Από τον βίο του Αγίου Τρύφωνος

  ΑΠΟ ΤΟΝ ΒΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΥΦΩΝΟΣ

 1. Σήμερα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, εἶναι ἡ πρώτη τοῦ μηνός Φεβρουαρίου. Καλό μήνα νά ἔχουμε! Σήμερα ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει τόν μεγαλομάρτυρα ἅγιο Τρύφωνα. Σήμερα ἑορτάζει ἡ Βυτίνα μας, ἡ ὡραία κωμόπολή μας, γιατί ἁπό τούς πατέρες μας κληρονομήσαμε τήν εὐλάβεια καί τήν τιμή στόν ἅγιο Τρύφωνα, πού τόν ἕχουμε πολιοῦχο καί προστάτη στήν ἐπαρχία μας. Ἄς εἶναι εὐλογημένοι οἱ ἁγιασμένοι παποῦδες μας γι’ αὐτήν τήν ἱερή παράδοση πού μᾶς ἄφησαν, τήν ἑορτή τοῦ ἁγίου Τρύφωνα, ἀλλά καί ἐμεῖς συνεχίζουμε τήν παράδοσή τους αὐτή καί θά τήν δώσουμε ὡς προίκα καί στά δικά μας παιδιά καί ἐγγόνια. Στό κήρυγμά μου σήμερα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, θέλω νά σᾶς πῶ ὀλίγα λόγια ἀπό τήν ζωή τοῦ ἁγίου Τρύφωνα, γιά νά παραδειγματισθοῦμε ἀπ’ αὐτήν, γιατί «ἑορτή ἁγίου μίμησις ἁγίου» λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.

  2. Ὁ ἅγιος Τρύφωνας καταγόταν ἀπό τήν Λάμψακο τῆς Φρυγίας, ἀπό ἀγροτική καί πτωχική οἰκογένεια. Οἱ πτωχοί ὅμως καί ταπεινοί γονεῖς του ἦταν πιστοί στόν Θεό, στόν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, καί εὐλαβεῖς ἄνθρωποι. Καί δίδαξαν λοιπόν στό μικρό τους παιδί, τόν Τρύφωνα, τήν πίστη καί τήν εὐλάβεια στόν Θεό. Ἔτσι βγαίνουν οἱ ἅγιοι χριστιανοί μου: Ἀπό πιστούς στόν Θεό καί ἐναρέτους γονεῖς. Γονεῖς! Δῶστε στά παιδιά τήν πίστη στόν Χριστό, τήν ἀγάπη στήν Παναγία, διδάξτε τά παιδιά σας νά τηροῦν τόν ἅγιο Νόμο τοῦ Θεοῦ καί ἔτσι θά δώσετε καλούς ἀνθρώπους στήν κοινωνία. Ἀλλά καί ἔτσι θά ἔχουμε καί ἁγίους ἀπό σύγχρονες οἱκογένειες. Οἱ καλοί γονεῖς τοῦ Τρύφωνα τόν ἔμαθαν ἀπό μικρό νά ἐργάζεται.
 Ἡ ἐργασία του ἦταν νά βοσκάει χῆνες. Ἔγινε χηνοβοσκός. Ἡ ζωή λοιπόν τοῦ μικροῦ Τρύφωνα ἦταν στήν ἐξοχή μέ τά ζῶα. Τί ὡραία, πραγματικά, τί ὡραία πού εἶναι αὐτή ἡ ζωή. Ὁ νεαρός Τρύφωνας κάθε μέρα στήν φύση θαύμαζε τό μεγαλεῖο της, τήν ὀμορφιά της καί βλέποντάς την τήν ἀπολάμβανε καί δόξαζε τόν Θεό. Χριστιανοί μου! Ἡ γύρω μας φύση, πού εἶναι πολύ ὡραία γι΄αὐτό τήν λέμε «κόσμο», δηλαδή, κόσμημα, ὀμορφιά, ἡ φύση, λέγω, εἶναι ἕνα βιβλίο μέ ἀκαταμέτρητες σελίδες· βιβλίο πού μιλάει γιά τήν δόξα καί τήν σοφία τοῦ δημιουργοῦ Θεοῦ. Βλέποντας τά ὡραῖα τῆς φύσης, ἐκεῖ μόνος του μέ τά ζῶα ὁ Τρύφωνας, θά ἔλεγε τόν ὕμνο τοῦ Δαβίδ: «Ὡς ἐμεγαλύνθη τά ἔργα Σου, Κύριε, πάντα, ἐν σοφία ἐποίησας»!

3. Ὅλο προσευχόταν ὁ Τρύφωνας στήν ἐξοχή πού βρισκόταν μόνος μέ τά ζωάκια του. Καί γιά τήν ἁγνή ζωή πού ζοῦσε καί τήν πολύ προσευχή πού ἔκανε, ἔλαβε πλούσια τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἔλαβε καί τό χάρισμα νά κάνει θαύματα, νά θεραπεύει ἀνθρώπους καί ζῶα, λέει τό Συναξάριό του. Ἐμένα, χριστιανοί μου, μοῦ ἀρέσει πολύ τό ὄτι ὁ ἅγιος Τρύφωνας θεράπευε καί ζῶα καί ὄχι μόνο ἀνθρώπους. Τά ζωάκια τά καϋμένα!... Πού δέν ἔχουν λαλιά νά μιλήσουν καί νά ποῦν τί τά βασανίσει καί δέν ἔχουν καί κλινικές γιά νά πᾶνε νά βροῦνε τήν γιατριά τους... Καί αὐτά τά καϋμένα πονοῦν καί αὐτά ἔχουν ψυχή. Ὀχι βέβαια ψυχή μέ τήν ἔννοια «κατ΄εἰκόνα Θεοῦ», ὅπως ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, ἀλλά ἔχουν αἰσθήματα καί νοιώθουν καί αὐτά πόνο, λύπη καί χαρά. Ὁ ἅγιος Τρύφωνας λοιπόν ἀγαποῦσε καί τά ζῶα καί ἦταν κοντά στήν κακοπάθειά τους καί τήν ἀρρώστια τους καί τά θεράπευε, ὅπως θεράπευε καί τούς ἀνθρώπους. Ἡ ἅγια του ζωή μᾶς διδάσκει νά ἀγαπᾶμε τήν φύση, νά ἀγαπᾶμε καί τά ζῶα.

 4. Ἀπό τίς θεραπεῖες τοῦ ἁγίου Τρύφωνα σέ ἀνθρώπους θά σᾶς διηγηθῶ, ἀγαπητοί μου, μόνο μία.
 Ὁ αὐτοκράτορας τῆς Ρώμης Γορδιανός – μιλᾶμε γιά τά μέσα του 3ου αἰῶνα – εἶχε μία κόρη, πού τήν κυρίευσε μία περίεργη ἀρρώστια. Ἦταν ἀρρώστια ἀπό σατανικό δαιμόνιο. Μεγάλοι γιατροί καί μάγοι, στούς ὁποίους κατέφευγε ὁ αὐτοκράτορας καί ἔδινε χρήματα πολλά, δέν μποροῦσαν νά θεραπεύσουν τήν δυστυχισμένη θυγατέρα τοῦ αὐτοκράτορα. Ἀλλά μιά μέρα ὁ ἴδιος ὁ δαίμονας, πού ταλαιπωροῦσε τήν θυγατέρα, φώναξε καί εἶπε: «Μόνο ὁ Τρύφωνας μπορεῖ νά μέ διώξει»!
 Τότε, χριστιανοί μου, ὁ αὐτοκράτορας ἔστειλε ἀξιωματούχους σ᾽ ὅλη τήν αὐτοκρατορία του γιά νά βροῦνε τόν Τρύφωνα. Τόν βρῆκαν: Νεαρό παλληκάρι 15 χρονῶν, πού ἔβοσκε ἤρεμα τίς χῆνες του. Τόν πῆραν καί τόν πῆγαν στή Ρώμη, τόν ὁδήγησαν στόν αὐτοκράτορα καί ἐκεῖ ὁ Τρύφωνας ἔκανε θερμά τήν προσευχή του καί θεράπευσε τήν βασανιζόμενη ἀπό τό δαιμόνιο πριγκίπισσα. Τό ἔβγαλε ἀπό μέσα της καί αὐτό σάν ἕνα μαῦρο ἀποκρουστικό σκυλί ἔφυγε μακρυά καί χάθηκε. Εὐγνώμονας ὁ αὐτοκράτορας στόν νεαρό ἅγιο Τρύφωνα γιά τό μεγάλο καλό πού τοῦ ἔκανε, τό νά κάνει καλά τήν ἀγαπημένη του θυγατέρα, τοῦ ἔδωσε πολλά καί πολύτιμα δῶρα, πού τά ἔβαλε σέ ἅμαξα γιά νά ἐπιστρέψει πάλι στήν πατρίδα του. Ἀλλά ὁ ἅγιος ὅλα αὐτά τά δῶρα τά μοίρασε στούς πτωχούς καί σέ ἀνθρώπους πού ἔχουν ἀνάγκη. Ἄλλη αὐτή μεγάλη ἀρετή τοῦ ἁγίου Τρύφωνα, ἡ φιλανθρωπία του καί ἡ ἀγάπη του στούς πτωχούς.
 Ναί! Ἡ ἐλεημοσύνη, ἀδελφοί μου, εἶναι πολύ μεγάλη ἀρετή καί μᾶς φέρνει πολύ κοντά στόν Θεό, γιατί ὁ Θεός στήν Ἁγία Γραφή καλεῖται «ἐλεήμονας»! Ἐλεημοσύνη, χριστιανοί, ἐλεημοσύνη δῶστε! Ἐνῶ ἡ ἀσπλαγχνία εἶναι σατανική. «Τόν ἄσπλαγχνο μέ τούς ἀθέους θά καταδικάσει ὁ Θεός», ἔλεγε ἕνα ποίημα πού μαθαίναμε παλαιά στά Σχολειά μας. Ὁ ἅγιος Τρύφωνας ἐπέστρεψε στήν πατρίδα του, στήν ἀγαπημένη του ἐξοχή καί μέ τά ἀγαπημένα του ζῶα, τίς χῆνες.

 5. Πέρασαν τά χρόνια καί ἦλθε ἄλλος αὐτοκράτορας ὁ Δέκιος, ὁ ὁποίος κήρυξε διωγμό ἐναντίον τῶν χριστιανῶν. Τότε κατήγγειλαν καί τόν Τρύφωνα ὡς χριστιανό. Τόν συνέλαβαν καί τόν ὁδήγησαν στόν ἔπαρχο τῆς Ἀνατολῆς Ἀκυλίνο ὡς χριστιανό καί ὡς δυνατό ὐπέρμαχο τοῦ χριστιανισμοῦ. Ὁ ἅγιος, χριστιανοί μου, μέ πολλή παρρησία ὁμολόγησε τήν πίστη του στόν Χριστό. Δέν τόν ἔκαμψαν οὔτε οἱ κολακεῖες, οὔτε οἱ ἀπειλές οὔτε τά φόβητρα, γιά νά τόν κάνουν νά προσκυνήσει τήν εἰκόνα τοῦ αὐτοκράτορα καί νά θυσιάσει στά εἴδωλα. Τόν ὑπέβαλαν σέ φρικτά βασανιστήρια. Ἀλλά οὔτε τά ξυλοκοπήματα, οὔτε τά καρφιά, πού τοῦ ἔμπηξαν στά πόδια, οὔτε οἱ ἀναμμένοι δαυλοί, μέ τούς ὁποίους τοῦ ἔκαιγαν τό σῶμα, οὔτε ἡ κρεμάλα μπόρεσαν νά τόν λυγίσουν καί νά ἀρνηθεῖ τήν πίστη του στόν Χριστό. 

Ἐδῶ ὅμως γεννᾶται μιά ἀπορία, ἀπορία ἀπό ὅλα τά βασανιστήρια τῶν μαρτύρων τῆς πίστης μας: Πῶς ἄντεξε, χριστιανοί μου, ὁ ἅγιος Τρύφωνας καί ὅλοι οἱ μάρτυρες, πῶς ἄντεξαν τά τόσο φρικτά βασανιστήριά τους; Δέν πονοῦσαν; Βεβαίως πονοῦσαν, ἀγαπητοί μου. Ἀλλά θέλω νά σᾶς πῶ ἐδῶ μία θεολογική ἀλήθεια:
 Οἱ ἅγιοι, ἐπειδή ἦταν ἅγιοι, εἶχαν πλούσια τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ μέσα τους. Καί ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού εἶναι ἅκτιστη καί ὑπερφυσική, τούς ἕδινε τήν δύναμη νά νικοῦν τά φυσικά καί τά κτιστά καί νά μήν ἀρνοῦνται λοιπόν τήν πίστη τους, ὅταν βασανίζονταν ἀπό εἰδολολάτρες. Ἔτσι τό ἴδιο βλέπουμε καί στούς ἀσκητές. Ἐπειδή καί αὐτοί ἦταν θεοφόροι καί χριστοφόροι καί πνευματοφόροι, ἔκαναν μεγάλους ἀσκητικούς ἀγῶνες καί γίνονταν καί στυλίτες. Καί ἔμεναν ἐκεῖ ψηλά στό στῦλο μῆνες καί χρόνια, στά κρύα τοῦ χειμώνα καί στά λιοπύρια τοῦ καλοκαιριοῦ, χωρίς νά ἔχουν τίς ἀνάγκες τοῦ σώματος, τοῦ φαγητοῦ καί τοῦ ὕπνου. Εἶναι αὐτό πού σᾶς εἶπα: 
Ὅτι ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού εἶχαν πλούσια στήν ψυχή τους, τούς ἔδινε τήν δύναμη νά ὑπερβαίνουν τά φυσικά, τόν πόνο καί τήν πείνα καί ὅλα τά σωματικά. Καί τώρα μία σκέψη καί τελειώνω. Ἄν, χριστιανοί μου, στά χρόνια μας μᾶς συμβεῖ μαρτύριο γιά τήν πίστη μας, σάν κι’ αὐτό τοῦ ἁγίου Τρύφωνα, θά τό ἀντέξουμε ἤ θά προδώσουμε τήν πίστη μας; 
Πολύ φοβᾶμαι ὅτι πολλοί ἀπό μᾶς θά γίνουμε ἀρνητές, ἐπειδή δέν ζοῦμε καθαρό καί ἅγιο βίο, ὥστε νά ἔχουμε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ στήν καρδιά μας καί νά ὑπομείνουμε τό μαρτύριο. Λοιπόν, τί; Θά γίνουμε ἀρνητές τῆς πίστης μας; Ἀλλά τί νά τήν κάνουμε τήν ζωή μας, ἄν ἔχουμε ἀρνηθεῖ τόν Χριστό; Ἐδῶ, χριστιανοί μου, ἐγώ ὁ ἁμαρτωλός ἐπίσκοπος σας, σᾶς ἐξομολογοῦμαι καί σᾶς λέω τήν καθημερινή μου προσευχή, πού παρακαλῶ νά τήν λέτε καί ἐσεῖς:
 « Παναγία μου – λέω – μή μοῦ τύχει μαρτύριο, γιατί νοιώθω ἀκάθαρτος καί δέν ἔχω τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ νά τό ὑπομείνω. Ἀλλά, ἄν Παναγία μου, μοῦ λάχει μαρτύριο, Σέ παρακαλῶ δυνάμωσέ με Ἐσύ ἔκτακτα ἐκείνη τήν ὥρα νά τό ὑπομείνω, γιατί τί νά τήν κάνω τήν ζωή μου, ἄν ἔχω ἀρνηθεῖ τόν Χριστό;».

Χρόνια σας πολλά, ἀδελφοί μου χριστιανοί. Ἄς παρακαλέσουμε τόν ἅγιο Τρύφωνα νά πρεσβεύει γιά μᾶς στόν Χριστό καί νά θεραπεύει καί ἐμᾶς καί τά ζῶα.

Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

πηγή/ αντιγραφή