Το θαυμαστό αυτό γεγονός προκάλεσε την περιέργειά τους, γι’ αυτό και την επόμενη ημέρα άρχισαν τις έρευνες. Δεν κατόρθωσαν όμως να εντοπίσουν και να βρουν απολύτως τίποτα. Το λαμπερό φως εξακολουθούσε να είναι ορατό για αρκετές νύχτες, γεγονός που τους οδήγησε να κόψουν τα πουρνάρια και τα ξερόκλαδα και στη συνέχεια να βάλουν φωτιά. Τότε μέσα από τις φλόγες είδαν ένα αντικείμενο να έχει μεγαλύτερη λάμψη από τη φωτιά. Όταν έσβησε η φωτιά, η χαρά και η συγκίνησή τους ήταν απερίγραπτη, αφού μέσα στα αποκαΐδια βρήκαν μια μαυρισμένη εικόνα, την οποία αφού σκούπισαν και καθάρισαν, διαπίστωσαν ότι πρόκειται για την εικόνα του Γενεσίου της Θεοτόκου, την οποία είχαν αφήσει στην Ήπειρο. Αφού ασπάσθηκαν με ξεχωριστή ευλάβεια τη θαυματουργή εικόνα, την πήραν μαζί τους στις καλύβες, όπου και διέμεναν. Όμως την επόμενη ημέρα η εικόνα εξαφανίστηκε και τότε άρχισαν απεγνωσμένοι και γεμάτοι θλίψη να ψάχνουν να τη βρουν. Μετά από έρευνα η θαυματουργή εικόνα ανακαλύφθηκε στον τόπο της εύρεσής της πάνω στις στάχτες και τότε κατάλαβαν ότι ήταν θέλημα της Παναγίας να μείνει στον χώρο αυτό και να ανεγερθεί ναός προς τιμήν Της. Η ανέγερση του πρώτου αυτού ναού, που υπολογίζεται στα μέσα του 16ου αιώνα, αποτέλεσε και τον πρώτο πυρήνα για τη μετέπειτα ίδρυση της μονής της Παναγίας Καθαριώτισσας. 

Την επωνυμία «Καθαριώτισσα» την έλαβε από το γεγονός της εύρεσης της θαυματουργής εικόνος μέσα στα καιόμενα «κάθαρα», μία λέξη που στην τοπική διάλεκτο σημαίνει ξερόκλαδα και μικροί θάμνοι, που κόβονται και καίγονται για να καθαρίσει ο τόπος. 

Το μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών συμπληρώνει ζωή και παρουσία πάνω από 300 χρόνια. Το 1703 η μονή ανακηρύχθηκε σε κοινόβιο και από τον Σεπτέμβριο του 1706 απαλλάσσεται από την υποχρέωση να δίνει το ένα τρίτο των δώρων και λοιπών αφιερωμάτων στους αρχιερατικούς επιτρόπους του νησιού. Πρώτος ανακαινιστής και ηγούμενος της μονής υπήρξε ο ιερομόναχος Θεοφάνης Αλευράς. Το 1830 το ιστορικό μοναστήρι βρισκόταν σε μεγάλη ακμή, αφού πλούσιες ήταν οι δωρεές και τα αφιερώματα σ’ αυτό. Η οικονομική ευμάρεια έδωσε τη δυνατότητα να διαδραματίσει η μονή σπουδαιότατο ρόλο κατά την Επανάσταση του 1821, αφού μεταξύ άλλων περιέθαλπτε τους τραυματισμένους και κατατρεγμένους αγωνιστές. Από το 1880 μέχρι και το 1910 η μονή περιήλθε σε οικονομικό μαρασμό και το 1917 ο ηγούμενος Ιερόθεος Καλλίνικος ξεκίνησε προσπάθεια ανακαίνισής της, στην οποία συμμετείχαν όλοι οι Θιακοί και κυρίως οι εφοπλιστές του νησιού. Την ανακαίνιση της μονής συνέχισε και ο ιερομόναχος Σαμουήλ Μολφέσης, ο οποίος χρημάτισε και τελευταίος ηγούμενος. Το 1993 εγκαταστάθηκε στη μονή ο Ιθακήσιος μοναχός Θεοδόσιος Βλησμάς, ο οποίος καταβάλλει μέχρι σήμερα προσπάθειες για την περαιτέρω ανακαίνιση της μονής με τη συνδρομή των απανταχού της Γης ευρισκομένων Ιθακησίων. 

Εξωτερική άποψη της Μονής

Το μοναστήρι της Παναγίας Καθαριώτισσας πανηγυρίζει με κάθε επισημότητα στις 8 Σεπτεμβρίου κατά την εορτή του Γενεσίου της Υπεραγίας Θεοτόκου. Την ημέρα αυτή οι καρδιές και τα βλέμματα όλων των κατοίκων του νησιού, αλλά και όλων των Θιακών, που βρίσκονται σε όλο τον κόσμο, στρέφονται στο μοναστήρι Της και στη θαυματουργή εικόνα Της. Όλοι δε νοσταλγούν να βρεθούν κάτω από το κωδωνοστάσιο για να απολαύσουν την πανοραμική άποψη της νότιας Ιθάκης με τα δαντελωτά ακρογιάλια και τους γραφικούς κόλπους. Η μεγάλη ευλάβεια των Ιθακησίων προς την πολιούχο και έφορο του νησιού τους αποδεικνύεται και από τον κατ’ έτος καθιερωμένο εορτασμό των εν Αθήναις διαβιούντων Θιακών στις 8 Σεπτεμβρίου στον Ιερό Ναό του Αγίου Θωμά Άνω Κυψέλης στην Αθήνα. Μικρότερη πανήγυρη τελείται στη μονή και στις 14 Σεπτεμβρίου κατά την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, όπου σύμφωνα με την παράδοση διανέμονται στους προσκυνητές νερόβραστα κουκιά. 

Δύο φορές κατά το παρελθόν, συγκεκριμένα μετά από τους σεισμούς του 1928 και τον Μάρτιο του 1954 μετά από τους καταστρεπτικούς σεισμούς του 1953, μεταφέρθηκε η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Καθαριώτισσας από το μοναστήρι στην πρωτεύουσα του νησιού, το Βαθύ. Τη λιτανευτική πομπή ακολούθησε όλος ο κόσμος με τα πόδια, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο λαός της Ιθάκης Αυτήν εμπιστεύεται και από Αυτήν παίρνει δύναμη και ελπίδα στις πιο δύσκολες στιγμές του. Άλλωστε αναρίθμητα είναι και τα θαύματα Της, όπως τα διηγούνται μέχρι σήμερα οι κάτοικοι του νησιού. 

Παναγία Καθαριώτισσα: η πολιούχος και έφορος της Ιθάκης, το πνευματικό καταφύγιο κάθε Θιακού, η ελπίδα κάθε πονεμένου, η σωτηρία κάθε απελπισμένου, ο φωτεινός φάρος, που θα φέγγει παντοτινά και θα φωτίζει κάθε ψυχή, που αναζητά με καθαρότητα τη Μητέρα του Χριστού μας και επικαλείται τις πρεσβείες Της στη δύσκολη και απαιτητική εποχή μας. 

Αριστείδης Γ. Θεοδωρόπουλος 

Εκπαιδευτικός 

Βιβλιογραφία 

1. Δενδρινού Θεοδοσίου Ι., Πρεσβυτέρου, Το Μοναστήρι της Παναγίας των Καθαρών Ιθάκης, Β΄ Έκδοση, Ιθάκη 2000 

2. Ζαμπέλη Ιωάννη, Αγιολόγιον Λευκάδος και Ιθάκης, Έκδοση Ενοριακού Πνευματικού Κέντρου Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Λευκάδος, Λευκάδα 2002 

πηγή

Τελευταίες αποκαλύψεις τού γέροντος Εφραίμ τής Αριζόνας…

,

Μάϊος 2014, Αριζόνα

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Βλέπετε την φωτογραφία αυτή του Γέροντα Ιωσήφ, του Ησυχαστή. Είχα μεγάλο Γέροντα, ήταν πυρ – πυρ, άνθρωπος φαινόμενο. Όλο τα επουράνια σκέπτονταν, μ’ αυτά ζούσε.

Δύο λέξεις μας έλεγε συνεχώς, υπομονή, υπομονή και προσευχή και εδώ μας βοηθάει, όσο του επιτρέπει η Πρόνοια του Θεού. Σαν υποτακτικοί του, ποτέ δεν μαλώσαμε μεταξύ μας. Άλλοι απέξω μας δημιουργούσαν προβλήματα, συκοφαντούσαν τον Γέροντα, τον κατηγορούσαν, αλλά ο Γέροντας Ιωσήφ έλεγε, « αυτοί ας λένε, εμείς να μην πούμε».

Συνομιλήτρια: Εμείς Γέροντα, είμαστε πολύ αδύνατοι σε όλα. Τι θα γίνει με εμάς;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Άλλα χρόνια είναι τώρα. Άλλα τα κριτήρια του Θεού, για σήμερα. Ο Γέροντας Ιωσήφ είχε το πνευματικό πανεπιστήμιο. Εγώ είμαι ευχαριστημένος να είστε εσείς ( ..δηλαδή τα πνευματικά του παιδιά ) στο πνευματικό λύκειο. Σήμερα υπάρχει τέτοια πνευματική σύγχυση. Μεγάλος ανεμοστρόβιλος παρασέρνει τα πάντα. Κρατείστε γερά την παράδοση που σας παρέδωσα και να ξέρετε ότι σήμερα είναι ομολογία να λέμε ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Θεός μας. Αυτό δεν το θέλουν οι σκοτεινές δυνάμεις.

Συνομιλήτρια: Γέροντα, μετά από τόσα χρόνια αγώνα, τι σας έμεινε μέσα στη ψυχή σας;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Όλα είναι δεύτερα, όλα δεύτερα. Το πρώτο είναι το όνομα του Χριστού μας και τώρα , περνώντας τα χρόνια , είδα στη πράξη, ότι μόνο με την αγάπη κερδίζεται ο άνθρωπος. Η ζωή μου ήταν κόπος και πόνος, με την φτώχεια, με τους Γερμανούς, με την πείνα στη κατοχή, με τους πειρασμούς και τις θλίψεις στα μοναστήρια. Μεγάλος αγώνας. Μόνο το όνομα του Χριστού και της Παναγίας μας μ’ έβγαλε πέρα. Όποιος άνθρωπος δεν λέγει καθημερινά το όνομα του Χριστού και της Παναγίας μας, δεν είναι Χριστιανός.

Συνομιλήτρια: Δηλαδή η ευχή του Χριστού είναι το μέγιστο;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Βεβαίως, γιατί είμαστε συνέχεια με τη μνήμη του Χριστού μας. Οι Άγιοι Πατέρες φωτίστηκαν και μας άφησαν αυτές τις προσευχούλες. Τρία και δύο γράμματα, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς» και «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς». Δεν είναι να διαβάσουμε εγκυκλοπαίδειες, ούτε πολλά βιβλία. Μ’ αυτές τις δύο προσευχούλες, σωζόμαστε όλοι οι Χριστιανοί. Οι μοναχοί που δεν έχουν τις μέριμνες των κοσμικών, προσεύχονται πολύ και φθάνουν ψηλά. Τους βοηθάει πολύ και η Παναγία μας. Είναι σαν να μιλούν στο αυτί του Χριστού μας, γιατί είναι αφοσιωμένοι στη προσευχή και αυτό είναι το κύριο έργο τους και όποιος έχει το δώρο της προσευχής στη καρδιά του, όταν πεθάνει δεν τον αγγίζουν τα τελώνια. Πηγαίνει μετά τον θάνατό του , κατευθείαν στο Χριστό μας. Δεν έχει εμπόδια, γιατί το όνομα του Χριστού έχει δύναμη. Είναι πυρ ο Θεός.

Συνομιλήτρια: Και οι χαιρετισμοί της Παναγίας μας είναι δυνατή προσευχή;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Βεβαίως, όταν τους λέμε, έχουμε χαρά και φώτιση από την Παναγία μας. Πολύ με βοηθάει η παναγία μας. Με βγάζει από πολλά αδιέξοδα.

Συνομιλήτρια: Σήμερα πάσχουμε από απελπισία και ανυπομονησία.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Η απελπισία είναι πάντα από τον διάβολο και όποιος απελπίζεται χάνει τις δυνάμεις του. Η βάση της ζωής μας είναι η υπομονή. Όταν δεν την έχουμε διαλύεται η ζωή μας.

Συνομιλήτρια: Γέροντα, ο κόσμος, εμείς, είμαστε σε μια δύσκολη θέση με όλα αυτά που γίνονται και ακούμε. Υπάρχει φόβος.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ναι, διαισθανόμαστε ότι θα γίνουν καταστροφικά πράγματα και γίνονται καθημερινά, Γι’ αυτό τρέχουμε στα μοναστήρια και στις εκκλησίες, αλλά δεν πρέπει να έχουμε φόβο. Για σκεφτείτε , αν ένα τάγμα αγγέλων έγιναν δαίμονες και κάνουν τόση ζημιά, τι βοήθεια μας προσφέρουν τα εννέα τάγματα των αγγέλων. Μια φορά είδα τον Χριστό στο θρόνο του και δίπλα την Παναγία μας και τα τάγματα των αγγέλων και των αγίων. Περιμένανε το νεύμα του Χριστού μας για να βοηθήσουν την ανθρωπότητα στη νέα κατάσταση. Όταν γεμίζουμε συνεχώς την καρδιά μας με τον Χριστό καθημερινά δυναμώνει η πίστη μας και όλα τα αντιμετωπίζουμε. Η Παναγία μας, παρακαλεί για μας και δέεται συνεχώς, να έχουμε δύναμη και αισιοδοξία.

Συνομιλήτρια: Γέροντα σ’ αυτή την ηλικία που είστε, μπορείτε να προσεύχεσθε όπως πρώτα, ή διαφορετικά;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Προσεύχομαι καλύτερα από πρώτα. Βέβαια δεν έχω την ένταση της προσευχής του Γέροντα Ιωσήφ, του Ησυχαστή, αλλά έχω δυνατή προσευχή και αυτό παρηγορεί την ψυχούλα μου, τόσα που πέρασα και περνώ.

Συνομιλήτρια: Πολλές φορές τα άγια λείψανα ευωδιάζουν.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Είναι σαν να λένε είμαστε συγγενείς.

Συνομιλήτρια: Ο καρκίνος είναι διάχυτος σήμερα.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Οι καρκινοπαθείς είναι μάρτυρες. Προσπαθώ να τους ενισχύω με την προσευχή μου, με τις νουθεσίες και όταν μπορώ τους επισκέπτομαι.

Συνομιλήτρια: Πολλοί άνθρωποι περνούνε σκληρές δοκιμασίες, είτε από την κακία των άλλων, είτε από δικά τους παραπτώματα. Τόσο δύσκολα, σαν να ζουν τη κόλαση εδώ.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Όταν ζουν εδώ τη κόλαση .…. και αξιοποιήσουν αυτή τη κατάσταση, με πνευματικά κριτήρια, όταν πεθάνουν δεν θα δικαστούν καθόλου, αλλά θα πάνε , κατευθείαν στην αγκαλιά του Χριστού. Αν όμως δεν αξιοποιήσουν, με πνευματικά κριτήρια, τη κόλαση αυτή, τότε θα βασανίζονται και στην άλλη ζωή. Ήθελα να σας πω κάτι για τον Παράδεισο. Πριν από τα ογδόντα μου χρόνια, πήγαινα συχνά στον Παράδεισο. Και τώρα βέβαια, αλλά η ηλικία έχει τον ρόλο της. Μία φορά με πήρε ο Κύριος από το χέρι και μου έλεγε « ..εδώ έκανες εκκλησία, εδώ εξομολόγησες και σώθηκε η ψυχή, εδώ παρηγόρησες, εδώ νουθέτησες,.», μου έλεγε δηλαδή τα πάντα και μαζί με αυτό μου έδινε χαρά, συγχρόνως με το λόγο του, Τόσο πολύ χαρά που είπα. Χριστούλη μου, δεν αντέχω άλλο. Δεν αντέχω άλλο. Θα εκραγώ. Να με γυρίσεις πίσω. Και βρέθηκα πάλι στο δωμάτιό μου.

Άλλη φορά στον Παράδεισο, είδα έναν λεβέντη, θαυμάσιο. Είχε δίπλα του ένα άλογο με μια γυριστή ουρά, ωραιότατο. Μέσα μου το ζήλεψα. Ήθελα να το είχα εγώ αυτό το άλογο. Με φωνάζει και μου λέγει, ήτανε κάτι σαν διοικητής. « Να πας να πεις στο στράτευμα, ότι το πίσω μέρος το έχουν αφύλακτο και θα πάνε οι αντάρτες ( οι δαίμονες δηλαδή ) ». Και τρέχω και το λέγω. Και γύρισα τρέχοντας να πω ότι το έκανα. Εκείνος μ’ αγκάλιασε, με φίλησε και ανέβηκε στο άλογό του χαμογελαστός και έφυγε.

Συνομιλήτρια: Δηλαδή Γέροντα, γίνονται πολλά πίσω, που δεν τα πιάνουμε;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Βεβαίως. Γι’ αυτό πρέπει από παντού να προσέχουμε. Προσοχή μεγάλη. Θα περάσουμε δικαστήριο φοβερό.

Συνομιλήτρια: Η κόλαση πώς είναι;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Πως είναι; Φρίκη, φρίκη. Ούτε πουλάκι να μην πάει εκεί. Όπως πνίγονται οι άνθρωποι στη θάλασσα, έτσι πνίγονται στα βάσανα της κόλασης, συντροφιά με τους δαίμονες. Να προσευχόμαστε για τους νεκρούς. Είναι μεγάλη ελεημοσύνη. Η μητέρα μου ήτανε πολύ ενάρετη γυναίκα. Στα λόγια της στήριζα την παιδική μου ζωή. Πριν πεθάνει ήτανε δύο χρόνια κατάκοιτη και έλεγε. «Πάτερ πες τον Θεό να με πάρει. Κουράστηκα». Αλλά πριν φύγει έδωσε μάχη.

Συνομιλήτρια: Μάχη με ποιους;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Τους δαίμονες.

Συνομιλήτρια: Τους βλέπατε;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ναι, όπως βλέπω τους ανθρώπους.

Συνομιλήτρια: Ο Αρχάγγελος δεν την βοηθούσε;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ήτανε πίσω από τη πλάτη της. Είχε υποχωρήσει. Να πολεμήσει μόνη της, να στεφανωθεί.

Συνομιλήτρια: Τόσα που ακούμε για καταστροφές, που έρχονται, εμείς που ζητάμε την βοήθεια του Θεού, τι θα γίνουμε;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Κατά το σχέδιο που έχει ο Θεός για κάθε άνθρωπο, θα κάνει και τις πράξεις του, για να σωθεί, αυτός ο άνθρωπος. Πω ! Πω ! Τι θα περάσουμε! Δυσκολίες μεγάλες. Η Αθήνα έχει κρυφούς Αγίους πολλούς, αλλά και το Άγιο Όρος με τον Άγιο Δημήτριο στηρίζουν τη Βόρειο Ελλάδα. Έχω ιδιαίτερη αγάπη στον Άγιο Δημήτριο. Με το Άγιο Μύρο του κοιμάμαι. Η Ελλάδα γύρισε τη πλάτη της στο Χριστό. Γι’ αυτό θα υποφέρει πολλά. Τα παιδιά στην Ελλάδα σήμερα είναι ή πολύ φωτισμένα, ή πολύ σκοτισμένα. Τα παιδιά των ενάρετων οικογενειών, είναι η μαγιά του Χριστού και το μέλλον της Ελλάδας.

Συνομιλήτρια: Πολλές γυναίκες υποφέρουν στις οικογένειες σήμερα.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ο Χριστός είναι πολύ κοντά στις ψυχές που περιφρονούνται.

Συνομιλήτρια: Μερικοί άνθρωποι έχουν ένα ιδιαίτερο πνευματικό χάρισμα. Πως γίνεται αυτό;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Αυτοί οι άνθρωποι, ή αδικήθηκαν πολύ, ή συκοφαντήθηκαν, ή εμβάθυναν σ’ αυτό τον τομέα και τους δόθηκε χάρισμα. Όπως κανοναρχούμε τον Θεό, έτσι και μας ψέλνει.

Συνομιλήτρια: Στα Ιεροσόλυμα, τα τελευταία χρόνια, γίνονται θαυμαστά πράγματα.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ήθελα και εγώ να τα έβλεπα. Εκεί είναι η βάση του Χριστού μας. Το Άγιο Φώς είναι κάθε ημέρα στον Πανάγιο Τάφο, αλλά το Πάσχα δίνεται γενικό δώρο σε όλους. Να πηγαίνετε στα Ιεροσόλυμα. Εκεί βλέπουμε τι υπέμεινε ο Χριστός για μας και εμείς , όσο μπορούμε να τον ευχαριστούμε και να ανταποκρινόμαστε στην αγάπη Του. Παλαιότερα είχα πάει και εγώ μερικές φορές.

Συνομιλήτρια: Πολλές φορές συμβαίνουν παρεξηγήσεις μεταξύ μας.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Αυτά είναι ανθρώπινα. Δεν θα λείψουν ποτέ. Να τα προσπερνάμε και να τρέχουμε στον Χριστό. Να σκεπτόμαστε τι μας έχει ετοιμάσει ο Χριστός, στο καλό – καλό παράδεισο, μετά την Δευτέρα παρουσία. Τώρα πηγαίνουμε στον νάρθηκα του Παραδείσου, Δεν χωράει νους ανθρώπου πως θα είναι ο καλός – καλός παράδεισος. Όλα φως ! Όλα ευωδία ! Χαρά ανεκλάλητη. Μακαριότητα. Τίποτε δεν θα είναι γερασμένο. Όλα νέα τα θέλει ο Χριστός στη Βασιλεία Του. Τίποτα παράταιρο. Όλα τέλεια. Η μητέρα μου πέθανε 95 ετών και εγώ την βλέπω στον παράδεισο τριάντα χρονών.

Στη κατοχή είχαμε κάτι γειτονόπουλα, που ήτανε λειψά στο μυαλό. Δύο παιδάκια ήτανε. Εμείς παίζαμε και αυτά ακόμη περπατούσανε να έρθουνε, ενώ είχαμε ξεκινήσει μαζί. Τα βρήκα στον Παράδεισο, γιατί πεθάνανε στη κατοχή από την πείνα, μικρά στην ηλικία. Τα λέγω : « Τι κάνετε εδώ ; Πως περνάτε ; ». Μου λένε: « Εφραίμ, εδώ δεν μιλάμε. Εδώ μόνον διαβάζουμε, έχουμε μελέτη ». Αυτά δεν ξέρανε να γράψουν το όνομά τους και στον παράδεισο μελετούσαν. Αυτό δείχνει την τελειότητα του παραδείσου.

Συνομιλήτρια: Πολλοί άνθρωποι βοηθάνε τα μοναστήρια, σε ανάγκες που έχουν.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ότι κάνουν όλα γράφονται στον ουρανό. Να έχουν ειρήνη και υγεία και ευλογία στα σπίτια τους.

Συνομιλήτρια: Στην εκκλησία ήμασταν άνθρωποι από όλο τον κόσμο. Δηλαδή , τι ωραία Γέροντα, σαν τους Αγίους Αποστόλους είναι το έργο σας. « Μαθητεύσατε πάντα τα έθνη ».

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Είμαι ένα κούφιο καρύδι. Δεν έκανα τίποτα.

Συνομιλήτρια: Τι σκέπτεστε στην ηλικία που είστε;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Σκέπτομαι να στερεώσω το έργο μου εδώ, γιατί πολλοί άνθρωποι σώθηκαν, πολλές ψυχούλες. Και πως θα πάω να συναντήσω τον Κύριο; Που θα πάω ο ταλαίπωρος;

Συνομιλήτρια: Ο Κύριος θα στείλει τους αγγέλους του να σας πάρει.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Δεν το ξέρω αυτό, όπως κρίνει ο Κύριος. Το κεφαλάκι μου χωρούσε όλη την οικουμένη. Τώρα δεν με βοηθάει η υγεία μου, έχω γεράματα.

Συνομιλήτρια: Ο κ. Π…Γέροντα, πέθανε την ημέρα, ενός μεγάλου Αγίου.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Αυτός του άνοιξε την πόρτα του παραδείσου να μπει μέσα. Όταν κάποιος πεθαίνει και σώζεται η ψυχούλα του, ο Άγιος που γιορτάζει εκείνη την ημέρα, τον υποδέχεται στον παράδεισο, γιατί είναι η ημέρα δική του, η εορτή του δηλαδή.

Συνομιλήτρια: Πολλούς ανθρώπους ξαφνικά τους βρίσκει ο θάνατος.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ναι. Κάθε ημέρα να είμαστε με το εισιτήριο στο χέρι. Δεν γνωρίζουμε τι θα μας συμβεί. Κάποτε εξομολόγησα κάποιον στο νοσοκομείο με τα νεύματα και σε λίγο πέθανε. Κάτι καλό έκανε στη ζωή του και σώθηκε τελευταία στιγμή. Στη ζωή μου πέρασα πολλές ταλαιπωρίες και είδα ότι η Θεία Πρόνοια, κατευθύνει τα πάντα προς το καλό του ανθρώπου. Να μην μας φεύγει η μνήμη του θανάτου. Να διαβάζετε από το Γεροντικό, την συνομιλία του Αγίου Μακαρίου με το κρανίο. Κάποτε σε όραμα είδα τον εαυτό μου ντυμένο πολύ ωραία. Με άμφια, όπως στις γιορτές και ήμουνα ψηλά σε εξέδρα και πιο κάτω ήτανε κοπέλες, που είχα εξομολογήσει και φωνάζανε « Γέροντα …. Γέροντα. Θέλουμε και εμείς να έρθουμε αυτού », αλλά δεν τους επιτρεπότανε. Αυτό δείχνει την ευθύνη μου και την χάρη της ιεροσύνης, Γι’ αυτό, να προσεύχεστε για μένα. Να έχετε τάξη και προσοχή. Να αγωνίζεστε κάθε μέρα, όσο μπορείτε. Ο Χριστός μας αγαπάει την τάξη των μοναχών, γιατί είναι οι στρατιώτες του.

Συνομιλήτρια: Γέροντα, όταν πάτε στον παράδεισο και έχετε αυτήν την επικοινωνία με τον Κύριο, δεν του μιλάτε και για μας τους μοναχούς σας και τις μοναχές και για τους ανθρώπους που θέλουν την βοήθειά σας;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Βεβαίως του μιλάω.

Συνομιλήτρια: Τι σας απαντά;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Εντάξει. Θα φροντίσω. Ο.Κ.

Συνομιλήτρια: Όταν εσείς Γέροντα πεθάνετε και εάν τυχόν εμείς ζούμε, εσείς μη μας ξεχάσετε, που θα καλοπερνάτε με τον Χριστό μας και εμείς εδώ θα παλεύουμε.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: (Γελώντας) Όχι, αυτό δεν γίνεται.

Συνομιλήτρια: Αύριο φεύγουμε Γέροντα (..από την Αριζόνα ). Πέστε μας έναν τελευταίο λόγο.

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Καλό και ευλογημένο ταξίδι να έχετε. Να έχετε την ευχή μου. Να έχετε υγεία και να έρχεστε. Ο καθένας ξέρει τι έχει στον τρουβά του, αλλά η Διαθήκη που σας αφήνω είναι να γνωρίσετε το Άγιο Πνεύμα. Να το εργαστείτε και να το χτίσετε μέσα σας, τηρώντας τις εντολές του Ευαγγελίου και έχοντας ειρήνη στη ψυχή σας, Να έχετε αγάπη, ομόνοια και να φωνάζετε το όνομα του Χριστού και της Παναγίας μας. Οι άγγελοι να σας συντροφεύουν.

Πως λένε αυτούς που παντρεύονται παράνομα εδώ;

Συνομιλήτρια: Μήπως εννοείτε τους ομοφυλόφιλους;

Γέροντας ΕΦΡΑΙΜ: Ναι αυτούς. Η Παλαιά Διαθήκη λέγει : « δεν θα μείνει το πνεύμα μου στους ανθρώπους, γιατί είναι σάρκες ». Αυτό ισχύει για σήμερα. Τα Σόδομα κάηκαν, το ίδιο …τα πυρηνικά. Δεν ανέχεται αυτές τις αμαρτίες ο Χριστός. Παντού λατρεύεται η αμαρτία της σάρκας. Δεν υπάρχει μετάνοια. Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία μετανόησε. Όλοι οι ομοφυλόφιλοι θα εξαλειφθούν. Όλα χώμα …Τα πυρηνικά …Όλα χώμα. Ο πόλεμος θα γίνει για τις αμαρτίες.

(Απομαγνητοφωνημένο υλικό μοναχών, πνευματικών παιδιών του Γέροντος από την Ελλάδα, που τον επισκέφθηκαν στην Ελληνορθόδοξη Ιερά Μονή του Αγίου Αντωνίου, στην Αριζόνα της Αμερικής)

πηγή   το είδαμε εδώ

Κόσμος χωρίς Θεό

Του Κωνσταντίνου Ερρίπη, θεολόγου - Καρδιολόγου

- Κοχλάζει ἡ γῆ ἀπό τά πάθη πού ἐξέμεσαν οἱ πρωτόγονες, ἄγριες περιοχές τοῦ ἀσυνειδήτου

- Ἀρνητικό τό ἰσοζύγιο πολιτισμοῦ - τραγικῆς ἀπισθοδρόμησης

- Φωτογραφίζοντας πολεμικές σκηνές ἀποτυπώνεις εἰκόνες τῆς πρό τῆς λίθινης ἐποχῆς τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας

- Δέν πρόκειται περί 

κτηνωδίας. Τά κτήνη προκαλοῦν κακό ὄχι γιά νά ἐκδικηθοῦν ἀλλά γιά νά ἐπιβιώσουν, δέν προγραμματίζουν καταστροφές, δέν βασανίζουν, δέν διαπράττουν γενοκτονίες.

- Κτηνώδης εἶναι ἡ ἀπάθεια τῶν ἀνθρώπων ἔναντι τῶν δεινοπαθούντων ἀδελφῶν τους. Μέ μία μόνο διαφορά. Τά κτήνη δέν ἔχουν λογική καί συγχωροῦνται.

- Ἡ ἀπάθεια δέν θεωρεῖται οὐδέτερη στάση. Ἡ μή συμμετοχή στό πρόβλημα τοῦ συνανθρώπου μου εἶναι ἡ μεγίστη ἀτιμία, καί μάλιστα ὅταν βλέπω νά πεθαίνουν μικρά παιδιά.

Πάτερ, ρωτάει ὁ γιατρός, ἔτυχε ποτέ νά κλονισθεῖ ἡ πίστη σου στόν Θεό; 

Ναί, γιατρέ, ὅταν εἶδα νά πεθαίνουν μικρά παιδιά.

(«Ἡ πανούκλα» Ἀλμπέρ Καμύ).

πηγή

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Η Γέννηση της Θεοτόκου Με εμπιστοσύνη και ελπίδα, ο Ιωακείμ και η Άννα ικέτευαν προσευχόμενοι το Θεό να τους χαρίσει ένα παιδί, να το έχουν γλυκειά παρηγοριά στα γεράματα τους. Και την ελπίδα τους ο Θεός την έκανε πραγματικότητα. Τους χάρισε την Παρθένο Μαρία, που ήταν ορισμένη να γεννήσει το Σωτήρα του κόσμου και να λάμψει σαν η πιο ευλογημένη μεταξύ των γυναικών. Ήταν εκείνη, από την οποία έμελλε να προέλθει Αυτός που θα συνέτριβε την κεφαλή του νοητού όφεως. Ονομάστηκε Μαριάμ (Μαρία εξελληνισμένο) που σημαίνει Κυρία, Ελπίδα. Στην Παλαιά Διαθήκη δόθηκαν προτυπώσεις της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μία είναι και η βάτος στο Σινά, την οποία ενώ είχαν περιζώσει φλόγες φωτιάς, αυτή δεν καιγόταν. Ήταν απεικόνιση της Παρθένου, που θα γεννούσε το Σωτήρα Χριστό και συγχρόνως θα διατηρούσε την παρθενία της. Έτσι, η Άννα και ο Ιωακείμ, που ήταν από το γένος του Δαβίδ, με την κραταιά ελπίδα που είχαν στο Θεό απέκτησαν απ' Αυτόν το επιθυμητό δώρο, που θα συντροφεύει τον κόσμο μέχρι συντέλειας αιώνων. Μάλιστα οι πατέρες της αγιοταφικής αδελφότητας δείχνουν στους προσκυνητές τον τόπο γέννησης της Θεοτόκου, που βρίσκεται κοντά στην προβατική κολυμβήθρα. Η Εκκλησία μας εορτάζει τη γέννηση της Θεοτόκου στις 8 Σεπτεμβρίου.

ΥΜΝΟΛΟΓΙΑ

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’. Ἡ γέννησίς σου Θεοτόκε, χαρὰν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οικουμένῃ, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, καὶ λύσας τὴν κατάραν, ἔδωκε τὴν εὐλογίαν, καὶ καταργήσας τὸν θάνατον, ἐδωρήσατο ἡμῖν ζωὴν τὴν αἰώνιον. Κοντάκιον Ἦχος δ’. Αὐτόμελον. Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα ὀνειδισμοῦ ἀτεκνίας, καὶ Ἀδὰμ καὶ Εὔα, ἐκ τῆς φθορᾶς τοῦ θανάτου, ἠλευθερώθησαν, Ἄχραντε, ἐν τῇ ἁγίᾳ γεννήσει σου, αὐτὴν ἑορτάζει καὶ ὁ λαός σου, ἐνοχῆς τῶν πταισμάτων, λυτρωθεὶς ἐν τῷ κράζειν σοι· Ἡ Στεῖρα τίκτει τὴν Θεοτόκον, καὶ τροφὸν τῆς ζωῆς ἡμῶν.  πηγή

Περιγραφή τῆς εἰκόνας της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου

Ὁ βυζαντινός ἁγιογράφος τῆς εἰκόνας τῆς γέννησης τῆς Θεοτόκου γιά τήν ἔνταξη τῶν σχετικῶν σκηνῶν ἀκολουθεῖ τό ἀπόκρυφο Πρωτευαγγέλιο τοῦ Ἰακώβου. Σκοπός του εἶναι νά ὑπογραμμίσει τή θαυματουργική γέννηση τῆς Θεοτόκου. Ταυτόχρονα ὅμως μένει πιστός στή διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας του, ὅπως τή βλέπουμε στά τρο­πάρια τῆς ἑορ­τῆς. Γι’ αὐτό, ἐνῶ εἰκονίζει τή Θεοτόκο μέσα σέ λίκνο (κούνια), ὡς βρέφος σπαργανωμένο, δέν παραλείπει νά γράψει πάνω ἀπό τό κεφά­λι της τά συνηθισμένα συμπιλήματα ΜΡ-ΘΥ (Μήτηρ Θεοῦ).
Σ’ ὅλα σχεδόν τά τροπάρια τόσο τῆς ἑορτῆς τῆς γέννησης τῆς Θεοτόκου, ὅσο καί τῆς συλλήψεως τῆς ἁγίας Ἄννας (9 Δεκεμβρίου), τονίζεται πώς ἡ παιδίσκη πού γεννήθηκε ἤ συνελήφθη εἶναι Μητέρα τοῦ Θεοῦ.
Στήν εἰκόνα δεσπόζει ἡ μορφή τῆς ἁγίας Ἄννας, πού εἰκονίζεται μισοκαθισμένη στό κρεβάτι. Μέ τό ἀριστερό της χέρι, πού μόλις βγαίνει ἀπό τό ὁλοκόκκινο μαφόριό της, στηρίζει τό γερμένο κεφάλι της. Εἶναι βυθισμένη σέ εὐσεβεῖς σκέψεις λόγω τοῦ παραδόξου θαύματος. Τό βλέπουμε στήν ἔκφραση τοῦ προσώπου της.
Στή μέση τῆς εἰκόνας εἰκονίζονται οἱ δοῦλες, οἱ «παιδίσκες», καθώς καί οἱ ἐπισκέπτριες πού σπεύδουν νά δώσουν φαγητό στή λε­χώνα καί νά τήν περιποιη­θοῦν. Ἡ μεσαία ἴσως νά ’ναι ἡ Ἰουδίθ, τῆς ὁποίας τό ὄνομα ἀναφέρει τό Πρωτευαγγέλιο τοῦ Ἰακώβου. Μία ἀπό τίς δοῦλες κάνει ἀέρα μέ ριπίδιο στήν Ἄννα.
Ἡ σκηνή στό ἐπάνω μέρος τῆς εἰκόνας εἶναι ἐμπνευσμένη ἀπό τή συνάντηση τοῦ Ἰωακείμ καί τῆς Ἄννας ὕστερα ἀπό τήν εἴδηση πού ἔφερε ὁ ἄγγελος ὅτι θά ἀποκτήσουν παιδί. Οἱ δύο εὐτυχισμένοι γονεῖς ἀγκαλιάζονται καί ἀσπάζονται στήν πύλη τοῦ σπιτιοῦ τους (ἤ κατά τόν Ψευδο-Ματθαῖο στή Χρυσή πύλη τῆς πόλης). Ἡ ἁγία Ἄν­να λέει στόν ἄνδρα της κατά τό Πρωτευαγγέλιο: «Νῦν οἶδα ὅτι Κύριος ὁ Θεός εὐλόγησέ με σφόδρα…».
Στό δεξιό μέρος τῆς εἰκόνας εἰκονίζεται ὁ Ἰωακείμ σέ στάση προσευχῆς. Σ’ αὐτή τήν ἱερή στιγμή τόν βρῆκε ὁ ἄγγελος πού τοῦ μετέφερε τή χαρμόσυνη εἴδηση. Ὁ Ἰωακείμ βρίσκεται ἀπέναντι ἀπό τήν Ἄννα, ἔχει στραμμένο τό βλέμμα του σ’ αὐτή καί συνομιλεῖ μαζί της. Κοντά στή νεογέννητη Παναγία κάθεται μιά παιδίσκη πού γνέθει. Σ’ αὐτή τήν παράσταση κυριαρχεῖ ὁ τόνος τῆς χαρᾶς. Τά χρώματα τῶν ἐνδυμάτων εἶναι ζωηρά, ζεστά, ἔντονα. Τά πρόσωπα φωτεινά, ἐκφραστικά, ὅπως ἄλλωστε ταιριάζει στήν περίσταση: ἕνα παιδί γεν­νιέται ὕστερα ἀπό πολλά χρόνια ἀναμονῆς.Κλείνουμε τήν ἀνάλυση τῆς εἰκόνας «ἡ Γέννηση τῆς Θεοτόκου» μ’ ἕνα ἀπόσπασμα ἀπό τό ἐγκώμιο τοῦ ἁγίου Ἰωάννη τοῦ Δαμασκηνοῦ (Εἰς τό Γενέσιον τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, 1,5):
«Ὦ ζεῦγος λογικῶν τρυγόνων Ἰωακείμ καί Ἄννα τό σωφρονέστατον. Ὑμεῖς τόν τῆς φύσεως νόμον, τήν σωφροσύνην, τηρήσαντες τῶν ὑπέρ φύσιν κατηξιώθητε· τετόκατε (=ἔχετε γεννήσει) γάρ τῷ κόσμῳ Θεοῦ μητέρα ἀπείρανδρον. Ὑμεῖς εὐσεβῶς καί ὁσίως ἐν ἀνθρω­πίνῃ φύσει πολιτευσάμενοι, ὑπέρ ἀγγέλους καί τῶν ἀγγέλων δεσπόζουσαν νῦν θυγατέρα τετόκατε. Ὦ θυγάτριον ὡραιότατον καί γλυκύτατον· ὦ κρίνον ἀναμέσον τῶν ἀκανθῶν ἐκφυέν ἐξ εὐγενεστάτης καί βασιλικωτάτης ρίζης δα­βιτικῆς… Ὦ ρόδον ἐξ ἀκανθῶν τῶν Ἰουδαίων φυέν καί εὐωδίας θείας πληρῶσαν τά σύμπαντα. Ὦ θύγατερ Ἀδάμ καί μήτηρ Θεοῦ. Μακαρία ἡ ὀσφύς καί ἡ γαστήρ ἐξ ὧν ἀνεβλάστησας· μακάριαι αἱ ἀγκά­λαι αἵ σε ἐβάστασαν καί χείλη τά τῶν ἁγνῶν φιλημάτων σου ἀπο­λαύσαντα, μόνα τά γονικά, ἵνα ᾖς ἐν πᾶσιν ἀειπαρθενεύουσα».

[Ἀπό τό βιβλίο Χρήστου Γκότση, Ὁ Μυστικός Κόσμος τῶν Βυζαντινῶν Εἰκόνων, τόμ. 2, 2η ἔκδ. (Ἀθήνα: Ἀποστολική Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, 1995), 43-48].

Γιά τό Γενέθλιον τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας

Λίγες ἡμέρες μετά τήν ἔναρξη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, στίς 8 Σεπτεμβρίου, ἡ Ἐκκλησία μας πανηγυρίζει «τό Γενέθλιον τῆς Ὑπεραγίας Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας».
Γιά τό γεγονός αὐτό τά ἱερά Εὐαγγέλια σιγοῦν. Ἡ ἴδια ἄλλωστε σιγή ἁπλώνεται γύρω ἀπό τό μεγαλύτερο μέρος τῆς ζωῆς τῆς Θεοτόκου. Ἐλάχιστα εἶναι τά λόγια της πού διασώθησαν. Ἀρκεῖ νά σημειωθεῖ πώς ἡ προτροπή της στούς ὑπηρέτες στό θαῦμα πού ἔγινε ἀπό τόν Χριστό στήν Κανά τῆς Γαλιλαίας, «ὅ,τι ἄν λέγῃ (ὁ Χριστός) ὑμῖν, ποιήσατε» (Ἰωάν. 2,5), εἶναι τά τελευταῖα της λόγια πού ἀναφέρουν τά Εὐαγγέλια. Ἀπό τότε (τό θαῦμα ἔγινε στίς ἀρχές τοῦ πρώτου ἔτους τῆς δημόσιας δράσης τοῦ Κυρίου) καί στό ἑξῆς ἡ Θεοτόκος παρακολούθησε σιωπηλή τή δράση τοῦ Υἱοῦ της καί τό ἴδιο ἀμίλητη ἔπνιξε τόν πόνο της κάτω ἀπό τό σταυρό Του. Τά κενά τῶν Εὐαγγελίων γιά τό βίο τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου συμπληρώνουν οἱ ἀπόκρυφες διηγήσεις. Αὐτές, γραμμένες ἀπό εὐσεβεῖς συγγραφεῖς καί πλουτισμένες ἀπό τή φαντασία τους, μᾶς δίνουν πληροφορίες γιά τή γέννησή της, τήν παιδική της ἡλικία, τήν κοίμησή της. Ἡ Ἐκκλησία πῆρε ἀπό τά κείμενα αὐτά τίς παραδόσεις πού ἐκείνη θεώρησε ἀληθινές καί τίς διαφύλαξε στίς ἑορτές, τούς ὕμνους, τίς εἰκόνες πού καθιερώθηκαν καί ἔγιναν μέ τό ὑλικό τους.
Μία ἀπό τίς ἀπόκρυφες διηγήσεις εἶναι τό Πρωτευαγγέλιο τοῦ Ἰακώβου, πού διηγεῖται, μεταξύ ἄλλων, καί τά σχετικά μέ τή Γέννηση τῆς Θεομήτορος. Ἀπ’ αὐτό μαθαίνουμε τά ὀνόματα τῶν γονέων της πού εἶναι Ἰωακείμ καί Ἄννα, τήν ἀτεκνία τους, τήν καταγωγή τοῦ Ἰωακείμ ἀπό τό βασιλικό γένος τοῦ Δαβίδ κ.ἄ. Ἐδῶ διαβάζουμε γιά τή θλίψη καί τά δάκρυα τοῦ ἀνδρόγυνου γιά τήν ἀτεκνία τους, καθώς καί τίς προσευχές καί τίς νηστεῖες τους γιά νά ἀποκτήσουν παιδί.
Ἐκτός ἀπό τό Πρωτευαγγέλιο, ἕνα ἄλλο ἀπόκρυφο Εὐαγγέλιο, τό λεγόμενο τοῦ Ψευδο-Ματθαίου, πού συμφωνεῖ βασικά μέ τό Πρωτευαγγέλιο, μιλᾶ γιά τή γέννηση τῆς Θεοτόκου. Γιά νά καταλάβουμε αὐτά πού εἰκονίζονται στήν παράσταση τῆς γέννησης τῆς Θεοτόκου, πρέπει νά παραθέσουμε μερικά ἀπο­σπάσματα ἀπό τή διήγηση τοῦ Ἰακώβου:
«Καί ἰδού ἄγγελος Κυρίου ἐπέστη λέγων αὐτῇ· Ἄννα Ἄννα, ἐπήκουσε Κύριος τῆς δεήσεώς σου, καί συλλήψει καί γεννήσεις, καί λαληθήσεται τό σπέρμα σου ἐν ὅλῃ τῇ οἰκουμένῃ... Καί ἰδού ἦλθον ἄγγελοι δύο λέγοντες αὐτῇ· Ἰδού Ἰωακείμ ὁ ἀνήρ σου ἔρχεται μετά τῶν ποιμνίων αὐτοῦ. Ἄγγελος γάρ Κυρίου κατέβη πρός αὐτόν λέγων· Ἰωακείμ Ἰωακείμ, ἐπήκουσε Κύριος ὁ Θεός τῆς δεήσεώς σου· κατάβηθι ἐντεῦθεν· ἰδού γάρ ἡ γυνή σου Ἄννα ἐν γαστρί λήψεται… Καί ἰδού Ἰωακείμ ἧκε (=ἦρθε) μετά τῶν ποιμνίων αὐτοῦ, καί ἔστη Ἄννα πρός τήν πύλην καί εἶδε τόν Ἰωακείμ ἐρχόμενον, καί δραμοῦσα ἐκρε­μάσθη εἰς τόν τράχηλον αὐτοῦ… Ἐπληρώθησαν δέ οἱ μῆνες αὐτῆς· ἐν δέ τῷ ἐνάτῳ μηνί ἐγέννησεν Ἄννα. Καί εἶπεν τῇ μαίᾳ· Τί ἐγέν­νησα; Ἡ δέ εἶπεν· Θῆλυ· Καί εἶπεν Ἄννα· Ἐμεγαλύνθη ἡ ψυχή μου ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ· καί ἀνέκλινεν αὐτήν. Πληρωθεισῶν δέ τῶν ἡμερῶν ἀπεσμήξατο Ἄννα, καί ἔδωκεν μασθόν τῷ παιδί, καί ἐπωνόμασε τό ὄνομα αὐτῆς Μαριάμ» (4,1-5,2).
Ὅπως βλέπουμε στήν παραπάνω διήγηση, ἡ γέννηση τῆς Παναγίας ἀναγγέλλεται ἀπό τόν ἄγγελο ὕστερα ἀπό πολύχρονη ἀτεκνία τῶν γονέων της. Ἄγγελος γνωστοποιεῖ τή γέννηση καί ἄλλων βιβλικῶν προσώπων: τοῦ Σαμψών, τοῦ Σαμουήλ, τοῦ Ἰωάννη τοῦ Προδρόμου. Ἡ γέννηση ὅμως τῆς Παναγίας διαφέρει, διότι εἶναι «τοῦ Ἀδάμ ἡ ἀνάπλασις καί τῆς Εὔας ἡ ἀνάκλησις· τῆς ἀφθαρσίας ἡ πηγή καί τῆς φθορᾶς ἀπαλλαγή, δι᾽ ἧς ἡμεῖς ἐθεώθημεν καί τοῦ θανάτου ἐλυτρώθημεν…» (Δοξαστικό τῆς λιτῆς).
Τή σύγκριση μεταξύ τῆς μητέρας τῆς Παναγίας καί ἄλλων ἄτεκνων γυναικῶν τῆς Ἁγίας Γραφῆς κάνει ὡραιότατα τό γ’ στιχηρό τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς (τοῦ πλ. β’ ἤχου): «Εἰ καί θείῳ βουλήματι, περιφανεῖς στεῖραι γυναῖκες ἐβλάστησαν, ἀλλά πάντων ἡ Μαρία τῶν γεννηθέντων θεοπρεπῶς ὑπερέλαμψεν· ὅτι καί ἐξ ἀγόνου παραδόξως τεχθεῖσα μητρός, ἔτεκεν ἐν σαρκί τόν ἁπάντων Θεόν, ὑπέρ φύσιν ἐξ ἀσπόρου γαστρός…».
Ὅπως βλέπουμε σ’ ὅλα σχεδόν τά τροπάρια τῆς ἱερῆς ἀκολου­θίας τοῦ Γενεθλίου τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, οἱ ἱεροί ὑμνογράφοι τονίζουν, παράλληλα μέ τή γέννησή της, καί τό ρόλο της ὡς Μητέρας τοῦ Θεοῦ. Ἀκόμη, στή λύση τῆς στείρωσης τῆς Ἄννας διαβλέπουν κατά τή διδασκαλία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας τή λύση τῆς στείρωσης τῆς ἀνθρώπινης φύσης, ἡ ὁποία θά ἀπολαύσει τούς καρπούς τῆς θείας χάριτος. Ἡ χάρη αὐτή «καρπογονεῖν λαμπρῶς ἀπάρ­χεται» μέ τή γέννηση τῆς Θεοτόκου. Ὅπως τό λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, «σήμερον ἀρχή σωτηρίας τῷ κόσμῳ». «Ἐν σοί τῆς φθο­ρᾶς ἐλυτρώθημεν». Γι’ αὐτό «χαράν μηνύει, ἡ γέννησίς σου, πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ» , ὅπως λένε οἱ ὑμνογράφοι τῆς ἑορτῆς στή Θεοτόκο.

πηγή

Η Γέννηση της Θεοτόκου κατά τους Αγίους Πατέρες

Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς στὴν ὁμιλία του στὸ «Γενέσιο τῆς Θεοτόκου» ἀναφέρει: «Σήμερα ἡ προφητευμένη ράβδος ἐβλάστησε ἀπὸ τὴν ρίζα τοῦ Ἰεσσαί, ἀπὸ τὴν ὁποία “ἐβγῆκε ἀνθὸς”, ποὺ δὲν δέχεται μαρασμό, ἀλλὰ καὶ ἀνακαλεῖ τὴν φύση μας, ποὺ ἐμαράθηκε καὶ γι’ αὐτὸ ἐξέπεσε ἀπὸ τὸν ἀμάραντο τόπο τῆς τρυφῆς καὶ τὴν ἐπαναφέρει στὸ εὐθαλὲς καὶ τῆς χαρίζει τὸ ἀειθαλές, τὴν ἀνεβάζει πρὸς τὸν οὐρανὸ καὶ τὴν εἰσάγει στὸν παράδεισο.
Εἶναι ἡ ράβδος μὲ τὴν ὁποίαν ὁ μέγας ποιμὴν μετέφερε τὸ λογικὸ ποίμνιο πρὸς τὶς αἰώνιες βοσκές· ἡ ράβδος, στὴν ὁποία στηριγμένη ἡ φύσις μας ἀπέθεσε τὴν παλαιότητα καὶ τὴν γεροντικὴ ἀδράνεια καὶ βαδίζει εὔκολα πρὸς τὸν οὐρανό, ἀφήνοντας τὴν γῆ κάτω σὲ αὐτοὺς ποὺ φέρονται πρὸς τὰ κάτω, διότι δὲν ἔχουν στήριγμα».1

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς σὲ ἀντίστοιχη ὁμιλία του θὰ μᾶς πεῖ: «Ὅταν ἦταν ὁ ἄνθρωπος νὰ ἔρθει στὴ ζωὴ ἀπὸ τὸ μὴ εἶναι ἀπὸ ἄπειρη ἀγαθότητα τοῦ Θεοῦ, πρῶτα ἁπλώνεται ὁ οὐρανός, ἔπειτα στρώνεται κάτω ἡ γῆ, ὁρίζεται ἡ περιοχὴ τῆς θάλασσας καὶ συγχρόνως γίνονται ὅσα συμπληρώνουν τὴν ὅλη διακόσμηση καὶ τῶν δύο αὐτῶν.
Ὕστερα τοποθετεῖται ὁ ἄνθρωπος μέσα στὸν παράδεισο σὰν βασιλιάς, γιὰ νὰ ἀσκεῖ τὴν ἀρετή. Λόγῳ τῆς παράβασης ὅλα τὰ εἶχε κυριέψει ἡ φθορὰ καὶ γεμάτος εὐσπλαγχνία ὁ Θεὸς φοβόταν μήπως βαδίσει στὴν ἀνυπαρξία τὸ πλάσμα τῶν χεριῶν του, ἀποφασίζει ἀπὸ πολλὴ καλωσύνη νὰ δημιουργήσει ἄλλο οὐρανὸ καὶ γῆ καὶ θάλασσα, ὅπου θὰ εὕρισκε θέση ὁ ἀχώρητος σὲ ὅλα γιὰ τὴν ἀνάπλαση τοῦ γένους μας.
Κι᾽ αὐτὰ εἶναι ἡ μακαρία καὶ πολυύμνητη Παρθένος. Ὢ θαῦμα μέγα! Εἶναι αὐτὴ οὐρανός, γιατί ἀπὸ τὰ ἀπάτητα θησαυροφυλάκιά της ἀνέτειλε τὸν ἥλιο τῆς δικαιοσύνης, εἶναι γῆ, γιατί ἀπὸ τὶς ἁγνὲς λαγόνες τῆς ἀφθαρσίας βλάστησε τὸν στάχυ τῆς ζωῆς, καὶ εἶναι θάλασσα, γιατί ἀπὸ τοὺς κόρφους της ἄφησε νὰ προβάλει τὸν νοητὸ μαργαρίτη».2

Στὴν ὁμιλία στὴν “Γέννησιν τῆς Θεοτόκου” ὁ ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας σημειώνει: «Ἡ Πανάμωμος δὲν ἐδημιούργησε τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ τὸν βρῆκε συντετριμμένο· οὔτε πάλι μᾶς ἔδωσε τὴ φύση, ἀλλὰ τὴν συνετήρησε· οὔτε μᾶς ἔπλασε αὐτή, ἀλλὰ προσέφερε ἐκεῖνα μὲ τὰ ὁποῖα ἀναπλασθήκαμε. Ἔγινε ἔτσι βοηθὸς τοῦ πλάστη, τὸ ἄγαλμα συνεργάσθη- κε μὲ τὸν τεχνίτη.
Αὐτὴ ξανάδωκε στὸ ἄγαλμα ὅ,τι εἶχε προηγουμένως κι ἐκεῖνος πρόσθεσε αὐτὸ ποὺ δὲν εἶχε. Καὶ δὲν θὰ πρόσθετε βέβαια ἐκεῖνος αὐτὸ ποὺ ἔλειπε, ἂν δὲν εὕρισκε αὐτὸ ποὺ ὑπῆρχε, πάνω στὸ ὁποῖο ἔπρεπε νὰ προσθέσει τὸ δεύτερο (δηλαδὴ αὐτὸ ποὺ ἔλειπε).
Στὸν Ἀδὰμ ἀπὸ ὅλα τὰ ζῶα τοῦ Παραδείσου μόνη βοηθὸς ἦταν ἡ Εὔα. Καὶ τὸν Θεό, γιὰ νὰ φανερώσει τὴν χρηστότητά Του, μόνη ἡ Παρθένος ἀπὸ ὅλα τὰ ὄντα τὸν ἐβοήθησε.
Γιατί τίποτε ἄλλο δὲν μετεῖχε στὴν φύση τοῦ Ἀδὰμ ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Εὔα, καὶ τίποτε ἑπομένως δὲν μποροῦσε νὰ λάβει μέρος στὶς πράξεις του.
Ἀλλὰ καὶ καμμία ἀπὸ τὶς ὑπόλοιπες ὑπάρξεις δὲν συμμετεῖχε τόσο στὴν χρηστότητα τοῦ Θεοῦ, ὅσο ἡ Παρθένος· ἔτσι κανεὶς ἄλλος δὲν μποροῦσε νὰ τὸν βοηθήσει. Γιατί βέβαια καὶ ὁ καλύτερος τεχνίτης φθάνει στὸ σκοπό του καὶ γίνεται φανερός, ὅτι εἶναι ἄριστος, ἂν βρεῖ τὸ κατάλληλο ὄργανο ποὺ τὸν ἐξυπηρετεῖ στὴν πραγματοποίηση τῆς τέχνης του».3
Καὶ σὲ ἄλλο σημεῖο θὰ σημειώσει «Αὐτὸ ἀκριβῶς εἶναι ἐκεῖνο ποὺ βρίσκεται πέρα ἀπὸ κάθε θαῦμα καὶ προξενεῖ ἔκπληξη ὄχι μόνο στοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ σὲ αὐτοὺς τοὺς Ἀγγέλους καὶ ξεπερνάει κάθε ρητορικὴ ὑπερβολή: τὸ πῶς, ἐνῶ ἡ Παρθένος ἦταν μόνο ἄνθρωπος καὶ δὲν εἶχε τίποτε περισσότερο ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀνθρώπους, μπόρεσε νὰ διαφύγει, μόνη αὐτή, τὴν κοινὴ ἀρρώστια.
Πῶς τὸ μπόρεσε; Ποιοὺς λογισμοὺς χρησιμοποίησε; Ἀκόμη περισσότερο, πῶς τῆς δημιουργήθηκε ἀρχικὰ αὐτὴ ἡ ἐπιθυμία καὶ θέλησε νὰ ριχθεῖ σὲ αὐτὸν τὸν ἀγώνα, τὸν ὁποῖο κανεὶς ἀπὸ τοὺς συνανθρώπους της δὲν ἀκούσθηκε ὅτι εἶχε ποτὲ κερδίσει;
Ποιοὺς ὁδηγοὺς εἶχε μπροστά της; Ποιὸς τῆς ἔδωκε ἐλπίδες ὅτι θὰ νικήσει; Ἀπὸ ποῦ ἄντλησε τὸ ἀπαιτούμενο θάρρος;
Γιατί ἡ ἀνθρώπινη φύση ἦταν πεσμένη, εἶναι δὲ ἀπερίγραπτη ἡ φαυλότης μέσα στὴν ὁποία ζοῦσε τὸ μεγαλύτερο μέρος τῶν ἀνθρώπων. Λίγοι ἦσαν οἱ καλοὶ κι εἶχαν κι αὐτοὶ ἀνάγκη ἀπὸ ἐκείνους ποὺ θὰ τοὺς στηρίξουν. Τόσο πολὺ ἀπεῖχαν ἀπὸ τὸ νὰ εἶναι χρήσιμοι στοὺς ἄλλους».4

1. Γρηγ. Παλαμᾶ Ε.Π.Ε. τόμ. 10 σελ. 589

2. Ἰ. Δαμασκηνοῦ Ε.Π.Ε. τόμ. 9 σελ. 213

3. Νικολάου Καβάσιλα Ἡ Θεομήτωρ Ἔκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας σελ. 109 4.Ὅ.π. σελ. 69

 Ὀρθόδοξος Τύπος ἀρ. φύλ. 1988  6 Σεπτεμβρίου 2013

Πηγή  το είδαμεΕδώ

ΤΟ ΓΕΝΕΘΛΙΟΝ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΟΡΜΠΑΡΑΚΗΣ

                                                         
                                                          
                                                      
 

Δεν προλάβαμε να σταματήσουμε τις δοξολογίες για την Υπεραγία Θεοτόκο του μηνός Αυγούστου - μήνας που  καταγαύζεται, όπως όλοι γνωρίζουμε, από την Κοίμησή της, αλλά και την κατάθεση της τιμίας ζώνης της - και ξεκινάμε νέους πανηγυρισμούς, επί τη εορτή των Γενεθλίων της. Αλλά η Εκκλησία μας δεν παύει ποτέ να εορτάζει την Μητέρα του Κυρίου, σε καθημερινή μάλιστα βάση, αφού όλοι οι ύμνοι της επιστεγάζονται από τα τροπάρια γι’  αυτήν, τα γνωστά «Θεοτοκία», όπως και όλες οι μεγάλες εορτές των αγίων μας έχουν ως σημαιοφόρο τους κανόνες γι’  αυτήν. Και ευλόγως: η Παναγία αποτελεί τύπο της Εκκλησίας, διότι όπως  Εκείνη γέννησε τον Υιό του Θεού ως άνθρωπο, έτσι και η Εκκλησία γεννά τον Χριστό στις καρδιές των ανθρώπων. Όχι μόνο λοιπόν στις Θεομητορικές εορτές, αλλά σε όλες τις εορτές και πάντα, η Παναγία έχει την πρώτη θέση. Τι συγκεκριμένα προβάλλει όμως η σημερινή εορτή, ώστε να διαφοροποιείται αυτή από τις άλλες της Παναγίας; 

1. Καταρχάς, θα πρέπει να εξηγήσουμε κάτι που φαίνεται ως αντίφαση και που έχει τονιστεί βεβαίως πολλές φορές: η χριστιανική ορθόδοξη πίστη δεν προβάλλει τα γενέθλια ενός ανθρώπου ως ημέρα εορτής, αλλά την ημέρα που εορτάζει ο άγιός του. Πώς λοιπόν εδώ έχουμε εορτή Γενεθλίων, όπως το ίδιο συμβαίνει και με τον άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο; Η εξήγηση δεν είναι δύσκολη. Τα γενέθλια ενός ανθρώπου, η ημέρα του ερχομού του στον κόσμο λειτουργεί στο επίπεδο μίας οριζόντιας πορείας απλώς του ανθρώπου, η οποία στην πραγματικότητα τροφοδοτεί τον θάνατο. Ο άνθρωπος έρχεται στον κόσμο μέσα σε πλαίσια φθοράς και γνωρίζει ότι το τέλος του είναι ο θάνατος. Τι να γιορτάσει λοιπόν; Η ημέρα όμως που εορτάζει ο άγιος ενός ανθρώπου, αυτός του οποίου φέρει το όνομα, ή έστω η ημέρα της βαπτίσεώς του, ως ημέρα εντάξεώς του στο ζωντανό σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, ως μέλος αυτού, αυτό συνιστά την ανάμνηση της χάρης εκ Θεού που δέχτηκε, συνεπώς την απαρχή της σωτηρίας του. Αν κάτι εορτάζεται στην Εκκλησία είναι γιατί έχει πάντοτε σωτηριολογικό χαρακτήρα. Από την άποψη αυτή, είναι ηλίου φαεινότερο γιατί η Εκκλησία μας εορτάζει τα Γενέθλια της Παναγίας ή του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου: τότε έρχονται στον κόσμο εκείνοι που κατεξοχήν συνεργούν στον ερχομό του Χριστού και συνεπώς στη σωτηρία του κόσμου. «Η Γέννησίς σου, Θεοτόκε, χαράν εμήνυσε πάση τη οικουμένη. Εκ σου γαρ ανέτειλεν ο ήλιος της δικαιοσύνης, Χριστός ο Θεός ημών».

2. Κι ακριβώς το γεγονός αυτό, δηλαδή η σύνδεση της Γεννήσεως της Παναγίας με τον Ιησού Χριστό, είναι εκείνο που κατεξοχήν εξαγγέλλει η εορτή.  Δεν προβάλλεται η Παναγία μας καθεαυτήν ως άνθρωπος. Ποτέ κανείς άνθρωπος από μόνος του, όσο σπουδαίος κι αν είναι, δεν μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τους ανθρώπους: όλοι ενεργούν και υπάρχουν μέσα στα πλαίσια της φθοράς, όπως είπαμε, και του θανάτου. Η Παναγία έρχεται στον κόσμο μέσα στο θείο σχέδιο σωτηρίας του κόσμου από την αμαρτία και τον θάνατο: είναι η προορισθείσα εκ πασών των γενεών να γίνει Μητέρα του Θεού, παραμένοντας Παρθένος κόρη, όπως διαλαλούν οι ύμνοι της εορτής της. Είναι εκείνη που ο ερχομός της, ως προαναγγελία του Σωτήρα του κόσμου Χριστού, είχε προφητευθεί με φωτισμό Θεού από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης: είτε ως κλίμαξ του Ιακώβ είτε ως στάμνος και μάννα είτε ως ράβδος του Ααρών είτε πολύ περισσότερο ως «η κεκλεισμένη πύλη, η κατά ανατολάς βλέπουσα», την οποία έδειξε στον προφήτη Ιεζεκιήλ ο Θεός, αποκαλύπτοντάς του ότι δεν θα την διέλθει άλλος, παρά μόνον ο Ίδιος, και γι’  αυτό θα την κρατήσει έπειτα και πάλι κεκλεισμένη.

Η Γέννηση της Παναγίας λοιπόν τονίζεται και υμνολογείται τόσο εξαίσια, διότι ακριβώς παραπέμπει στον Ιησού Χριστό. Ο Χριστός είναι Εκείνος που δίνει την αξία στη Μητέρα Του, χωρίς την οποία όμως δεν θα ήταν Αυτός που είναι: εκτός από τέλειος Θεός και τέλειος άνθρωπος. Γι’  αυτό και η μοναδικότητα του Ιησού Χριστού αποκαλύπτει και τη μοναδικότητα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Κανείς ποτέ δεν υπήρξε ούτε πρόκειται να υπάρξει παρόμοιος με την Παναγία. Το ύψος της αγιότητάς της είναι υπέρμετρο και πάντοτε θα παραμένει, κατά την πατερική ποιητική υπερβολή ίσως, «Θεός μετά Θεόν». Κατά συνέπεια κατανοείται και το γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη χαρά στη σύμπασα οικουμένη. Διότι με τη Γέννηση της Παναγίας ξεκινά η διαδικασία Γεννήσεως και της Χαράς του κόσμου, του Χριστού. Στον κόσμο πια θα υπάρχει η δυνατότητα υπέρβασης της αμαρτίας, κατάργησης του διαβόλου, καταπάτησης του θανάτου. Στον κόσμο θα υπάρχει η αληθινή Ζωή. Είναι δυνατόν να μη χαίρει ο κόσμος γι’  αυτό; «Σήμερον της παγκοσμίου χαράς τα προοίμια∙ σήμερον έπνευσαν αύραι, σωτηρίας προάγγελοι».

3. Ένα σημείο, στο οποίο πρέπει κανείς να σταθεί, από εκείνα που μαρτυρεί για την εορτή η Εκκλησία, είναι η συχνή επίκληση του προορισμού της για το ρόλο της στη θεία οικονομία. Η Παναγία προορίστηκε να γίνει Μητέρα του Θεού ως ανθρώπου. Το θέμα του προορισμού έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, και μάλιστα στο παρελθόν. Είναι δε από εκείνα που οριοθετούν την αλήθεια από την πλάνη της αίρεσης. Υπάρχει προορισμός του ανθρώπου; Κι αν ναι, τότε πού βρίσκεται η ελευθερία του ανθρώπου, η οποία καταγράφεται στην Αγία Γραφή ως το βασικότερο στοιχείο του εικονισμού του Θεού στον άνθρωπο; Δεν θα μακρηγορήσουμε σ’ αυτό. Παρ’  όλη τη σοβαρότητα και τη δυσκολία ίσως που έχει η διαπραγμάτευσή του – μη ξεχνάμε ότι ο ιερός Αυγουστίνος, ο μεγαλύτερος θεολόγος του Δυτικού χριστιανισμού, αλλά και άγιος της δικής μας Εκκλησίας, δίδαξε τον λεγόμενο «απόλυτο προορισμό», δηλαδή τον εξαρχής χωρισμό των ανθρώπων από πλευράς του Θεού, των σωσμένων και των χαμένων, γεγονός που επηρέασε πάρα πολύ έπειτα και τους Προτεστάντες – μπορούμε να κάνουμε μερικές απλές επισημάνσεις: ο Θεός βεβαίως δημιουργεί ελεύθερο τον άνθρωπο, αλλά δεν καταργείται με αυτό η δική Του παγγνωσία και προόραση. Για τον Θεό τα πάντα είναι «γυμνά και τετραχηλισμένα» ενώπιόν Του, συνεπώς γνωρίζει εκ των προτέρων οτιδήποτε κι αν συμβεί, οτιδήποτε κι αν σκεφτεί ως λογισμό ο άνθρωπος. Άλλωστε στον Θεό χρόνος δεν υπάρχει, τα πάντα δηλαδή γι’  Αυτόν είναι παρόντα. Το γεγονός λοιπόν ότι ο Θεός προγνωρίζει τα πάντα δεν σημαίνει ότι καθορίζει και τα πάντα, σαν να είναι Αυτός ο απολύτως υπεύθυνος. Ο άνθρωπος κινείται και σκέφτεται ελεύθερα, αλλά ο Θεός μπορεί απλώς να επέμβει για να τροποποιήσει αυτό που η ελευθερία του ανθρώπου αποφάσισε και ενήργησε. Την πραγματικότητα αυτήν τη βλέπουμε και στα αρνητικά, αλλά και στα θετικά. Και στα θετικά είναι η Γέννηση και της Παναγίας: ο Θεός προγνωρίζοντας τη θετική κλίση της ψυχής της στο πανάγιο θέλημά Του, την προετοιμάζει να γίνει ό,τι και έγινε. Η Παναγία θέλησε να είναι με τον Θεό. Ο Θεός προετοίμασε να γίνει η Μητέρα Του, προβλέποντας τη στροφή της θελήσεώς της σ’  Εκείνον. Με τον τρόπο αυτό, όσο είναι δυνατόν να εκφραστεί απλά, κατανοούμε και τον προορισμό της Παναγίας, ίσως ένα είδος σχετικού προορισμού, για το οποίο μιλούν οι ύμνοι της Εκκλησίας μας.

4. Και βεβαίως η Εκκλησία μας δεν παύει, προβάλλοντας με ποιητικότατο και θεολογικότατο τρόπο την εορτή, να καλεί και εμάς τους πιστούς όλων των αιώνων στην πρακτική διάσταση αυτής: δηλαδή αφενός να κινηθούμε σε δοξολογία του Θεού μας για την ευεργεσία Του να αναδείξει την Παναγία κατοικητήριό Του, αφετέρου να κατανοήσουμε ότι «ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου» ο Κύριος θα μας σώζει, και τρίτον, να διδαχθούμε από την Παναγία στον τρόπο της ζωής της, ακολουθώντας  αυτό που την ανέδειξε σε τόσο μεγάλη αγιότητα: το «ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμά Σου». Η Εκκλησία αδιάκοπα μας υπενθυμίζει ότι είμαστε κλημένοι για τη θέωση, δηλαδή να γινόμαστε κι εμείς Παναγίες, σαρκώνοντας τον Χριστό μέσα μας. Κι ο λόγος για την προοπτική αυτή που ξεπερνά οποιαδήποτε φαντασία είναι η ένταξή μας στο σώμα του Χριστού διά του αγίου βαπτίσματός μας. Είμαστε μέλη Χριστού, είμαστε ενδεδυμένοι Εκείνον, συνεπώς μπορούμε να ζούμε σαν την Παναγία. Αρκεί βεβαίως να το θέλουμε και να το επιτηζούμε.
π. Γεώργιος Δορμπαράκης

Η Γέννηση της Παναγίας (Μητροπολίτη Γόρτυνος Ιερεμίας)

Η Γέννηση της Θεοτόκου, τοιχογραφία, β' μισό 14ου αι., νοτιοανατολικό παρεκκλήσι, Αγία Σοφία, Μυστράς. (Φωτ. Αρχείο 5ης Ε.Β.Α., φωτ. Γιάννης Πατρικιάνος)

Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

1. Κατά πρῶτον, χριστιανοί μου, ἤθελα νά σᾶς πῶ ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας δέν γιορτάζει γενέθλια. Οἱ ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας ἑορτάζουν τήν ἡμέρα πού ἔφυγαν ἀπό τόν κόσμο αὐτό, εἴτε μέ μαρτύριο, εἴτε «ἐν εἰρήνῃ», μέ φυσικό δηλαδή θάνατο. Γενέθλια ἡ Ἐκκλησία δέν γιορτάζει, παρά μόνον τά Γενέθλια τοῦ Χριστοῦ στίς 25 Δεκεμβρίου, γιατί ἡ Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔφερε τήν σωτηρία στόν κόσμο. Καί ἀφοῦ ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τά Γενέθλια τοῦ Χριστοῦ, ἑορτάζει καί τά Γενέθλια τῆς Παναγίας, ἀκόμη καί τά Γενέθλια τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, γιατί ἡ Γέννηση τῶν δύο αὐτῶν Προσώπων προμηνύει τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι λοιπόν σήμερα ἑορτάζουμε τά Γενέθλια τῆς Παναγίας μας. 

Ἀλλά ἀφοῦ, χριστιανοί μου, ἡ Ἐκκλησία μας δέν γιορτάζει γενέθλια, τί εἶναι αὐτό πού γίνεται σε ᾿μᾶς σήμερα μέ τίς γιορτές τῶν γενεθλίων μας; Ἐντάξει! Δέν θά περάσουμε ἀδιάφορα την ἀνάμνηση τῆς ἡμέρας πού γεννηθήκαμε, ἀλλά θά εὐχαριστήσουμε τόν Θεό γιά τά χρόνια πού μᾶς ἄφησε νά ζήσουμε καί θά Τόν παρακαλέσουμε πάλι γιά τά ὑπόλοιπα χρόνια τῆς ζωῆς μας.

Αὐτός ὅμως ὁ παρατονισμός τῆς ἡμέρας τῶν γενεθλίων καί τά ξεφαντώματα τῶν νέων μας, ἀλλά καί τῶν μικρῶν μας παιδιῶν ἀκόμη στά γενέθλιά τους, εἶναι δυτικό «φροῦτο». Μᾶς ἦρθε ἀπ᾿ ἔξω. Ἔ, βέβαια! Ἀφοῦ τά ὀνόματα τῶν ἀνθρώπων τῆς Δύσεως δέν εἶναι ὀνόματα ἁγίων, γιά νά γιορτάσουν τήν μνήμη τους, γιορτάζουν τήν ἡμέρα τῶν γενεθλίων τους. Πάντως νά ξέρετε, χριστιανοί μου, ὅτι τά πραγματικά γενέθλια τοῦ χριστιανοῦ εἶναι ἡ μέρα πού βαπτίστηκε. Κι ἄν θέλετε κάθε χρόνο νά ἑορτάζετε τά γενέθλια τῶν παιδιῶν σας, νά τιμᾶτε τήν ἡμέρα πού βαπτίστηκε τό παιδί σας. Καί νά καλεῖτε σ᾿ αὐτή τήν γιορτή τῶν πραγματικῶν γενεθλίων καί τόν Ἱερέα πού βάπτισε τό παιδάκι. Ἔτσι, καί μέ αὐτόν τόν τρόπο, θά συνειδητοποιήσει ὁ μικρός, ἀλλά καί οἱ μεγάλοι ὅτι ἀνήκουμε στήν ἱερή Οἰκογένεια τῆς Ἐκκλησίας.

2. Τά Γενέθλια τῆς Παναγίας, χριστιανοί μου, δηλώνουν ὅτι τελειώνει ὁ σκοπός τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ἡ Παλαιά Διαθήκη μᾶς προφητεύει τόν ἐρχομό τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ἀλλά γιά τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ ἔπρεπε νά βρεθεῖ καί ἡ κατάλληλη γυναίκα, ἡ ὁποία θά γινόταν ἡ Μητέρα Του. Καί ὅλη ἡ Παλαιά Διαθήκη ἐργάζεται στό νά γεννηθεῖ σέ κάποια της γενεά ἡ Ἅγια καί Πανάγια αὐτή Γυναίκα, πού θά γίνει ἡ Μητέρα τοῦ Μεσσία. Ναί! Ὅλο αὐτό τό εὐλογημένο περιβόλι τοῦ Θεοῦ, πού λέγεται Παλαιά Διαθήκη, ἔχει ὡς σκοπό τό νά βγάλει τόν ὡραῖο καρπό, τήν Παναγία! Καί ὅταν γεννήθηκε ἡ Παναγία – καί σήμερα ἑορτάζουμε τά Γενέθλιά Της – τελειώνει λοιπόν, ὅπως σᾶς εἶπα, ἡ Παλαιά Διαθήκη. Γι᾿ αὐτό καί ἕνα σχετικό τροπάριο λέγει στήν Παναγία: «Ἄχραντε, ἡ διά λόγου τόν Λόγον ἀνερμηνεύτως ἐπ᾿ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν τεκοῦσα...». Ποιές εἶναι αὐτές οἱ «ἔσχατες ἡμέρες»; Ὄχι, βέβαια, ἡ Δεύτερη Παρουσία τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά τό τέλος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης μέ τήν Γέννηση τῆς Παναγίας.

3. Ἡ Παναγία μας γεννήθηκε ἀπό στείρα γυναίκα, τήν Ἄννα. Γιατί αὐτό; Αὐτό ἔγινε γιά νά προειδοποιήσει τό θαῦμα τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ ἀπό παρθένο. Καί σ᾿ αὐτό τον σκοπό ἀπέβλεπαν οἱ στεῖρες γυναῖκες στήν Παλαιά Διαθήκη, πού τεκνοποίησαν θαυμαστῶς.

«Ἄν σᾶς ρωτοῦν οἱ Ἰουδαῖοι – λέει ὁ Χρυσόστομος – πῶς ἔτεκε ἡ Παρθένος, νά τους ρωτᾶτε καί σεῖς: Πῶς ἔτεκε ἡ στείρα;». Ἀλλά οἱ γονεῖς τῆς Παναγίας, ὁ Ἰωακείμ καί ἡ Ἄννα, ἦταν καί σέ πολύ προχωρημένη ἡλικία. Αὐτό, χριστιανοί μου, δηλώνει ὅτι αὐτοί οἱ γέροντες γονεῖς γιά τήν σύλληψη τῆς Παναγίας δέν ἑνώθηκαν ἀπό ἡδονή, ἀλλά ἀπό παρόρμηση Κυρίου. Γι᾿ αὐτό καί ὁ μεγάλος δογματικός τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, τό σπέρμα τοῦ Ἰωακείμ γιά τήν γέννηση τῆς Παναγίας τό λέει «Πανάμωμο σπέρμα»!!!

4. Ἡ ἑορτή τῆς Γεννήσεως τῆς Παναγίας, ἀδελφοί μου, εἶναι, ξαναλέγω, μεγάλη ἑορτή. Εἶναι ἡ πρώτη θεομητορική ἑορτή τοῦ Νέου Ἐκκλησιαστικοῦ Ἔτους. Γιατί δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι ὁ μήνας Σεπτέμβριος εἶναι ὁ πρῶτος μήνας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους.

Ἡ 1η Ἰανουαρίου θεωρεῖται ὡς πρώτη τοῦ ἔτους γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους τῆς οἰκουμένης. Καί γιά ὀρθοδόξους καί γιά αἱρετικούς. Ἀλλά σάν ὀρθόδοξοι δέν πρέπει νά λησμονοῦμε την 1η Σεπτεμβρίου, μέ τήν ὁποία ἀρχίζουμε τό νέο Ἐκκλησιαστικό Ἔτος. Ἡ ἑορτή λοιπόν τῶν Γενεθλίων τῆς Παναγίας μας, στίς 8 Σεπτεμβρίου, εἶναι ἡ πρώτη θεομητορική ἑορτή τοῦ ἔτους. Καί μή λησμονοῦμε ὅτι τώρα, σέ μία ἑβδομάδα, θά γιορτάσουμε καί τήν ἄλλη μεγάλη ἑορτή, τήν Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Τήν Παναγία καί τόν Σταυρό λοιπόν γιορτάζουμε αὐτόν τόν μήνα. Αὐτά τά δύο ἔχουμε ἐμεῖς οἱ ὀρθόδοξοι: Παναγία καί Σταυρό, Σταυρό καί Παναγία! Καί τά εἶπα ἔτσι ἀντίστροφα, γιατί στήν Ὀρθόδοξη Θεολογία μας ὅ,τι λέγεται γιά τήν Παναγία λέγεται καί γιά τόν Σταυρό. Καί ὅ,τι λέγεται γιά τόν Σταυρό λέγεται καί γιά τήν Παναγία.

Χαρεῖτε, ἀδελφοί χριστιανοί! Γεννήθηκε ἡ Παναγία. Ὁ κόσμος τώρα ἔχει Παναγία, πού θά φέρει σ᾿ ὅλους τήν χαρά μέ τήν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ. Γι᾿ αὐτό καί λέγει τό Ἀπολυτίκιο: «Ἡ γέννησή σου, Θεοτόκε, χαράν ἐμήνυσε πάσῃ τῇ οἰκουμένῃ. Ἐκ σοῦ γάρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν...».

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Βιογραφικό του Μητροπολίτη Ιερεμία Φούντα 

Ο Μητροπολίτης Ιερεμίας γεννήθηκε το 1941 στην πόλη της Ναυπάκτου.
Το 1964 έλαβε τον πτυχιακό του τίτλο από την Θεολογική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας.

Το 2000 αναγορεύτηκε Διδάκτωρ της Θεολογίας. Το 2003 εξελέγη Επίκουρος Καθηγητής, ενώ το 2006 εξελέγη Τακτικός Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Αθήνας.

Χειροτονήθηκε Διάκονος το 1969. Πρεσβύτερος χειροτονήθηκε το 1972. Ανέλαβε καθήκοντα Ιεροκήρυκα σε πολλές Μητροπόλεις και στην Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών.

Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως εξελέγη από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος στις 14 Οκτωβρίου 2006.

Έχει συγγράψει διάφορα έργα θεολογικού και ερμηνευτικού περιεχομένου.

πηγή

Ένας αυτόπτης στο μαρτύριο του Χρυσοστόμου Σμύρνης!

Δεν πρόκειται να ασχοληθούμε με τις ενστάσεις που έχουν διατυπωθεί κατά της αγιότητος του εθνομάρτυρα και ιερομάρτυρα αγίου Χρυσοστόμου Σμύρνης. Ασφαλώς αυτοί που τις διατυπώνουν κάποιους λόγους επικαλούνται μέσα στην καλοπροαίρετη αναμφίβολα διάθεσή τους να διαφυλάξουν τον τρόπο που η Ορθόδοξη Εκκλησία μας διακηρύσσει την αγιότητα των εξαιρέτων μελών της. Για εμάς και για τους περισσοτέρους χριστιανούς, και μάλιστα τους έχοντες σχέση με τα αγιασμένα χώματα της Μικρασιατικής γης, δεν τίθεται τέτοιο θέμα.

Για εμάς ο άγιος Χρυσόστομος αποτελεί σύμβολο αγάπης προς τον Θεό και χρέους προς την πατρίδα, δεδομένου μάλιστα ότι εκπροσωπεί όλους τους πεσόντες και αναιρεθέντες ποικιλοτρόπως κατά τη Μικρασιατική καταστροφή, κάτι που αποδεικνύεται περίτρανα από την ιδιαίτερη αγάπη που τρέφουν προς αυτόν όλοι οι Μικρασιάτες, έκφραση της οποίας αποτελούν τα διαρκώς πυκνούμενα γι’ αυτόν βιβλία που εκδίδονται, τα ποιήματα που γράφονται, τα αφιερώματα που γίνονται κάθε χρόνο στη μνήμη του, οι προτομές που φιλοτεχνούνται σε περιοχές που υπάρχουν και ζουν Μικρασιάτες, οι ναοί που κτίζονται στη μνήμη του.

Κι είναι ευκαιρία, με το αφιέρωμα τούτο, να τονίσουμε για μια ακόμη φορά την αγιότητα του μαρτυρικου ιεράρχη, γιατί αποδεικνυόμενη αυτή ιδίως από τις τελευταίες στιγμές της ζωής του γίνεται φάρος και όδοδείκτης για όλους μας, κληρικούς και λαϊκούς. Είναι όντως συγκλονιστικές οι περιγραφές του τέλους του κι είναι σα να διαβάζουμε και πάλι από το βιβλίο των Πράξεων των Αποστόλων τις τελευταίες στιγμές του πρωτομάρτυρα και αρχιδιακόνου Στεφάνου. Τις περιγραφές αυτές κάνει όχι ένας απλός άνθρωπος, του οποίου ίσως μπορούμε να αμφισβητήσουμε την ακρίβεια των λόγων του, ούτε κι ένας ραψωδός που μεγεθύνει τα γεγονότα στην εξιστόρησή τους, αλλά ένας επιστήμονας, αυτόπτης συγκλονιστικού γεγονότος, ο ακαδημαϊκός καθηγητής Γεώργιος Μυλωνάς, και μάλιστα σε ομιλία του επίσημη, στις 14 Δεκεμβρίου 1982, στην Ακαδημία Αθηνών.

Παραθέτουμε αυτούσια τα τελευταία λόγια της ομιλίας αυτής:«Θα μου επιτρέψετε να τελειώσω την ομιλία μου με μία προσωπική μαρτυρία, που για πρώτη φορά εξομολογούμαι.»Κατά τις τελευταίες ημέρες του Σεπτεμβρίου 1922 μία ομάδα φοιτητών του International College της Σμύρνης και εγώ βρεθήκαμε φυλακισμένοι σε απαίσιο υπόγειο, σ’ ένα από τα μπουντρούμια του Διοικητηρίου της Σμύρνης. Σ’ αυτό ήταν ασφυκτικά στριμωγμένοι Έλληνες Χριστιανοί αιχμάλωτοι, μάλλον άνθρωποι προωρισμένοι για θάνατο. Τις βραδυνές ώρες φύλακες μ’ επικεφαλής Τουρκοκρήτα παρελάμβανον θύματα που ετυφεκίζοντο. Στις 5 το απόγευμα της τελευταίας ημέρας του θλιβερού Σεπτεμβρίου, ο Τουρκοκρής εκείνος με διέταξε να τον ακολουθήσω στην αυλή. Είσαι δάσκαλος;» με ρωτά. Αυτήν την τιμή είχα» του απαντώ.

«Και οι άλλοι που ήσαν μαζί σου είναι φοιτητές;» – «Ναι», του λέγω. «Γρήγορα μάζεψέ τους και φέρε τους έδώ». – Ελάτε μαζί μου έξω», λέγω στους συντρόφους μου. «Φαίνεται ότι ήρθε η ώρα μας. Εμπρός με θάρρος». Ποιά ήταν η έκπληξή μας όταν ακούσαμε τον Τουρκο-Κρητικό να λέει: «Δεν θα σας σκοτώσω, θα σας σώσω. Απόψε θα θανατωθούν όλοι όσοι είναι στο μπουντρούμι, γιατί έφεραν και άλλους που δεν έχουμε χώρο να τους στοιβάξουμε. Θα σας σώσω σήμερα, γιατί ελπίζω αυτό να με βοηθήσει να λησμονήσω μία τρομερή σκηνή που αντίκρυσαν τα μάτια μου, σκηνή στην οποία έλαβα μέρος».

Και συνέχισε «Παρακολούθησα το χάλασμα του Δεσπότη σας. Ήμουν μ’ εκείνους που τον τύφλωσαν, που του ‘βγάζαν τα μάτια και αιμόφυρτο, τον έσυραν από τα γένεια και τα μαλλιά στα σοκάκια του Τουρκομαχαλά, τον ξυλοκοπούσαν, τον έβριζαν και τον πετσόκοβαν. Βαθειά εντύπωση μου έκανε και αξέχαστος παραμένει η στάση του. Στα μαρτύρια που τον υπέβαλαν δεν απήντα με φωνές, με παρακλήσεις, με κατάρες.»Το πρόσωπό του το κατάχλωμο, το σκεπασμένο με το αίμα των ματιών του, το πρόσωπό του είχε εστραμμένο προς τον Ουρανό και διαρκώς κάτι ψιθύριζε που δεν ηκούετο πέρα από την περιοχή του. Ξέρεις εσύ, δάσκαλε, τί έλεγε;» – «Ναι ξέρω» του απήντησα. Έλεγε: Πάτερ Άγιε, άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τί ποιούσι».

- «Δεν σε καταλαβαίνω, δάσκαλε, μα δεν πειράζει. Από καιρού σε καιρό, όταν μπορούσε, ύψωνε κάπως το δεξί του χέρι και ευλογούσε τους διώκτες του. Κάποιος πατριώτης μου αναγνωρίζει την χειρονομία της ευλογίας, μανιάζει, μανιάζει και με το τρομερό μαχαίρι του κόβει και τα δυο χέρια του Δεσπότη. Εκείνος σωριάστηκε στη ματωμένη γη με στεναγμό που φαινόταν ότι ήταν μάλλον στεναγμός ανακουφίσεως παρά πόνου. Τόσο τον λυπήθηκα τότε που με δυο σφαίρες στο κεφάλι τον αποτελείωσα. Αυτή είναι η ιστορία μου. Τώρα που σας την είπα ελπίζω πως θα ησυχάσω. Γι’ αυτό σας χάρισα τη ζωή». «Και που τον έθαψαν;» ρώτησα με αγωνία. «Κανείς δεν ξέρει που έρριξαν το κομματιασμένο του κορμί»».

Αυτή είναι η μαρτυρία ενός αυτόπτη μάρτυρα, που φανερώνει, όπως είπαμε, το μέγεθος της αγιότητας του μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσοστόμου, αφού στην πίστη μας την ορθόδοξη εκείνο που αποτελεί αποδεικτικό μεγάλης αγιότητας είναι η αγάπη που απλώνεται και προς τον εχθρό. Και τίποτε να μην ξέραμε για τον άγιο Χρυσόστομο, και μύρια όσα να του έχουν καταλογιστεί, το τέλος του είναι εκείνο που φανερώνει την εσωτερική, της καρδιας του, ποιότητα. Κι ο άγιος Χρυσόστομος σαν τον Χριστό, σαν τον άγιο Στέφανο, σαν τους αποστόλους και όλους τους αγίους μάρτυρες ευλογεί τους διώκτες του και προσεύχεται γι’ αυτούς. Μόνον όποιος διακατέχεται πλούσια από αυτό το πνεύμα του Χριστού ξέρουμε ότι ανήκει σ’ Εκείνον και προεκτείνει την αγιότητα Εκείνου.«Τι έτι χρείαν έχομεν μαρτύρων;».

Δε θέλουμε να μακρηγορήσουμε. Τα πράγματα μιλούν από μόνα τους. Ας επιτραπεί όμως ως κατακλείδα στη μικρή αυτή αναφορά να μεταφέρουμε ένα απόσπασμα από ένα ποίημα πού έχει γραφεί ακριβώς για τον άγιο: Στον άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης Ότι θεριά ‘νθρωπόμορφα δε βλέπαν και δε νιώθαν,τό ‘δαν τα δέντρα, τα πουλιά ο ήλιος και το χώμα:τ’ άγιο κορμί πού κείτουνταν ακρωτηριασμένο, με πύριν’ όμως την ψυχή και με αγάπης χρώμα!Τά χείλη του ψιθύριζαν βαμμένα μέσ’ στο αίμα,την ώρα πού του ρολογιού οι δείκτες σταματούσαν -κείνο πού πήρ’ ο άνεμος με δέος και με φόβο,για να το φέρει όπου γης και δάκρυα ξεσπούσαν.«Πατέρα, τη συχώρηση δώσ’ τους, μη τους γδικιέσαι,Γιατί δεν ξέρουνε κι αυτοί σαν τότε οι εχθροί Σου»,λέγαν τα χείλη τ’ άγια του Χρυσοστόμου Σμύρνης, λίγο πριν φύγει η ψυχή του και από το σώμα χωρίσουν! Εσείστηκαν οι ουρανοί απ’ τη βαθειά αγάπη κι ευθύς εφάνη ο Χριστός πού ‘σκύψε κει σιμά του.«Δούλε καλέ και αγαθέ,μην τον φοβάσαι διόλου όποιον σου παίρνει τη ζωή μικρό τ’ ανάστημά του»!Κι έφυγε ο Χρυσόστομος ο της θυσίας άγιος.Μα άφησε το σώμα του τη γη μας να λιπαίνει. Από ψηλά τώρα θωρεί κι από την προτομή του θυμίζοντας το χρέος μας φωνή πού δέν σωπαίνει!

πηγή: Μηνιαίο Περιοδικό Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς «Πειραϊκή Εκκλησία», Έτος 19ο, Αριθμός Φύλλου 207, Σεπτέμβριος 2009

Πηγή