Μαζὶ μὲ τοὺς μάρτυρες τοῦ αἵματος, ἀπὸ τὸν πρῶτο καιρό, ἡ Ἐκκλησία τίμησε καὶ τοὺς μάρτυρες τῆς συνειδήσεως. Μάρτυρες τῆς συνειδήσεως ὀνομάζονται οἱ ὅσιοι μοναχοὶ καὶ οἱ ἀσκητὲς τῆς ἐρήμου. Ὑπάρχει μία διαφορὰ μεταξὺ τῶν μοναχῶν καὶ τῶν ἀσκητῶν. Μοναχοὶ εἶν’ ἐκεῖνοι ποὺ ζοῦν μαζὶ στὰ μεγάλα κοινοβιακὰ μοναστήρια καὶ ἀσκητὲς ἤ ἀναχωρητὲς εἶν’ ἐκεῖνοι ποὺ ζοῦν ξεμοναχιασμένοι σ’ ἐρημικὲς κι ἀπρόσιτες σπηλιές. Καὶ οἱ μοναχοὶ καὶ οἱ ἀσκητὲς εἶν’ ἐκεῖνοι, ποὺ ἀφῆκαν τὰ ἐγκόσμια κι ἀφιέρωσαν τὸν ἑαυτό τους γιὰ κάτι καλύτερο καὶ τελειότερο. Καὶ εἶν’ ἐκεῖνοι, γιὰ τοὺς ὁποίους γράφει ὁ Μέγας Βασίλειος ὅτι «ὑπέρτεροι τῶν ἀνθρωπίνων μέτρων ἐδείχθησαν», ξεπέρασαν τὰ συνηθισμένα ἀνθρώπινα μέτρα. Τέτοιος εἶναι ὁ ἅγιος Θεοδόσιος ὁ κοινοβιάρχης, τοῦ ὁποίου ἡ Ἐκκλησία σήμερα ἑορτάζει τὴ μνήμη.
Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος γεννήθηκε τὸ 423 σὲ μία μικρὴ πόλη τῆς Καππαδοκίας ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, ποὺ μὲ τὶς συμβουλὲς καὶ τὸ παράδειγμά τους δίδαξαν τὸ παιδὶ τους τὴ χριστιανικὴ ἀρετή. Ἀπὸ μικρὸς ἔδειξε ἰδιαίτερη κλίση στὰ ἐκκλησιαστικά, ὥστε καὶ χειροθετήθηκε ἀναγνώστης. Ὅταν ἔφτασε σὲ κάποια ἡλικία, ἄφησε τὴν πατρίδα, τοὺς γονεῖς καὶ τοὺς φίλους του κι ἔφυγε γιὰ νὰ ἐπισκεφθῆ τοὺς ἁγίους τόπους. Πηγαίνοντας γιὰ τὰ Ἱεροσόλυμα, ἐπισκέφθηκε τὸν ἅγιο Συμεὼν τὸ στυλίτη. Ἐκεῖνος, ὅταν τὸν εἶδε, σὰν καὶ νὰ τὸν ἤξερε, τοῦ φώναξε· «Καλῶς ὥρισες, δοῦλε τοῦ Θεοῦ Θεοδόσιε»! Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος πῆρε τὴν εὐλογία τοῦ μεγάλου ἀσκητῆ καὶ συνέχισε τὸ δρόμο του γιὰ τοὺς ἁγίους τόπους. Στὰ Ἱεροσόλυμα βρῆκε κάποιο συμπατριώτη του ἀσκητὴ κι ἔμεινε κοντά του γιὰ λίγον καιρό.
Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος ἔδειξε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τόση ἀσκητικότητα καὶ ἀρετή, ὥστε σὲ λίγο καιρὸ ἔγινε γνωστὸς κι ἄρχισαν νὰ μαζεύωνται κοντὰ του πολλοί, ποὺ σὰν κι αὐτὸν εἶχαν πάρει τὸ δρόμο τοῦ ἀσκητισμοῦ. Ἡ σπηλιὰ ἐπάνω στὸ βουνό, ὅπου ζοῦσε κρυμμένος ὁ Ἅγιος, ἔγινε σιγὰ - σιγὰ μοναστήρι, ὅπου συγκεντρώθηκαν πολλοὶ καὶ σχημάτισαν μία ἀδελφότητα. Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος τοὺς δίδασκε καὶ τοὺς κατάρτιζε ὄχι μόνο στὴν προσευχὴ καὶ στὴν ἐργασία, ἀλλὰ καὶ στὴ μνεία τοῦ θανάτου· ἡ μνεία τοῦ θανάτου εἶναι τὸ πρῶτο γιὰ τὸν μοναχό. Τὸ νὰ θυμᾶται, ὄχι μόνο κάθε μοναχός, ἀλλὰ καὶ κάθε ἄνθρωπος ὅτι εἶναι θνητὸς καὶ ὅτι κάποια ἡμέρα θὰ πεθάνη, εἶν’ ἐκεῖνο ποὺ γράφει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅτι «ἀεὶ γὰρ ἡμεῖς οἱ ζῶντες εἰς θάνατον παραδιδόμεθα διὰ Ἰησοῦν...».
Ὁ κοινοβιακὸς μοναχισμὸς εἶναι τὸ πρότυπο τοῦ κοινωνικοῦ βίου, σὰν στὰ πρῶτα χρόνια τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως διαβάζομε στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων. «Τοῦ δὲ πλήθους τῶν πιστευσάντων ἦν ἡ καρδία καὶ ἡ ψυχὴ μία καὶ οὐδὲ εἷς τι τῶν ὑπαρχόντων αὐτῷ ἔλεγεν ἴδιον εἶναι, ἀλλ’ ἦν αὐτοῖς ἅπαντα κοινά...». Αὐτὴ ἡ μαρτυρία στὸ βιβλίο τῶν Πράξεων εἶναι ἀπὸ τὰ πιὸ ἐπίμαχα θέματα τοῦ καιροῦ μας, ἀλλὰ καὶ τὸ πρότυπο καὶ ἡ βάση τοῦ κοινοβιακοῦ ἀσκητισμοῦ. Πολὺ σωστὰ εἶπαν ὅτι «ὁ κοινοτικὸς - κοινοβιακὸς τρόπος ζωῆς θὰ εἶναι σὲ ὅλους τοὺς αἰῶνες ὁ γνήσιος τρόπος ζωῆς χριστιανικῆς ὑπάρξεως μέσα στὸν κόσμο. Καὶ ὁ τρόπος αὐτὸς σώζεται μέχρι σήμερα μέσα στὸ μοναστικὸ κοινόβιο, ποὺ θὰ παραμείνη τὸ πρότυπο τῆς χριστιανικῆς κοινωνίας». Ὄχι γιὰ νὰ γίνουν ὅλοι μοναχοί, ἀλλὰ γιὰ νὰ παραδειγματίζωνται ἀπὸ τὸν βίο τῶν μοναχῶν.
Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος, ὅταν εἶδε ὅτι ἀπὸ παντοῦ ἔφταναν μοναχοί, ἔκτισε κοντὰ στὴ Βηθλεὲμ ἕνα μεγάλο μοναστηριακὸ συγκρότημα μὲ ἐργαστήρια γιὰ νὰ ἐργάζωνται οἱ μοναχοί, μὲ νοσοκομεῖο καὶ γηροκομεῖο καὶ μὲ τρεῖς μεγάλες ἐκκλησίες. Οἱ μοναχοί, ποὺ ἔφτασαν ἕως 700 δὲν ἦσαν μόνο Ἕλληνες, ἀλλὰ Ἄραβες καὶ Ἀρμένιοι καὶ Πέρσες καὶ Σλάβοι, ὅταν ἀρρώσταιναν εὕρισκαν περίθαλψη στὸ νοσοκομεῖο καὶ στὰ γεράματά τους στὸ γηροκομεῖο. Διάβαζαν χωριστὰ καὶ στὴ γλώσσα τους ὅλες τὶς ἄλλες ἀκολουθίες, κι ὅλοι μαζὶ στὴ μεγαλύτερη Ἐκκλησία τελοῦσαν τὴ θεία Λειτουργία. Εἶναι νὰ θαυμάζουμε μία τέτοια ὀργάνωση καὶ τέλεια εἰκόνα κοινωνικοῦ βίου, μὰ καὶ νὰ λυπούμαστε, ποὺ τόσος πόλεμος γίνεται γιὰ τὰ κοινωνικὰ ζητήματα, καὶ ἀγνοοῦνται τέτοια παραδείγματα καὶ πρότυπα ἀπὸ τὴν παράδοση καὶ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας.
Τὸ μεγάλο κοινόβιο τοῦ ἁγίου Θεοδοσίου, τέλεια ὠργανωμένο, ἦταν ἕνας ἀληθινὸς ἐπίγειος παράδεισος. Ὁ Πατριάρχης Ἱεροσολύμων, θαυμάζοντας τὴ μοναστικὴ αὐτὴ πολιτεία, διώρισε τὸν ἅγιο Θεοδόσιο γενικὸ προϊστάμενο καὶ ἐπόπτη ὅλων τῶν κοινοβίων τῆς Παλαιστίνης, γι’ αὐτὸ καὶ λέγεται κοινοβιάρχης. Ἀλλὰ καὶ ἐναντίον τῶν αἱρέσεων ἐργάσθηκε ὁ ἅγιος Θεοδόσιος, γι’ αὐτὸ καὶ ἔπεσε στὴ δυσμένεια τοῦ αἱρετικοῦ αὐτοκράτορα Ἀναστασίου, ὁ ὁποῖος καὶ τὸν ἐξώρισε. Μετὰ τὴν ἐξορία του, ὁ κοινοβιάρχης ξαναγύρισε στὸ κοινόβιό του κι ἔζησε ἀκόμα 11 χρόνια μέχρι τὸ 529, ποὺ κοιμήθηκε σὲ ἡλικία 105 ἐτῶν. Ὁ ἅγιος Θεοδόσιος ὥς τὰ βαθειὰ γεράματά του ἦταν ἕνας ὡραῖος μὲ ἐπιβλητικὸ παράστημα ἄνθρωπος, ὥστε νὰ ἔχουν καὶ σ’ αὐτὸν ἐφαρμογὴ τὰ λόγια τοῦ ἁγίου Χρυσοστόμου· «τῶν γὰρ ἁγίων οὐχὶ τὰ ρήματα μόνον, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ πρόσωπα πνευματικῆς γέμει χάριτος». Ἀμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το «Ελληνικά και Ορθόδοξα» απεχθάνεται τις γκρίνιες τις ύβρεις και τα φραγγολεβέντικα (greeklish).
Παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
1) Ο σχολιασμός και οι απόψεις είναι ελεύθερες πλην όμως να είναι κόσμιες .
2) Προτιμούμε τα ελληνικά αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και ότι γλώσσα θέλετε αρκεί το γραπτό σας να είναι τεκμηριωμένο.
3) Ο κάθε σχολιαστής οφείλει να διατηρεί ένα μόνο όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
4) Κανένα σχόλιο δεν διαγράφεται εκτός από τα spam και τα υβριστικά