Κυριακή ΙΕ' Ματθαίου κήρυγμα επί του Ευαγγελίου (Ματ. κβ', 35-46)

Μεταξύ των προσώπων τα οποία συνομίλησαν με το Χριστό ήταν και ένας νομικός. Αυτός ο νομικός, με διάθεση να πειράξει τον Κύριο, τον ρώτησε ποια είναι μεγάλη εντολή στο Μωσαϊκό Νόμο. Ο Κύριος τότε του είπε, « Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εν όλη τη καρδία σου και εν όλη τη ψυχή σου και εν όλη τη διανοία σου· αύτη εστί πρώτη και μεγάλη εντολή. δευτέρα δε ομοία αυτή· αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν. εν ταύταις ταίς δυσίν εντολαίς όλος ο νόμος και οι προφήται κρέμανται ». Ας επαναλάβουμε αυτά τα λόγια του Κυρίου με σημερινά λόγια. Να αγαπάς Κύριον τον Θεόν σου με όλη την καρδιά σου και με όλη την ψυχή σου και με όλη τη διάνοιά σου. Αυτή είναι πρώτη και μεγάλη εντολή. Δευτέρα δε εντολή όμοια με αυτή είναι, να αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου. Επάνω στις δύο αυτές εντολές όλος ο νόμος και οι προφήτες στηρίζονται. Οι εντολές αυτές φανερώνουν τα καθήκοντα, τα οποία έχουν οι άνθρωποι στη ζωή τους. Το πρώτο καθήκον είναι η αγάπη προς το Θεό, τον Οποίον κάθε άνθρωπος οφείλει να αγαπά και να σέβεται. Ο σεβασμός αυτός δε σημαίνει ότι πρέπει κανείς να πειθαρχεί μηχανικά στο θέλημα του Θεού, αλλά να πειθαρχεί κινούμενος από αγάπη και πίστη. Τα καθήκοντα του ανθρώπου προς το Θεό μεταφράζονται μέσω των εντολών τις οποίες πρέπει να εφαρμόζει κάθε πιστός στη ζωή του.

Αλλά γιατί ο άνθρωπος πρέπει να αγαπάει το Θεό; Πρέπει να τον αγαπάει, γιατί ο Θεός είναι ο Ουράνιος Πατέρας. Είναι παντοδύναμος, πάνσοφος, πανάγαθος, και ταυτίζεται με την αγάπη, όπως λέει ο Ιωάννης ο μαθητής της αγάπης, ότι ο Θεός αγάπη εστί. Η αγάπη του Θεού προς τον άνθρωπο εκδηλώνεται με πολλούς και ποικίλους τρόπους. Αυτός τρέφει τα σύμπαντα και προνοεί για τα πάντα και κυβερνά τον κόσμο. Αυτός από την πολλή Του αγάπη έστειλε τον Υιό Του στην γη, σωτήρα του κόσμου. Αυτός ανατέλλει τον Ήλιο επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει επί δικαίους και αδίκους.

Αλλά όποιος αγαπάει το Θεό πρέπει να αγαπάει και τον πλησίον Του, γιατί αυτή η δεύτερη εντολή, όπως είπε ο Κύριος, είναι όμοια με την πρώτη. Έτσι έρχονται και τα καθήκοντα προς τον πλησίον. Αυτό σημαίνει ότι όπως αγαπάει ο άνθρωπος το Θεό, έτσι οφείλει να αγαπάει και κάθε άνθρωπο στη ζωή του, γιατί πλησίον είναι ο κάθε άνθρωπος ακόμα και ο εχθρός του. Η αγάπη προς τον συνάνθρωπο πρέπει να είναι έμπρακτη, δηλαδή να εκδηλώνεται με κατάλληλα έργα με τα οποία θα ευεργετείται ο πλησίον. Η έμπρακτη αγάπη είναι η αληθινή μορφή αγάπης. Αν κανείς λέει ότι αγαπάει τον πλησίον του και, ενώ μπορεί να τον βοηθήσει, τον αφήνει αβοήθητο, δεν είναι συνεπής με τα καθήκοντά του προς τον πλησίον.

Ας τονίσουμε επίσης ότι δεν πρέπει• να φιλονικούμε με τους συνανθρώπους μας, με κίνδυνο να τους κάνουμε εχθρούς, αλλά έχουμε καθήκον να λύνουμε τις διαφορές μας συμβιβαστικά, έστω και αν πρόκειται να ζημιωθούμε σε κάτι. Όποιος συμπεριφέρεται έτσι, δηλαδή με αγάπη και επιείκεια, δεν πρέπει να αμφιβάλλει ότι ο Κύριος, και στον κόσμο αυτό θα τον προστατεύει, και κατά την ημέρα της κρίσεως θα τον έχει στα δεξιά Του.

Η αγάπη λοιπόν προς τον πλησίον είναι αναγκαία και δεν μπορεί κανείς να λέει ότι αγαπάει το Θεό, αν δεν αγαπάει τον πλησίον του. Σύμφωνα με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, πώς μπορεί να αγαπάει κάποιος το Θεό που δεν τον βλέπει, όταν δεν αγαπάει τον πλησίον του που βλέπει; Βεβαίως, όταν ο άνθρωπος βοηθάει τον πλησίον του, δεν πρέπει να το παίρνει επάνω του ότι. κάνει κάτι σπουδαίο, γιατί αυτό είναι το καθήκον του. Έτσι θα κρατάει την ταπεινοφροσύνη που είναι απαραίτητη για να οικοδομηθεί το οικοδόμημα των άλλων αρετών. Από την ταπείνωση λοιπόν στην αγάπη προς το Θεό και τον πλησίον, είναι ο νοητός δρόμος που έχουμε μπροστά μας να διανύσουμε. Αμήν.